పుట:రాజవాహనవిజయము (కాకమాని మూర్తి).pdf/195

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

180

రాజవాహనవిజయము

41. దొరకూఁతురికిన్ = అవంతికి. ఇడ్డ = చెలికత్తెలుంచిన. నాభిచంచు = బొట్టనెడు చంద్రుఁడు. పంచవిశిఖాఖ్య = మన్మథుఁడనుపేరుగల. తురుష్కబలంబు = తురకవానిసేన, వాడికినా = శౌర్యమునకు. అదరుగ్రోవులు = తుపాకులు. ప్రకాండముల్ = సమూహములు. దృష్టిదోషాదిబాధలు పోవుటకు నర్ధచంద్రాకారముగా బొట్టుంతురు. తురకలు బాలచంద్రునిఁ జూచి యుత్సవముఁ జేతురు. అందుచేత వారి కార్యము హెచ్చునవి వారిమతము,

గీ.

సమయ నాడింధమాగ్రణి సాంధ్యరాగ
విమల శిఖి మింటి ఱాకమటమునఁ గాఁచి
నిశి యలంకారమున కెత్తి నెల పసిండి
పూదెఁ దొలుగట్టు పట్టెడ మీఁద నిడియె.

42

42. మింటి = ఆకాశమనెడు, ఱాకమటమునన్ = ఱాతికుంపటియందు, పట్టెడ = బంగారము సాగఁగొట్టు నినుపదిమ్మ, నాడింధముడు = అగసాలివాడు.

క.

సురలకిడి ధరణిసురలకు
వెరవున నిడకున్నఁ బ్రజలు ద్విజరాజి కొగిం
బరుఁడనఁ గని, ద్విజులకు సుధ
విరివి న్నెలగురిసె ననఁగ వెన్నెల బర్వెన్.

43

43. చంద్రకళలను దేవతలు పానముఁ జేతురని శాస్త్రము. ప్రజలు =మనుష్యులు, పరుఁడనన్ = శత్రుఁడని యనుట. అనఁగా విరోధి యందురని. కని = ఆలోచించి, నెల = చంద్రుఁడు.

క.

కనికరము లేక తన చ.
క్కని కరముల గాసిఁ బెట్టెఁ గలువలదొర జో
క నికరముగ సాగ్రహుఁడై
కనికరముగ నంత వంతఁ గాంతాజనముల్.

44