ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 89
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ద్రోణ పర్వము - అధ్యాయము - 89) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [ధృ]
ఏవం బహువిధం సైన్యమ ఏవం పరవిచితం వరమ
వయూఢమ ఏవం యదాన్యాయమ ఏవం బహు చ సంజయ
2 నిత్యం పూజితమ అస్మాభిర అభికామం చ నః సథా
పరౌఢమ ఇత్య అథ్భుతాకారం పురస్తాథ థృఢవిక్రమమ
3 నాతివృథ్ధమ అబాలం చ న కృశం నాతిపీవరమ
లఘువృత్తాయతప్రాణం సారగాత్రమ అనామయమ
4 ఆత్తసంనాహసంపన్నం బహుశస్త్రపరిచ్ఛథమ
శస్త్రగ్రహణవిథ్యాసు బహ్వీషు పరినిష్ఠితమ
5 ఆరొహే పర్యవస్కన్థే సరణే సాన్తరప్లుతే
సమ్యక్ప్రహరణే యానే వయపయానే చ కొవిథమ
6 నాగేష్వ అశ్వేషు బహుశొ రదేషు చ పరీక్షితమ
పరీక్ష్య చ యదాన్యాయం వేతనేనొపపాథితమ
7 న గొష్ఠ్యా నొపచారేణ న సంబన్ధ నిమిత్తతః
నానాహూతొ న హయ అభృతొ మమ సైన్యే బభూవ హ
8 కులీనార్య జనొపేతం తుష్టపుష్టమ అనుథ్ధతమ
కృతమానొపకారమ చ యశస్వి చ మనస్వి చ
9 సచివైశ చాపరైర ముఖ్యైర బహుభిర ముఖ్యకర్మభిః
లొకపాలొపమైస తాత పాలితం నరసత్తమైః
10 బహుభిః పార్దివైర గుప్తమ అస్మత్ప్రియచికీర్షుభిః
అస్మాన అభిసృతైః కామాత సబలైః సపథానుగైః
11 మహొథధిమ ఇవాపూర్ణమ ఆపగాభిః సమన్తతః
అపక్షైః పక్షిసంకాశై రదైర అశ్వైశ చ సంవృతమ
12 యొధాక్షయ్య జలం భీమం వాహనొర్మితరఙ్గిణమ
కషేపణ్యసిగథాశక్తిశరప్రాసఝషాకులమ
13 ధవజభూషణసంబాధం రత్నపట్టేన సంచితమ
వాహనైర అపి ధావథ్భిర వాయువేగవికమ్పితమ
14 థరొణ గమ్భీరపాతాలం కృతవర్మ మహాహ్రథమ
జలసంధ మహాగ్రాహం కర్ణ చన్థ్రొథయొథ్ధతమ
15 గతే సైన్యార్ణవం భిత్త్వా తరసా పాణ్డవర్షభే
సంజయైక రదేనైవ యుయుధానే చ మామకమ
16 తత్ర శేషం న పశ్యామి పరవిష్టే సవ్యసాచిని
సాత్వతే చ రదొథారే మమ సైన్యస్య సంజయ
17 తౌ తత్ర సమతిక్రాన్తౌ థృష్ట్వాభీతౌ తరస్వినౌ
సిన్ధురాజం చ సంప్రేక్ష్య గాణ్డీవస్యేషు గొచరే
18 కిం తథా కురవః కృత్యం విథధుః కాలచొథితాః
థారుణైకాయనే కాలే కదం వా పరతిపేథిరే
19 గరస్తాన హి కౌరవాన మన్యే మృత్యునా తాత సంగతాన
విక్రమొ హి రణే తేషాం న తదా థృశ్యతే ఽథయ వై
20 అక్షతౌ సంయుగే తత్ర పరవిష్టౌ కృష్ణ పాణ్డవౌ
న చ వారయితా కశ చిత తయొర అస్తీహ సంజయ
21 భృతాశ చ బహవొ యొధాః పరీక్ష్యైవ మహారదాః
వేతనేన యదాయొగ్యం పరియవాథేన చాపరే
22 అకారణభృతస తాత మమ సైన్యే న విథ్యతే
