తృతీయాశ్వాసము.
భీమనచ్ఛందమున (సంజ్ఞ. 86)—
క. |
విత్రస్తాఘపవిత్రచ, రిత్ర జితత్రిదశవర ధరిత్రీసుతస
స్మిత్రాంబుజమిత్రగుణా, మత్ర యనుప్రాస మిదియె మల్లియరేచా!
| 99
|
వ. |
అని యున్నది గనుక కొందఱు ఇదే ఛేకానుప్రాసమనిన్ని లాటానుప్రాసమనిన్ని
గొంద ఱనుప్రాస మనిన్ని వాడుకొందురు గనుక జాడ తెలుసుకొనేది.
| 100
|
శకారప్రాసలక్షణము
అథర్వణచ్ఛందంబున —
క. |
తొలుత శకారమ్ములు తిగ, గలిగి సకార మొకటైన గాక సకార
మ్ములు తిగ శకార మొక్కటి, గలిగిన శప్రాస మండ్రు కంజదళాక్షా!
| 101
|
తా. |
శకారములు మూఁడు ఒకసకారమయినా సకారములు మూఁడు ఒకశవర్ణమయినా ప్ర్రాసము లుంచి పద్యములు చెప్పవచ్చు ననుట.
|
|
లక్ష్యము —
క. |
వసునగసమధీరుం డై, పొసఁగిన యానందరంగభూపతి సభ నిం
పెసఁగిన తారలనడుమన్, శశి భాసిలురీతి వెలయు జనులు నుతింపన్.
| 102
|
మఱిన్ని, నన్నయభట్టు ఇంద్రవిజయమున —
క. |
ఆసరసిజాక్షి కౌనుకు, గా సరి యొక్కింతపోలుకతమునఁ గద యా
కాశ మనంతాహ్వయమునఁ, గేసరి హరినామమునఁ దగెన్ విను మింద్రా!
| 103
|
అప్పన్న ఆంధ్రపదప్రయోగమున —
క. |
పసలేని పనికిఁ బోయిన, రసభంగము గాక మేలు రానేర్చునె యెం
తసహాయశూరుఁ డైనను, దశ దప్పిన నేమి సేయు దశరథరామా!
| 104
|
పరమభాగవతచరిత్రమున —
క. |
ఆశీర్వదించి శుకుఁ డుచి, తాసీనుం డగుచు రాజు నంద నునిచి యా
వేశకృపామతి శాప, క్లేశవిషాదాత్ముఁ డగుటఁ గృతనిశ్చయుఁ డై.
| 105
|
భాస్కరరామాయణము, యుద్ధకాండమున —
ఉ. |
వ్ర్రేసియుఁ జీరియున్ బొడిచి వ్రేచియుఁ గ్రుచ్చియుఁ జించి త్రుంచి చి
ట్టేసియుఁ గూల్చియున్ బగుల నెమ్ములు రాల్చియుఁ గ్రుచ్చి నుగ్గుగాఁ
జేసియుఁ గంఠముల్ దునిమి చిందఱవందఱగుఁ గాఁగ మోదినన్
గీశులు భీతిఁ జెంది దమకించుదు రాఘవుమర్వు చొచ్చినన్.
| 106
|