ప్ర థ మా శ్వా స ము.
99
యజ్ఞమును, రక్షణంబును = రక్షించుటయు, ఆహ.. బును - అహల్యా = అహల్య
యొక్క, శాపశమనంబును - శాపమును బోఁగొట్టుటయు, హరధనుర్భంగంబును =
శివునివిల్లు విఱచుటయు, మత్పా.. బును - మత్ = నాయొక్క పాణిగ్రహణంబును =
వివాహంబును (అనఁగా : నన్ను వివాహముఁ జేసికొనుటము), పర .. బును - పరశు
రామ = పరశురామునియొక్క, పరాక్రమ = శౌర్యమును, {లేక, బలమును, భంజనంబును =
అడంచుటయు, పురప్రవేశంబును = మరల అయోధ్యాపట్టణమునకు
వచ్చుటయు, దండకారణ్యగమనంబును = దండకారణ్యమునకుఁ బోవుటయు,
విరాధవధంబును = విరాధుఁ డనురక్కసుని సంహరించుటయు, శూర్ప.. బును - శూర్పణఖా =
రావణాసురుని చెలియలగు శూర్పణఖ యొక్క, కర్ణ = చెవులను, నాసికా = ముక్కును,
ఛేదనంబును = కోయుటయు, ఖర.. బును = ఖర = ఖరుఁడు, దూషణ = దూషణుఁడు,
త్రిశిరః = త్రిశిరుఁడు, ప్రముఖ= మొదలుగాగల, రాక్షస = రాక్షసులయొక్క, ఖండనంబును = ఖండించుటయును, మాయా మారీచ హరణంబును - మాయలేడియై వచ్చిన
మారీచుని సంహరించుటయు, మాయాసీతాపహరణంబును = రావణుఁడు మాయ
సీత నెత్తికొని పోవుటయు (రావణుఁడు మాయాసీతను గొనిపోయెననుట యధ్యాత్మ
రామాయణ సంప్రదాయము. వాల్మీకి రామాయణమున నీవిషయము ప్రత్యేకముగ
ఖండింపఁబడియుండక పోవుటచేత నామునికి కూడ నిదియే యభిప్రాయమనితోఁచుచున్నది.
ఒక విషయము సామాన్యము గానొకచోటఁ జెప్పబడినప్పుడు మఱియెచ్చటనైనను
దానిని గూర్చిన విశేషమున్న యెడల గ్రహింపవచ్చు ననుట సుప్రసిద్ధము.)
జటా... ను..జటాయు = గృధ్రరాజగుజటాయువునకును, కబంధ = కబంధుఁడగు
రాక్షసునకును, మోక్షలాభంబును - మోక్షమునిచ్చుటయు, శబ. ..బును, శబరీ = శబరి
యను బోయవనిత, పూజనంబును = పూజించుటయు (లేక , శబరి ననుగ్రహించు
టయు,) సుగ్రీ ...బును - సుగ్రీవ = సుగ్రీవుని తో, సమాగమంబును = స్నేహముఁ
జేయుటయు, వాలివధంబును = వాలిని సంహరించుటయ, సీతాన్వేషణంబును - సీతా-
సీతయొక్క (ను), అన్వేషణంబును - వెదకుటయు (లేక, వెదకించుటయు) సముద్ర
సేతుబంధనమును = సముద్రమున సేతువుం గట్టుటయు, లంకానిరోధంబును = లంకను
ముట్టడించుటయు భీమ. . .బునన్ - భీమ = భయంకరమైన, సంగ్రామంబునన్ =
యుద్ధమునందు, భ్రాతృ...గాన్ - భ్రాతృ = తమ్ములు, పుత్ర = కుమారులు, పౌత్ర = మనుమలు,
బాంధవ = బంధువులు, హితజన = ఇష్టజనులు, ఆది = మొదలగు వారితో, సహితంబుగాన్ = కూడునట్లుగా, రావణహరణంబును = రావణునిసంహరించుటయు,
విభీషణరాజ్యప్రదానంబును = విభీషణునికి లంకా రాజ్య మొసంగుటయు, పుష్పకారోహాణంబును =
పుష్పకవిమానము నెక్కుటయు , మత్సమేతంబుగాన్ = నాతోకూడి,
సాకేతపురగమనంబును = అయోధ్యాపట్టణమునకు వచ్చుటయు, రాజ్యాభిషేకంబును =