కర్మణా హయ అనురూపేణ లభ్యతే భక్త వేతనమ
23 న చ యొధొ ఽభవత కశ చిన మమ సైన్యే తు సంజయ
అల్పథానభృతస తాత న కుప్య భృతకొ నరః
24 పూజితా హి యదాశక్త్యా థానమానాసనైర మయా
తదా పుత్రైశ చ మే తాత జఞాతిభిశ చ స బాన్ధవైః
25 తే చ పరాప్యైవ సంగ్రామే నిర్జితాః సవ్యసాచినా
శైనేయేన పరామృష్టాః కిమ అన్యథ భాగధేయతః
26 రక్ష్యతే యశ చ సంగ్రామే యే చ సంజయ రక్షిణః
ఏకః సాధారణః పన్దా రక్ష్యస్య సహ రక్షిభిః
27 అర్జునం సమరే థృష్ట్వా సైన్ధవస్యాగ్రతః సదితమ
పుత్రొ మమ భృశం మూఢః కిం కార్యం పరత్యపథ్యత
28 సాత్యకిం చ రణే థృష్ట్వా పరవిశన్తమ అభీతవత
కిం ను థుర్యొధనః కృత్యం పరాప్తకాలమ అమన్యత
29 సర్వశస్త్రాతిగౌ సేనాం పరవిష్టౌ రదసత్తమౌ
థృష్ట్వా కాం వై ధృతిం యుథ్ధే పరత్యపథ్యన్త మామకాః
30 థృష్ట్వా కృష్ణం తు థాశార్హమ అర్జునార్దే వయవస్దితమ
శినీనామ ఋషభం చైవ మన్యే శొచన్తి పుత్రకాః
31 థృష్ట్వా సేనాం వయతిక్రాన్తాం సాత్వతేనార్జునేన చ
పలాయమానాంశ చ కురూన మన్యే శొచన్తి పుత్రకాః
32 విథ్రుతాన రదినొ థృష్ట్వా నిరుత్సాహాన థవిషజ జయే
పలాయనే కృతొత్సాహాన మన్యే శొచన్తి పుత్రకాః
33 శూన్యాన కృతాన రదొపస్దాన సాత్వతేనార్జునేన చ
హతాంశ చ యొధాన సంథృశ్య మన్యే శొచన్తి పుత్రకాః
34 వయశ్వ నాగరదాన థృష్ట్వా తత్ర వీరాన సహస్రశః
ధావమానాన రణే వయగ్రాన మన్యే శొచన్తి పుత్రకాః
35 వివీరాంశ చ కృతానాశ్వాన విరదాంశ చ కృతాన నరాన
తత్ర సాత్యకిపార్దాభ్యాం మన్యే శొచన్తి పుత్రకాః
36 పత్తిసంఘాన రణే థృష్ట్వా ధావమానాంశ చ సర్వశః
నిరాశా విజయే సర్వే మన్యే శొచన్తి పుత్రకాః
37 థరొణస్య సమతిక్రాన్తావ అనీకమ అపరాజితౌ
కషణేన థృష్ట్వా తౌ వీరౌ మన్యే శొచన్తి పుత్రకాః
38 సంమూఢొ ఽసమి భృశం తాత శరుత్వా కృష్ణ ధనంజయౌ
పరవిటౌ మామకం సైన్యం సాత్వతేన సహాచ్యుతౌ
39 తస్మిన పరవిష్టే పృతనాం శినీనాం పరవరే రదే
భొజానీకం వయతిక్రాన్తే కదమ ఆసన హి కౌరవాః
40 తదా థరొణేన సమరే నిగృహీతేషు పాణ్డుషు
కదం యుథ్ధమ అభూత తత్ర తన మమాచక్ష్వ సంజయ
41 థరొణొ హి బలవాఞ శూరః కృతాస్త్రొ థృఢవిక్రమః
పాఞ్చాలాస తం మహేష్వాసం పరత్యయుధ్యన కదం రణే
42 బథ్ధవైరాస తదా థరొణే ధర్మరాజ జయైషిణః
భారథ్వాజస తదా తేషు కృతవైరొ మహారదః
43 అర్జునశ చాపి యచ చక్రే సిన్ధురాజవధం పరతి
తన మే సర్వం సమాచక్ష్వ కుశలొ హయ అసి సంజయ