కిష్కింధకాండము - సర్గము 67
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే కిష్కింధకాండే సప్తషష్ఠితమః సర్గః |౪-౬౭|
వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
తం దృష్ట్వా జృంభమాణం తే క్రమితుం శత యోజనం |
వేగేన ఆపూర్యమాణం చ సహసా వానరోత్తమం |౪-౬౭-౧|
సహసా శోకం ఉత్సృజ్య ప్రహర్షేణ సమన్వితాః |
వినేదుః తుష్టువుః చ అపి హనూమంతం మహాబలం |౪-౬౭-౨|
ప్రహృష్టా విస్మితాః చ అపి తే వీక్షంతే సమంతతః |
త్రివిక్రమ కృత ఉత్సాహం నారాయణం ఇవ ప్రజాః |౪-౬౭-౩|
సంస్తూయమానో హనుమాన్ వ్యవర్ధత మహాబలః |
సమావిద్ధ్య చ లాంగూలం హర్షాత్ బలం ఉపేయివాన్ |౪-౬౭-౪|
తస్య సంస్తూయమానస్య సర్వైః వనర పుంగవైః |
తేజసా ఆపూర్యమాణస్య రూపం ఆసీత్ అనుత్తమం |౪-౬౭-౫|
యథా విజృంభతే సింహో వివృతే గిరి గహ్వరే |
మారుతస్య ఔరసః పుత్రః తథా సంప్రతి జృంభతే |౪-౬౭-౬|
అశోభత ముఖం తస్య జృంభమాణస్య ధీమతః |
అంబరీష ఉపమం దీప్తం విధూమ ఇవ పావకః |౪-౬౭-౭|
హరీణాం ఉత్థితో మధ్యాత్ సంప్రహృష్ట తనూ రుహః |
అభివాద్య హరీన్ వృద్ధాన్ హనుమాన్ ఇదం అబ్రవీత్ |౪-౬౭-౮|
అరుజన్ పర్వత అగ్రాణి హుతాశన సఖో అనిలః |
బలవాన్ అప్రమేయః చ వాయుః ఆకాశ గోచరః |౪-౬౭-౯|
తస్య అహం శీఘ్ర వేగస్య శీఘ్ర గస్య మహాత్మనః |
మారుతస్య ఔరసః పుత్రః ప్లవనే చ అస్మి తత్ సమః |౪-౬౭-౧౦|
ఉత్సహేయం హి విస్తీర్ణం ఆలిఖంతం ఇవ అంబరం |
మేరుం గిరిం అసంగేన పరిగంతుం సహస్రశః |౪-౬౭-౧౧|
బాహు వేగ ప్రణున్నేన సాగరేణ అహం ఉత్సహే |
సమాప్లావయితుం లోకం స పర్వత నదీ హ్రదం |౪-౬౭-౧౨|
మమ ఊరు జంఘా వేగేన భవిష్యతి సముత్థితః |
సముత్థిత మహా గ్రాహః సముద్రో వరుణ ఆలయః |౪-౬౭-౧౩|
పన్నగ అశనం ఆకాశే పతంతం పక్షి సేవితం |
వైనతేయం అహం శక్తః పరిగంతుం సహస్రశః |౪-౬౭-౧౪|
ఉదయాత్ ప్రస్థితం వా అపి జ్వలంతం రశ్మి మాలినం |
అన్ అస్తమితం ఆదిత్యం అభిగంతుం సముత్సహే |౪-౬౭-౧౫|
తతో భూమిం అసంస్పృష్ట్వా పునః ఆగంతుం ఉత్సహే |
ప్రవేగేన ఏవ మహతా భీమేన ప్లవగర్షభాః |౪-౬౭-౧౬|
ఉత్సహేయం అతిక్రాంతుం సర్వాన్ ఆకాశ గోచరాన్ |
సాగరం శోషయిష్యామి దారయిష్యామి మేదినీం |౪-౬౭-౧౭|
