పుట:కవికర్ణరసాయనము.pdf/113

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది


ఉ.

స్థూలకృశాదిరూపముల దూఁకొను నేకవిధాత్మవస్తువున్
బోలె జగచ్ఛరీరకతఁ బొల్చుట సర్వవచోభిలాష్యుఁడై
క్రాలినఁ గ్రాలుఁ గాని మురఘస్మరుఁ డొందఁడు హేయసంగతిన్
బాలకృశాదినామములఁ బైకొనకుండు తదాత్మకైవడిన్.

70


ఉ.

కారణభూతకంతుమయకార్యవిచిత్రపటంబునందుఁ జె
ల్వారదె శుక్లతాదిగుణ మయ్యయితంతున? నట్ల యీజగ
త్కారణకార్యతాదశలఁ గైకొన వెన్నఁడు భోక్తృభోగ్యసం
ప్రేరకభావము ల్చిదచిదీశ్వరులం దొకవైపరీత్యమున్.

71


క.

భూనాథ ! యిట్టి తత్త్వ, జ్ఞానము లేకున్న నతని జగదేకవిభుం
గా నెఱుఁగ లేఁ డెఱింగినఁ, గాని తదేకప్రియుండు గాఁ డెవ్వాఁడున్.

72


తే.

జనియు నాదియు లేక యీశ్వరుల కెల్ల, నీశుఁడొక్కండ కా విష్ణు నెఱుఁగుఁ బ్రాజ్ఞుఁ
డతని నన్యసజాతీయమతిఁ దలంచు, నతఁడ కడు మూఢుఁ డగు నిశ్చయమ్ము సూవె.

73


చ.

జనితకృపైకహేతువున సర్వసమాశ్రయణీయతార్థమై
మనుజుఁ డనంగఁ బుట్టి యతిమానుషకృత్యము లాచరింపఁ గ
న్గొనియుఁ దమోవిరాజితతను ల్జగదన్యసమానబుద్ధి నా
తనిఁ గలుషించి కూలుదురు తద్వ్యతిరిక్తభవార్ణవంబునన్.

74


మ.

తనసంకల్పముచే జగజ్జననవిధ్వంసంబులం జేయఁ జా
లినసర్వేశున కెంతయత్న మగుఁ బోలింపన్ ఖలధ్వంసనం
బనఁగాఁ దత్సకలావతారములు లీలాయత్తముల్ శాపము
ఖ్యనిమిత్తంబు నెపంబు విస్మరణశోకాదు ల్ప్రమోదించుటల్.

75

వేదవేదాన్తపురాణస్వరూపనిరూపణము

వ.

ఈయర్థంబు వేదనిశ్చితం బెట్లన వేదపూర్వభాగంబు విధ్యర్థవాదమంత్రరూపంబునఁ
ద్రివిధంబు. అందు విధ్యంశంబు ప్రవర్తకనిషేధనియమసంకోచభేదంబునం ద్రివిధంబు.
ప్రవర్తకవిధు లన భగవదనుగ్రహహేతుకర్మంబులయందుం బ్రవర్తించుప్రేరకవా
క్యంబులు. నిషేధవిధు లన భగవన్నిగ్రహహేతుకర్మంబులయందు నిర్వర్తించునిషేధ
వాక్యంబులు. నియమసంకోచకవిధు లన భగవద్విస్మృత హేతువిషయానుభవంబు
దొఱంగిననరులకుఁ దాదృగ్విధేంద్రియార్థపరత్వంబు రుచించునట్టి భోగవ్యవస్థావస్థాపక
వాక్యంబులు. ఇందుఁ బ్రవర్తకవిధులును నుపాత్తదురిక్షయార్ధంబున ననిష్టనివర్తన
పూర్వకంబుగా నధికారజనకంబులు, నభిమతార్థసాధనావబోధకత్వంబున నిష్టప్రాప
కంబులు నై ద్వివిధంబులు. ఆందుఁ బ్రథమగణితంబులు నిత్యనైమిత్తికంబులుం, దద
నంతరగణితంబు కామ్యంబు ననంబడు. ఇది విధిభాగనిరూపణంబు. ఇట్టివిహి