నిరలంకారము, అశ్లీలము, విరుద్ధము:- మూఁడువిధములు, ప్రత్యక్ష విరుద్ధము, అనుమానవిరుద్ధము, ఆగమవిరుద్ధము, త్రివిధమగు ప్రత్యక్షవిరుద్ధము దేశవిరుద్ధము, అనుమానవిరుద్ధము, లోకవిరుద్ధము [కాలవిరుద్ధము?], యుక్తివిరుద్ధము, ప్రతిజ్ఞావిరుద్ధము, ఔచిత్యవిరుద్ధము, ధర్మశాస్త్రవిరుద్ధము, అర్థశాస్త్రవిరుద్ధము, కామశాస్త్రవిరుద్ధము.
38. | నిరలఙ్కార మిత్యాహు రలఙ్కారవివర్జితమ్ | |
39. | ప్ర[త్యక్ష?]వ్యాహతమ్ వస్తు విరుద్ద మభిధీయతే | |
40. | ప్రత్యక్షవ్యాహతం దేశకాలలోకవిరోధకృత్ | |
41. | ధర్మార్థకామశాస్త్రాణాం విరోధ స్త్వాగమోద్భవః | |
42. | తత్ర దేశ విరుద్ధం త ద్యత్ర్ +++ న యద్భవేత్ | |
48. | తత్తు యుక్తివిరుద్ధం స్వా దవిచారేణ [యత్కృతమ్] | |
44. | తత్ప్రతిజ్ఞావిరుద్ధం స్యాత్ ప్రతిజ్ఞా యేన బాధ్యతే | |
45. | అర్థశాస్త్రవిరుద్ధం తద్ జ్ఞేయం నీతిబహిష్కృతమ్ | |
ఇతి రసార్ణవాలఙ్కారే దోషప్రమోషో నామ
ప్రథమః పరిచ్ఛేదః.
————