పర్వతాన్ చూర్ణష్యామి ప్లవమానః ప్లవంగమాః |
హరిష్యామి ఊరు వేగేన ప్లవమానో మహార్ణవం |౪-౬౭-౧౮|
లతానాం వివిధాం పుష్పం పాదపానాం చ సర్వశః |
అనుయాస్యతి మాం అద్య ప్లవమానం విహాయసా |౪-౬౭-౧౯|
భవిష్యతి హి మే పంథాః స్వాతేః పంథా ఇవ అంబరే |
చరంతం ఘోరం ఆకాశం ఉత్పతిష్యంతం ఏవ చ |౪-౬౭-౨౦|
ద్రక్ష్యంతి నిపతంతం చ సర్వ భూతాని వానరాః |
మహా మేరు ప్రతీకాశం మాం ద్రక్ష్యధ్వం ప్లవంగమాః |౪-౬౭-౨౧|
దివం ఆవృత్య గచ్ఛంతం గ్రసమానం ఇవ అంబరం |
విధమిష్యామి జీమూతాన్ కంపయిష్యామి పర్వతాన్ |
సాగరం శోషయిష్యామి ప్లవమానః సమాహితః |౪-౬౭-౨౨|
వైనతేయస్య వా శక్తిః మమ వా మారుతస్య వా |
ఋతే సుపర్ణ రాజానం మారుతం వా మహాబలం |
న తత్ భూతం ప్రపశ్యామి యత్ మాం ప్లుతం అనువ్రజేత్ |౪-౬౭-౨౩|
నిమేష అంతర మాత్రేణ నిరాలంబనం అంబరం |
సహసా నిపతిష్యామి ఘనాత్ విద్యుత్ ఇవ ఉత్థితా |౪-౬౭-౨౪|
భవిష్యతి హి మే రూపం ప్లవమానస్య సాగరం |
విష్ణోః ప్రక్రమమాణస్య తదా త్రీన్ విక్రమాన్ ఇవ |౪-౬౭-౨౫|
బుద్ధ్యా చ అహం ప్రపశ్యామి మనః చేష్టా చ మే తథా |
అహం ద్రక్ష్యామి వైదేహీం ప్రమోదధ్వం ప్లవంగమాః |౪-౬౭-౨౬|
మారుతస్య సమో వేగే గరుడస్య సమో జవే |
అయుతం యోజనానాం తు గమిష్యామి ఇతి మే మతిః |౪-౬౭-౨౭|
వాసవస్య స వజ్రస్య బ్రహ్మణో వా స్వయంభువః |
విక్రమ్య సహసా హస్తాత్ అమృతం తత్ ఇహ ఆనయే |౪-౬౭-౨౮|
లంకాం వా అపి సముత్క్షిప్య గచ్ఛేయం ఇతి మే మతిః |
తం ఏవం వానర శ్రేష్ఠం గర్జంతం అమిత ప్రభం |౪-౬౭-౨౯|
ప్రహృష్టా హరయః తత్ర సముదైక్షంత విస్మితాః |
తత్ చ అస్య వచనం శ్రుత్వా జ్ఞాతీనాం శోక నాశనం |౪-౬౭-౩౦|
ఉవాచ పరిసంహృష్టో జాంబవాన్ ప్లవగేశ్వరః |
వీర కేసరిణః పుత్ర వేగవన్ మారుత ఆత్మజ |౪-౬౭-౩౧|
జ్ఞాతీనాం విపులః శోకః త్వయా తాత ప్రణాశితః |
తవ కల్యాణ రుచయః కపి ముఖ్యాః సమాగతాః |౪-౬౭-౩౨|
మంగలం కార్య సిద్ధి అర్థం కరిష్యంతి సమాహితాః |
ఋషీణాం చ ప్రసాదేన కపి వృద్ధ మతేన చ |౪-౬౭-౩౩|
గురూణాం చ ప్రసాదేన ప్లవస్వ త్వం మహార్ణవం |
స్థాస్యామః చ ఏక పాదేన యావత్ ఆగమనం తవ |౪-౬౭-౩౪|
త్వత్ గతాని చ సర్వేషాం జీవితాని వన ఓకసాం |
