ఈ ప్రబోధచంద్రుడే మోహుని జయించు గావున నీనాటకమున కాతనిపేరనే ప్రబోధచంద్రోదయముగా వెలసినది.
సమానత్వము - విలక్షణత్వము
1. ఆనాడు కౌరవులకు సంబంధించిన యుద్ధము ప్రత్యక్షము — నాటకమున ప్రతిపాదించిన యుద్ధము పరోక్షము
2. ఇందు స్థూలశరీరపాత్రలు — సూక్ష్మశరీరపాత్రలు
8. నేత్రగోచరులు — మానసికగోచరులు
4. బహిరంగము — ఆంతరంగికము
5 ఐహికసామ్రాజ్యము భౌతికసుఖము పర్యవసానము — మానసికసామ్రాజ్యము బ్రహ్మానందము పర్యవసానము
ఇట్లు భౌతికేతివృత్తముగల నాటకము ఆధ్యాత్మికేతివృత్తనాటక మైనది.
నాటకాలంకారశాస్త్రసమన్వయము
ప్రబోధచంద్రోదయము దశవిధరూపకములలో నాటకము" అనువిభాగమునకు చెందినది. అలంకారశాస్త్రానుసారముగా నీ నాటకము నిట్లు సమన్వయింప వచ్చును.
నాయకుడు — వివేకుడు (ఆధ్యాత్మికభావవివేకము)
నాయకి — ఉపనిషద్దేవి (విద్యాప్రబోధము)
స్థాయిభావము — నిర్వేదము
ఉద్దీపనభావము — క్షేత్రప్రసక్తి
సాత్వికభావము — హర్షపులకాదులు
వ్యభిచారీభావము — మతి ధృతి హర్షాదులు
రసము — శాంతము
గుణము — ప్రాసాదమాధుర్యము
ఈ సమన్వయము సంస్కృతనాటకమునకేగాక తెలుగు అనువాదమునకు సరిపోవును.
