చిత్రభారతము/సప్తమాశ్వాసము
శ్రీరస్తు
చిత్రభారతము
సప్తమాశ్వాసము
| 1 |
| వ. | అవధరింపుము మృదుమధురవచనరచనాపరితోషితముని | 2 |
| సీ. | పటుగదాతాడితఘటముచందంబున | |
| | విలయకాలానలవిస్ఫులింగములన | |
| తే. | మఱఁగఁ గ్రాఁగు కషాయంబుతెఱఁగు మీఱి | 3 |
| వ. | ఇవ్విధంబునఁ బ్రయాణభేరి సెలంగిన యమ్మఱునాఁడు | 4 |
| తే. | సకలసేనాధిపతులును సంభ్రమమున | 5 |
| వ. | అర్జునుండునుం బరిమితపరిజనంబుతో నంతిపురంబునకుం | 6 |
| చ. | పిడుగులు నల్గడం బడియెఁ బెల్లుగ నెత్తురువాన వట్టె మి | 7 |
| వ. | ఇట్లు మహోత్పాతంబులు గనుంగొని యగ్గాండీవి శాంతన | 8 |
| సీ. | మత్తవారణగండమండలీనిస్సర | |
| తే. | విజయదుందుభికాహళవేణుశంఖ | 9 |
| క. | పాండవులుఁ గౌరవులు భీ | 10 |
| వ. | అంత నర్జునుం డాత్మస్కంధావారంబునకు రక్షగాఁ | 11 |
| క. | అనవుడు శుకయోగికి న | 12 |
| తే. | అనుడు శుకయోగి యయ్యర్జునాత్మజాతు | 13 |
| వ. | కొలువుకూటంబున కేతెంచి బలభద్రసాత్యకిప్రముఖులం | |
| | మత్స్యమద్రసింధునాథులగు విరాటశల్యసైంధవులును | 14 |
| సీ. | నీవు భీష్మునకు శైనేయుఁ డశ్వత్థామ | |
| ఆ. | బుష్కరుండు పాండ్యభూపాలునకు గాంది | 15 |
| వ. | వెండియుఁ దక్కినయోధులు వారలయోధులకు నే నర్జు | |
| | లకుఁ జని రంత నయ్యదువల్లభుండగు శ్రీకృష్ణుని యను | 16 |
| మ. | శరధివ్రాతము పంకమై నిలిచె నక్షత్రంబు లుర్లె న్దిశా | 17 |
| వ. | అయ్యవసరంబున యదువృష్ణిభోజాంధకాదులు యుద్ధ | 18 |
| తే. | సైన్యసుగ్రీవమేఘపుష్పకబలాహ | 19 |
| వ. | ఆరథమునకుఁ బ్రదక్షిణము గావించి మహీదేవతల దీవనలు | |
| | ణాది నానావిధచిహ్నచిహ్నితంబు లగురథంబు లెక్కి | 20 |
| సీ. | శుభమస్తు దేవతాచూడావతంస యం | |
| తే. | నాగఘీంకారఘంటానినాదములును | 21 |
| వ. | ఇవ్విధంబున నశేషబలసమేతుండై కదలి రాజమార్గంబున | 22 |
| తే. | పౌరపుణ్యపురంధ్రు లభ్రంకషకన | 23 |
| వ. | అందు. | 24 |
| ఉ. | అక్కట యింతమాత్రమునకై భువనంబులయందు నెల్లఁ బే | |
| | నొక్కఁడ చాలు నోర్వఁగ రణోర్వినిఁ | 25 |
| క. | అని పలుకువారు గొందఱు | 26 |
| క. | వారలయం దొక్కొక్కఁడ | 27 |
| క. | అనువారలునై చూడఁగ | 28 |
| వ. | అప్పుడు. | 29 |
| సీ. | పరశు తోమర గదా ప్రాస కృపాణ చా | |
| తే. | నామహాభార మోర్వక యవని గ్రుంగ | |
| | కచ్చపంబును దలయెత్తఁ గానదయ్యెఁ | 30 |
| వ. | ఇవ్విధంబున బంధుభ్రాతృపుత్త్రమిత్రాదిజనంబులు పరి | 31 |
