పుట:ప్రబోధచంద్రోదయము.pdf/81

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది
ప్రహరించెడివాఁడు ప్రహరించెడువాఁడు
పొగడేవు. 2.20

"పొగడినావు" అనునది సరియగురూపము. పైసూత్రమే దీనికి వర్తించును. ఇట్టివి క్రీ.శ. 1500లకు ముందులేవు.

త్రుళ్లడము

కేళ్లంగివేసినట్లు
త్రుళ్లడమున (5-3)

త్రుళ్లుధాతువులకు భావార్థమున త్రుళ్లుట అనియేగాని త్రుళ్లడము అను అడమాంతరూపము రాదు. ప్రతిక్రియ మదాంతత్వంప్రతీతంతున గీయతే అథర్వణ కారికావళి(అజ.సూ.93)

చిన్నయసూరి కృదాంతపరిచ్ఛేదమున టవర్ణకం బాద్వాదులకగు ననుచు నంత లోపంబగు (సూ7) తేరు అని టకారమే సూత్రించి ఆడు, ఊరు, ఏఁకరు, ఓడు, ముదలగు ధాతువుల నిచ్చినాడు. దీనిని బట్టి ఆతడును ఆడడము ఊరడము ఓడడము తేరడము మున్నగు రూపములు నిషేధింపబడినవి.

శ్రీనాథమహాకవి కాశీఖండము అడమాంతరూపము ప్రయోగించినారు.

గీ.

...........అగ్ని
మొదట కాశీపురమునకు ముట్టడముగ
సకలగృహముల దనమూర్తి సంగ్రహించె

కాశీ 5-301

శ్రీనాథునిప్రయోగము ననుసరించి ఈకవులును పైరూపమును వాడియుండిరి.

ఇంకా నొకకొన్ని 2-60
ఇంకయు నొకకొన్ని అనునది గ్రాంథికరూపము.

ఇట్టిరూపము ప్రయోగించుటలో తొలికవులు ప్రయోగ మందలిదే. దీనితరువాత ఆధునికకృతియగు (18వ శతాబ్ది) పట్టాభిరామాయణమున ఇంకాగల పాఠ్య మేమి" అని ప్రయోగము గలదు.