పుట:శృంగారనైషధము (1951).pdf/9

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

8


గీ. భారతీదేవి ముంజేతిపలుకుఁజిలుక, సమదగజయాన సబ్రహ్మచారి మాకు
   వేదశాస్త్రపురాణాది విద్యలెల్లఁ, దరుణి నీయాన ఘంటాపథమ్ము మాకు.

అను సుప్రసిద్ధపద్యము మూలార్థమునకుఁ బ్రత్యాదేశము చేయుచున్నది.

కేవలము మూలానుసార మని తెలుపుటకుఁ గొన్నిచోటుల మూలమునందలిపదములనే పద్యమున నెక్కించవలెనని యితఁడుచేసినప్రయత్నము స్వతంత్రతాలక్షణముగాఁ దోఁచుటలేదు. అది మూలాభిమానమునకు లక్షణము. ఆ సంస్కృతపదముల నవలంబించుటలోఁ దత్ప్రయోగము ఆంధ్రభాషావిరుద్దమనియైన నాతఁడు దలఁప లేదు.

శ్లో. సరసీః పరిశీలితుం మయా గమికర్మీకృతనైకనీవృతా
    అతిథిత్వమనాయి సా దృశోః సదసత్సంశయగోచరోదరీ.

పై శ్లోకమునందలి “గమికర్మీకృతనైకనీవృతా, సవసత్సంశయగోచరోదరీ” అనెడు రెం డపూర్వశబ్దకల్పనముగల ఒక్క భావమునే రెండుపద్యములలోఁ జెప్పినాడు.

మ. కమలేందీవరషండమండితలసత్కాసారసేవారతిన్
    గమికర్మీకృతనైకనీవృతుఁడనై కంటిన్ విదర్భంబునన్
    రమణిం బల్లవపాణిఁ బద్మనయనన్, రాకేందుబింబాననన్
    సమపీనస్తని నస్తి నాస్తివిచికిత్సాహేతుశాతోదరిన్.

మ. మృదురీతిం బ్రతివాసరంబు గమికర్మీభూతనానానదీ
    నదకాంతారపురీశిలోచ్చయుఁడనై నైకాద్భుతశ్రీజిత
   త్రిదివంబైన విదర్భదేశమున నారీరత్నముం గాంచితిన్
   సదసత్సంశయగోచరోదరి శరత్సంపూర్ణచంద్రాననన్.