| తే. | నలిననేత్రుండు పన్నీట జలకమాడి | 32 |
| క. | అరవిరిపూఁబానుపుపై | 33 |
| వ. | అనవుడు నుదారస్వాంతుండగు నిలావంతుండు హరి | 34 |
| క. | హరి యివ్విధమున సేనా | 35 |
| వ. | అనుడు శుకయోగీంద్రుం డిట్లను నాతెఱంగున హరి సుఖ | 36 |
| మ. | హరి యేతెంచె సమస్తబంధువులు సైన్యాధీశులున్ నందనుల్ | 37 |
| క. | అనుడుఁ గిరీటికి గంగా | 38 |
| వ. | అన నప్పార్థుండు పార్థివోత్తములం గనుంగొని యిట్లనియె. | 39 |
| మ. | హరితో నీధరణీవరాగ్రణికినై యాయోధనక్రీడకున్ | 40 |
| వ. | అనిన వారెల్లను నైకమత్యంబున నర్జునున కిట్లనిరి. | 41 |
| క. | సురనాథతనయ సంగర | 42 |
| వ. | అనిన నట్లేని యెల్లి కయ్యంబునకుఁ జయ్యన సన్నద్ధులై | 43 |
| క. | తెలతెల వేగినఁ బణిహా | 44 |
| సీ. | పక్కెరల్ [4]వన్నింప భద్రదంతావళ | |
| తే. | విజయభేరీమృదంగాదివివిధతూర్య | |
| | బూర్ణచంద్రోదయాత్యంతఘూర్ణమాన | 45 |
| వ. | అయ్యవసరంబున సూర్యోదయంబైనఁ జతురంగబలంబులు | 46 |
| సీ. | కాంచనపద్మరాగశ్రేణిచే నొన | |
| తే. | మద్రనాథుండు నొగలపై మహిమఁ జెలఁగ | 47 |
| వ. | వెండియు భీష్మ ద్రోణ కృపాశ్వత్థామ కర్ణ బాహ్లిక సోమ | |
| | సైంధవశకున్యాదినానాదేశాధీశ్వరులును దమతమచతు | 48 |
| సీ. | వివిధశాస్త్రాస్త్రప్రవీణులై తగు వీర | |
| తే. | నడుమ నొక్కొక్కరాజు నేర్పడఁగ నునిచి | 49 |
| వ. | ఇవ్విధంబున మానుషవ్యూహంబుఁ బన్ని యందునకుముం | |
| | శిఖండి విరాట దృష్టకేతు కేకయ నీల సుదక్షిణ విందాను | 50 |
| మ. | వనజాక్షుండును వైణికోత్తములు భవ్యప్రక్రియంబాడ మే | 51 |
| వ. | తదనంతరంబ. | 52 |
| ఆ. | గరుడకేతనంబు గగనంబు నొరయంగ | 53 |
| మ. | రమణీయంబగు పాంచజన్యజనితారావంబు గర్జావిశే | 54 |
| వ. | మఱియును. | 55 |
| ఉ. | విధ్వమలాంశురేఖ యన వెల్లవిగాత్రము చెంగలింపఁ దా | |
| | భ్రాధ్వమునన్ సురాళి గొనియాడఁ బ్రలంబవిరోధి యాజికిన్. | 56 |
| ఉ. | అత్యధికప్రతాపము జనావళి సన్నుతిఁ జేయ సంగరౌ | 57 |
| శా. | విద్యుల్లీలఁ జెలంగు ఖడ్గలతికావిర్భూతరుగ్జాలముల్ | 58 |
| మ. | ఘనబాణాసనబాణకుంతపరిఘాఖడ్గంబుల న్మించు మిం | 59 |
| శా. | చండప్రక్రియ మేఘడంబరము లాశాచక్ర మొక్కుమ్మడిన్ | 60 |
| ఉ. | అంబుజలోచనప్రతిముఁ దాహవకేళిధురంధరుండు బీ | 61 |
| సీ. | ఇద్ధసంగ్రామస్థలోద్ధవుం డుద్ధవుం | |
| తే. | రుండును శుకుండు దీ ప్తిమంతుండు భాను | 62 |
| వ. | మఱియు భానుదేవుండును సారణుండును శ్రుతదేవుండును | |
