కాదంబరి
301
దేవీ! చంద్రాపీడుఁడేమి యపరాధము జేసెను? కుసుమకోమలమగు నీ మనంబు నేయవినయమున ఖేద పెట్టెను? వినుట కిచ్చగించుచున్నదాన వడిగాఁ జెప్పుము? విని మొదట నేను మేనుబాసిన తరువాత నీవు జీవితము విడుతువుగాక యని యడిగిన నత్తరుణి యిట్లనియె.
బోటీ! వినుము. ఆధూర్తుండు కలలో వచ్చి వచ్చి శుకశారికలచే రహస్యసందేశముల నంపుచుండెను. వ్యర్ధమనోరథమోహితుండై నిజానురాగంబునంబోలె నా చరణముల నలక్తశరసంబున రంజింపఁజేయును. గపోలస్వేదమును ముఖమారుతమునఁ బోగొట్టుచుండును. ఉపవనంబున నేనొంటిగాఁ గ్రుమ్మరుచు గ్రహణభయంబునఁ బారిపోవ నడ్డమువచ్చి బిగ్గరగా గౌఁగలించును. స్తనతటంబునఁ బత్రరచనలు చేయును. కచగ్రహణముచేసి సురాగండూషములఁ బలుమారు నా ముఖంబున నిడుచుండెను.
పత్రలేఖా! ఆ నిశ్చేతను నేనెట్లు పట్టుకొందునో చెప్పుము. అనుటయు నేనామె మాటలు విని చిత్తంబున అన్నా! యీ చిన్నది చంద్రాపీడుని గురించి మన్మథునిచే మిక్కిలి దూరముగా నాకర్షింపఁబడినది. నిక్క మీ చక్కె రబొమ్మ మూలమున నతండును పుష్పకోదండుని బారిం బడియుండెను.
అని మనంబునఁ దలంచుచు యువతీ! నీవిధ మెఱింగితిని. కోపము విడువుము. కామాపరాధంబున మా చంద్రాపీడుని నిందింపకుము. ఈ చేష్టలన్నియు శఠుండగు మన్మథునివే కాని మా దేవరవికావు అని పలికిన నక్కలికి సంతసించుచు మోమెత్తి యిట్లనియె.
కామినీ! కాముఁడన నెవ్వఁడు? వాని రూపమెట్టిది? వాని చేష్టలెట్టివో! చెప్పుమన నేను తరుణీ! వానికి రూపములేదు. శరీరము లేకయే దహింపఁగలఁడు, జ్వాలావళి జూపకయే సంతాపము కలుగఁజేయును. పొగ లేకయే కన్నీరు పుట్టించును. అట్టి భూత మీభువనత్రయంబునను లేదు. ఎట్టి ధైర్యముగలవారినైన బారింబడిరేని వేధింపక మానఁడు. మఱియు నతనిచే నావేశింపబడిన స్త్రీలకు గగనమంతయు ప్రియుని ముఖచంద్రులుగానే తోచుచుండును. భూమియంతయు దయితాకారములే కనంబడును. వారి చర్యలు కడువిపరీతములుగా నుండునని పలికిన విని యత్తన్వి శిరఃకంపము చేయుచు నాకిట్లనియె.
పత్రలేఖా! నీవిప్పు డెట్లు చెప్పితివో మన్మథుఁడు నన్నట్లు వేపుచున్నవాఁడు. నీవు నాకుఁ బ్రాణమువంటిదానవు కావున నడుగుచుంటిని. ఇప్పుడు నేనేమి చేయఁదగినదో చెప్పుము? ఇంతకు మున్నిట్టి వత్తాంతములేమియు నేనెఱుంగను. ఎవ్వరికినిఁ జెప్పరాని యిట్టి కష్టములఁ బడుటకంటె మ్మృతినొందుటయే మేలని నా హృదయంబునఁ దోచుచున్నదేమి? చెప్పుమని యడుగగా నేనిట్లంటి.
దేవీ! వలదు వలదు. అకారణమరణముతో నీకేమి? ఆరాధింపకయే ప్రసన్నుఁడగు మన్మథుఁడే నీకార్యము జక్క పెట్టును. స్వయంవరవిధులచేఁ బతుల
