Jump to content

పుట:రాఘవపాండవీయము (పింగళి సూరన).pdf/125

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


ఉత్సాహ.

ఆనరాధిపతికుమారకాగ్రయాయి దమ్ములుం
దాను బరశుభాసమాన ధాముఁడైనమునికిఁ బెం
పూన నర్ఘ్యముఖ్యవిధులనూనముగ నొనర్ప న
మ్మౌనివరుఁడు నవగణితసమస్తతదుపచారుఁ డై.

81

రామ. ఆనరాధిపతికుమారకాగ్రయాయి = దశరథునికి జ్యేష్ఠపుత్త్రుఁడైన రాముఁడు, పరశు = గండ్రగొడ్డలిచేత, భాసమాన = ఒప్పుచున్న, ధాముడైన = ప్రతాపము కలవాఁడైన, మునికిన్ = పరశురాముని కనుట, ఆమ్మౌనివరుఁడును, అవగణిత = ఎంచఁబడని, తత్ = ఆరామునిచేతను, ఉపచారములు గలవాఁడై.

భారత. అనరాధిపతికుమారకాగ్రయాయి = ఆరాజకుమారశ్రేష్ఠుఁ డైనధర్మరాజు, పరశుభాసమానధాముఁడైన = పరులకు శుభకరమై యసమాన మైన తేజస్సు గలవాఁ డైన, మునికిన్ = నారదునికి, అమ్మౌనివరుఁడు, నవ = క్రొత్తవునట్టుగా, గణిత=ఆదరింపఁబడిన, తత్ = ఆపాండవులయొక్క, కడమ సరి.

వ.

పదంపడి నిజభ్రూచలనదూరనిరస్తసమస్తజనుం డగుచు నతని నుప
లక్షించి తదనుజసమక్షంబున.

82


క.

అకళంకిత ని ట్టనుఁ గొం
చకయేమీమనముసమరసముదారక్రీ
డకు నొండొరుమాఱ్కొనుట దొ
రకు నసి వచ్చితి నెఱుంగ రావా కినుకల్.

83

రామ. ఇట్టనున్ = పరశురాముఁడు రామునితో ననెడుమాట, ఏమీ, మనము = ఇద్దఱమును, సమర = యుద్ధమనెడి, క్రీడకు మాఱ్కొనుట దొరకునని కొంచక వచ్చితిని, కినుకలు = కలహోద్యోగములు, ఎఱుంగరావా = తెలియఁబడవా, భర్త్సనావాక్యము.

భారత. ఇట్టనున్ = నారదుఁ డనెడుమాట, ఏను, మీమనము = అన్నదమ్ములైన మీమనస్సు, దారక్రీడకు = ద్రౌపదీసంభోగమునకు, సమరసము = సమానరాగమైనది, "శృంగారాదౌ రసే వీర్యే గుణే రాగే ద్రవే రసః” ఆని వి. అటుగనుక, ఒండొరు మాఱ్కొనుట = మీ రొకరొకరితోఁ గలహించుట, దొరకున్ = సంభవించును, అని, వచ్చితిన్ = ప్రతీకారము సేయ వచ్చితి ననుట, ఎఱుంగరావు, అకినుకులు = ఆలాగు స్త్రీమూలమైన కోపములు, చెప్పినట్టు రావనుట.

క.

చేతశ్చిత్రము గాదె స, మాతతగుణసార్థసిద్ధిమద్రామమహా
ఖ్యాతి పతివ్రత యి ట్లవి, ఘాతముగ ననేకభర్తృకత నడపు టిలన్.

84