| | ప్రసూననిష్యందమానమరందమదవదిందిందిరంబులపై | 63 |
| ఉ. | ఆ హరి పాండవేయులు నయంబునఁ బన్నినయట్టి మానుష | 64 |
| వ. | అని మఱియు నిట్లనియె నట్లు పన్నిన యమ్మొగ్గరంబుముం | |
| | భాగంబునఁ గృతవర్మ ప్రద్యుమ్నానిరుద్ధులును దక్షిణ | 65 |
| క. | మోహరములు రెండును స | 66 |
| క. | వెండియు రాముఁడుఁ బ్రద్యు | 67 |
| తే. | సకలయాదవసేన యుత్సవముతోడ | 68 |
| వ. | మఱియుఁ గృష్ణుని సైన్యంబునందు విజయభేరీశంఖకాహ | |
| | మానార్ణవధ్వానంబు ననుకరించె సకలయోధవీరులును | 69 |
| క. | ఈకైవడి హరిసేనా | 70 |
| సీ. | తదనంతరంబున ధర్మపుత్త్రుం డనం | |
| తే. | పుత్త్రుఁ [5]డాదిగ యోధు లద్భుతము గాఁగ | 71 |
| ఉ. | వాసవిఁ జేరవచ్చి మనవారలకున్ సెల విమ్మటంచు దు | 72 |
| చ. | హరులు హరుల్ రథావళి రథావళి యోధులు యోధు లుగ్రకుం | 73 |
| వ. | మఱియు నుభయసైన్యంబులం గనుపట్టు వీరభటులు | |
| | యాయుధంబు గొని నఱక నదియుఁ దుత్తుమురైన వేఱొక | |
| | తునియలై కీలుదప్పిన బొమ్మలచందంబునం గూలు రాహు | 74 |
| ఉ. | వాసవనందనుం గడచివచ్చి వికర్ణుఁడు దోడు గాఁగ చు | 75 |
| క. | శరముల రెంట వికర్ణుని | 76 |
| ఉ. | అత్తఱి దుస్ససేనుఁడు రయంబునఁ దీవ్రశరంబుచేత వీ | 77 |
| చ. | కడువడి సారణుండు తెలిగన్నులఁ గెంపు దలిర్ప నగ్రజుం | 78 |
| ఉ. | వాఁడును రోషమెత్తి హరివాహిని బెగ్గిల సాంబుతమ్ముని | 79 |
| తే. | అది గనుంగొని కృష్ణుసైన్యంబు లెల్ల | 80 |
| తే. | అతనిపై జాలుకొన ముంచె నంపవెల్లి | 81 |
| క. | ఆ రుక్మిణికొమరుండును | 82 |
| వ. | అంత. | 83 |
| సీ. | సురనదీసూనుండు హరిపూర్వజునిమేన | |
| తే. | కముల నేనింట నతఁడు దత్కంకటంబు | 84 |
| తే. | ద్రోణి వడిఁ జేకితానుని తనువు మూఁడు | 85 |
| తే. | బాహ్లికుం డుగ్రసేనునిఁ బదిశరముల | 86 |
| క. | భూరిశ్రవుఁ డరుణునిపై | 87 |
| వ. | వెండియు ధర్మనందనుండును, సుయోధనుండును, ఘటోత్క | 88 |
| శా. | మౌర్వీరావము దిక్కులందు వెడల న్మాయాబలస్తోముఁడై | 89 |
| వ. | మఱియును. | 90 |
| మ. | ఒకచో నాఱుచు నొక్కచోఁ జటుల చాపోల్లాసము ల్సేనవా | 91 |
| క. | ఈరీతి నింద్రనందను | 92 |
| ఉ. | వెండియుఁ గృష్ణుసైన్యములు వీఁగి సన న్వడిఁ ద్రోలఁ జూచి సాం | |
| | కాండము లేసి నొంచి తురగంబుల పించ మడంచి సారథిన్ | 93 |
| ఉ. | ఒండురథంబుపై కుఱికి యుగ్రత సాత్యకిఁ గృష్ణనందనుం | 94 |
| క. | విరథుండై యవ్వీరుఁడు | 95 |
| క. | అనిరుద్ధుండును ఝషకే | 96 |
