పుట:చంద్రాలోకము.pdf/3

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


గాంతిని భవాదృశుఁడు తారకావిభుండు.

15


గీ.

ఒరుని ననాదరంబు వర్ణ్యోపమేయ
లాభమునఁ గల్గ నదియుఁ జెలంగు; మిత్తి!
క్రౌర్యదర్పంబు నీకేల? కలరు చాలఁ
ద్వత్సమములైనయట్టి కాంతాజనములు.

16


గీ.

వర్ణ్యమున నుపమానాన్యవస్తువునకు
దగ ననిష్పత్తి వచనంబు దవుల నిదియ
ధవళనయన! మృషాపవాదంబు యుష్మ
దానన సమాన మౌనంట యంబుజంబు.

17


గీ.

తనరు నుపమాన కైమర్ద్యమును ప్రతీప
మనగఁ గావ్యములందు నీయలరుఁబోడి
నెమ్మొగము చూడఁబడెనేని నీరజముల
తోడ నేమి? సుధాంశునితోడ నేమి?

18

రూపకాలంకారము

రూపకాలంకారము అభేదరూపకాలంకారము, తాద్రూప్యరూపకాలంకారము అని రెండురకములు. ఈరెండును మరల అధికోక్తి, న్యూనోక్తి, అనుభయోక్తి అని మూడేసివిధము లగుచున్నవి. దీనినిబట్టి అధికాభేదరూపకము, న్యూనాభేదరూపకము, అనుభయాభేదరూపకము, అధికతాద్రూప్యరూపకము, న్యూనతాద్రూప్యరూపకము, అనుభయతాద్రూప్యరూపకము అని మొత్తము ఆరువిధములు.

గీ.

ప్రకటమగునట్టి విషయంబునకు విషయ్య
భేదతాద్రూప్యరంజనం బేది యదియ
రూపకం బిది మూఁడుతీరులఁ దనర్చు
నధికతా న్యూనతా నుభయవచనాప్తి.

19


క.

ఈతండే కద సాక్షా
ద్భూతేశుఁడు క్షణములోనఁ బురములు భస్మీ
భూతంబులయ్యె నెవ్వని
చేత ననగ లక్ష్య మమరు శేషవిభూషా!

20


గీ.

ఉన్నవాఁడీతఁడే తిగ కన్నులేని
శంభుఁడవుచును; శంభుఁ డీసమయమునను
విశ్వమేలెడి సమదృష్టి స్వీకరించి
యనఁగ విని లక్ష్యములగు శశాంకమౌళి!

21


క.

దీని ముఖేందునిచే నే
త్రానందము నాకు లబ్ధమగుచుండంగా
నానిండుకలువ నెచ్చెలి
చే నేమగునన్న యట్లు శీతాంశుధరా!

22


గీ.

సాధ్వి యిది యసుధార్ణవజాతయైన