తతః చ హరి శార్దూలః తాన్ ఉవాచ వన ఓకసః |౪-౬౭-౩౫|
కో అపి లోకే న మే వేగం ప్లవనే ధారయిష్యతి |
ఏతాని హి నగస్య అస్య శిలా సంకట శాలినః |౪-౬౭-౩౬|
శిఖరాణి మహేంద్రస్య స్థిరాణి చ మహాంతి చ |
యేషు వేగం గమిష్యామి మహేంద్ర శిఖరేషు అహం |౪-౬౭-౩౭|
నానా ద్రుమ వికీర్ణేషు ధాతు నిష్పంద శోభిషు |
ఏతాని మమ వేగం హి శిఖరాణి మహాంతి చ |౪-౬౭-౩౮|
ప్లవతో ధారయిష్యంతి యోజనానాం ఇతః శతం |
తతః తు మారుత ప్రఖ్యః స హరిః మారుత ఆత్మజః |
ఆరురోహ నగ శ్రేష్ఠం మహంద్రం అరింఅర్దమః |౪-౬౭-౩౯|
వృతం నానా విధైః పుష్పైః మృగ సేవిత శాద్వలం |
లతా కుసుమ సంబాధం నిత్య పుష్ప ఫల ద్రుమం |౪-౬౭-౪౦|
సింహ శార్దూల చరితం మత్త మాతంగ సేవితం |
మత్త ద్విజ గణ ఉద్ ధుష్టం సలిల ఉత్పీడ సంకులం |౪-౬౭-౪౧|
మహద్భిః ఉచ్ఛ్రితం శృంగైః మహేంద్రం స మహాబలః |
విచచార హరిశ్రేష్ఠో మహేంద్ర సామ విక్రమః |౪-౬౭-౪౨|
బాహుభ్యాం పీడితః తేన మహాశైలో మహాత్మనా |
రరాస సింహ అభిహతో మహాన్ మత్త ఇవ ద్విపః |౪-౬౭-౪౩|
ముమోచ సలిల ఉత్పీడాన్ విప్రకీర్ణ శిలోఉచ్చయః |
విత్రస్త మృగ మాతంగః ప్రకంపిత మహా ద్రుమః |౪-౬౭-౪౪|
నానాగంధర్వమిథునైర్పానసంసర్గకర్కశైః |
ఉత్పతద్భిర్విహంగైశ్చవిద్యాధరగణైరపి - యద్వా -
నానా గంధర్వ మిథునైః పాన సంసర్గ కర్కశైః |
ఉత్ పతద్భిః విహంగైః చ విద్యాధర గణైః అపి |౪-౬౭-౪౫|
త్యజ్యమాన మహా సానుః సంనిలీన మహా ఉరగః |
శైల శృంగ శిలా ఉత్పాతః తదా అభూత్ స మహా గిరిః |౪-౬౭-౪౬|
నిఃశ్వసద్భిస్తదాతైతుభుజగైరర్ధనిఃసృతైః |
సపతాకైవాభాతిసతదాధరణీధరః |
యద్వా -
నిఃశ్వసద్భిః తదా తైః తు భుజగైః అర్ధ నిఃసృతైః |
స పతాక ఇవ ఆభాతి స తదా ధరణీ ధరః |౪-౬౭-౪౭|
ఋషిభిత్రాససంభ్రాంతైస్త్యజ్యమానశ్శిలోచ్చయః - యద్వా -
ఋషిభిః త్రాస సంభ్రాంతైః త్యజ్యమానః శిలా ఉచ్చయః |
సీదన్ మహతి కాంతారే సార్థ హీన ఇవ అధ్వ గః |౪-౬౭-౪౮|
స వేగవాన్ వేగ సమాహిత ఆత్మా
హరి ప్రవీరః పర వీర హంతా |
మనః సమాధాయ మహానుభావో
జగామ లంకాం మనసా మనస్వీ |౪-౬౭-౪౯|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే కిష్కింధకాండే సప్తషష్ఠితమః సర్గః |౪-౬౭|