| వ. | అప్పుడు. | 97 |
| క. | తనకొడుకుఁ బెక్కురథికులు | 98 |
| ఉ. | సారణు నైదుతూవులను సాంబుని తొమ్మిదిసాయకంబుల | 99 |
| వ. | వెండియు. | 100 |
| మ. | అనిరుద్ధుం డొకతూపుచేత బకదైత్యధ్వంసిచాపంబు గ్ర | 101 |
| వ. | అంత. | 102 |
| మ. | గద చేఁ ద్రిప్పుచు రౌద్రవైఖరి మహాకల్పాంతకప్రౌఢి బె | 103 |
| శా. | ఆవీరుండును బాదచారి యయి బ్రహ్మాండంబు గంపింపఁ గ్రో | 104 |
| వ. | అతనితోడన యుత్తమోజుండును, యుధామన్యుండును, | 105 |
| శా. | అశ్వత్థామయు భీష్ముఁడుం గృపుఁడు ద్రోణాచార్యుఁడుం గర్ణుఁడున్ | 106 |
| శా. | అగ్రధ్వానసమానశార్ఙ్గ నినదం బాకాశసంచారులన్ | 107 |
| సీ. | భీష్ము నిన్నూట నొప్పించి యశ్వత్థామఁ | |
| తే. | తనయ కృపులను నిష్ఠురాస్త్రముల గ్రుచ్చి | 108 |
| వ. | అయ్యవసరంబున నర్జునుండు గర్జత్కాలమేఘంబు చందం | 109 |
| ఉ. | వారలు తూర్యబంధురరవంబు లెసంగఁగ సింహనాదముల్ | |
| | ఘోరపరాక్రమస్ఫురణఁ గోల్తలఁ జేసిరి పార్థనందనా. | 110 |
| వ. | అందు బలభద్రుండును భీష్ముండును, సాత్యకియు నశ్వ | |
| | దంబులును, బదాతులఁ బదాతులుం దలపడి పిఱుతివియని | 111 |
| క. | రారాజు తమ్ములెల్లన్ | 112 |
| క. | ఏనిక మొత్తము లెదిరెడు | 113 |
| వ. | అట్టియెడ నా సుయోధనుతమ్ములు దుష్ప్రహ దుర్మర్షణ | |
| | వెఱికి వానిన వానినేనుంగుతోడఁ బీనుంగుఁ గావించినం | 114 |
| ఉ. | తమ్ములు సచ్చిరంచును ముదంబఱి యర్జునుఁ జేరవచ్చి శో | 115 |
| చ. | నిలిచిన సర్వసైన్యధరణీవరముఖ్యులు రేగి సాయకం | 116 |
| ఉ. | అర్జునుఁ డగ్నికల్పనిబిడాశుగముల్ పరఁగించి వానిపై | 117 |
| వ. | అయ్యవసరంబున భీమసేనుం డర్జునుం దలకడచి యమ్మహా | 118 |
| సీ. | సాత్యకి యిరువదిసాయకంబుల శల్యు | |
| తే. | మీనకేతనసూనుండు మెఱుఁగులొల్కు | 119 |
| వ. | అప్పుడు. | 120 |
| ఉ. | ఆ జగదేకవీరుఁడగు నర్జునుఁ డందఱ నన్నిరూపులై | |
| సీ. | కృతవర్మ సారథిఁ గెడపె మూఁడమ్ముల | |
| తే. | చేకితానునియురము నిశితమహాస్త్ర | 122 |
| శా. | ధృష్టద్యుమ్నుఁడు నా సుయోధనుఁడు మాద్రీసూనులున్ సంగరా | 123 |
| మ. | భగదత్తుండు నలంబుసుండును విదర్భస్వామియున్ సైంధవుం | 124 |
| తే. | అప్పు డయ్యంపవెల్లికి నరుదు గాఁగ | 125 |
| వ. | తదనంతరంబ యతఁడు. | 126 |
| సీ. | భగదత్తుమేన డెబ్బదితూపు లడరించి | |
| | |
| తే. | ఖముల రెంట విరాటువక్షంబు వ్రస్సి | 127 |
| వ. | అయ్యవసరంబున. | 128 |
| ఉ. | వీరరసంబు వెల్వడిన వీఁకను [8]రక్తము గ్రమ్మ నద్దొర | 129 |
| ఉ. | అత్తఱిఁ గృష్ణుఁ డార్చుచు మహాశుగసంహతి వానినన్నిటిన్ | 130 |
| చ. | మఱియు నతండు వారలఁ దెమల్పఁగఁ బూని తదీయవాజులన్ | |
| | ల్పఱియలు చేసి త్తతనువులన్ నిగిడించె ననేకబాణముల్. | 131 |
| తే. | వార లెల్లను విరథులై పోరికెడగఁ | 132 |
| క. | ఒరలెడు మత్తేభంబులుఁ | 133 |
| వ. | అది గనుంగొని యర్జునుండు. | 134 |
| శా. | కృష్ణుం దాఁకి గుణధ్వనుల్ నిగుడ సక్షిణాశుగశ్రేణి న | 135 |
| వ. | మఱియును. | 136 |
| ఉ. | మచ్చర మెచ్చఁ గృష్ణుఁడు సమగ్రభుజాబలలీలఁ బేర్చి వి | 137 |
| వ. | ఇవ్విధంబున నా కృష్ణార్జునులు మనంబున ఘనంబగు మచ్చ | |
| | హుంకారఠంకారంబులు మెఱయఁ బోరుచుండి రంత ఘటో | 138 |
| సీ. | బాహ్లికుఁ డుఱక యంబకములు మూఁ డుగ్ర | |
| తే. | నది గనుంగొని తత్పుత్త్రుఁడైన సోమ | 139 |
| వ. | మఱియు. | 140 |
| క. | ఆయుగ్రసేను రథికుల | 141 |
| తే. | నూఱుతూపులఁ జేకితానుండు సోమ | 142 |
| వ. | ఇట్లు సోమదత్తుండు పడిన. | 143 |
| తే. | పార్థుసేనలు దుఃఖవిభ్రాంతిఁ బొందె | 144 |
| క. | ఆతఁ డవి నడుమఁ జడియుచు | 145 |
| వ. | ఇవ్విధంబున మత్స్యమహీనాయకుండగు విరాటుండు | 146 |
| తే. | ఆఱుతూపుల నతనిరథ్యములఁ దునిమి | 147 |
| క. | అది భూతల మద్రువంగా | 148 |
| వ. | ఇవ్విధంబున నుద్ధవుండు సమిద్దరణిం బడిన నడలుచు నక్రూ | 149 |
| క. | ఆ రవము విని శిఖండి మ | 150 |
| తే. | అతఁడు నేర్పునఁ ద్రుంచె నాయంబకముల | |
| | నతని రథ్యధనుర్వైజయంతులను హ | 151 |
| వ. | ఇవ్విధంబున నక్రూరుండు దెగిన నయ్యాదవబలంబుఁ | 152 |
| సీ. | కర్ణము ల్గుంభము ల్గరములుఁ బాదము | |
| తే. | యేనుఁగుల నొంచి హయముల యేపు డించి | 153 |
| వ. | అంత మధ్యాహ్నం బయ్యె నప్పుడు శిఖండిఘటోత్కచా | 154 |
| ఉ. | రావణకుంభకర్ణులపరాక్రమము [11]న్గనకాక్షువిక్రమ | 155 |
| వ. | అని యగ్గింప నయ్యోధవరులు సింహనాదంబులు చేసినఁ | |
| | రథంబు వేగంబునం బఱపించి తనసేనకుం జెయివీచి యోడ | 156 |
| ఉ. | సీరియు మాధవుండు హతశేషవరూథినితోడఁ గూడి య | 157 |
| వ. | అన్నపానాదికృత్యంబుల | 158 |
| మ. | శతపత్రోద్భవవంశపావనదయా సత్యాన్వితస్వాంతసం | 159 |
| క. | దుర్మంత్రివదనముద్రా | |
| | నిర్మలమానస నృపనయ | 160 |
| మణిగణనికరము. | శరశరవణభవజనకగిరి సుధా | 161 |
| గద్యము. | ఇది శ్రీమత్కౌండిన్యగోత్రపవిత్ర చరిగొండ తిమ్మ | |
