కిష్కింధకాండము - సర్గము 67

వికీసోర్స్ నుండి

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే కిష్కింధకాండే సప్తషష్ఠితమః సర్గః |౪-౬౭|

వాల్మీకి రామాయణము
రామాయణ కాండములు
1. బాలకాండము
2. అయోధ్యాకాండము
3. అరణ్యకాండము
4. కిష్కింధకాండము
5. సుందరకాండము
6. యుద్ధకాండము
7. ఉత్తరకాండము

తం దృష్ట్వా జృంభమాణం తే క్రమితుం శత యోజనం |

వేగేన ఆపూర్యమాణం చ సహసా వానరోత్తమం |౪-౬౭-౧|

సహసా శోకం ఉత్సృజ్య ప్రహర్షేణ సమన్వితాః |

వినేదుః తుష్టువుః చ అపి హనూమంతం మహాబలం |౪-౬౭-౨|

ప్రహృష్టా విస్మితాః చ అపి తే వీక్షంతే సమంతతః |

త్రివిక్రమ కృత ఉత్సాహం నారాయణం ఇవ ప్రజాః |౪-౬౭-౩|

సంస్తూయమానో హనుమాన్ వ్యవర్ధత మహాబలః |

సమావిద్ధ్య చ లాంగూలం హర్షాత్ బలం ఉపేయివాన్ |౪-౬౭-౪|

తస్య సంస్తూయమానస్య సర్వైః వనర పుంగవైః |

తేజసా ఆపూర్యమాణస్య రూపం ఆసీత్ అనుత్తమం |౪-౬౭-౫|

యథా విజృంభతే సింహో వివృతే గిరి గహ్వరే |

మారుతస్య ఔరసః పుత్రః తథా సంప్రతి జృంభతే |౪-౬౭-౬|

అశోభత ముఖం తస్య జృంభమాణస్య ధీమతః |

అంబరీష ఉపమం దీప్తం విధూమ ఇవ పావకః |౪-౬౭-౭|

హరీణాం ఉత్థితో మధ్యాత్ సంప్రహృష్ట తనూ రుహః |

అభివాద్య హరీన్ వృద్ధాన్ హనుమాన్ ఇదం అబ్రవీత్ |౪-౬౭-౮|

అరుజన్ పర్వత అగ్రాణి హుతాశన సఖో అనిలః |

బలవాన్ అప్రమేయః చ వాయుః ఆకాశ గోచరః |౪-౬౭-౯|

తస్య అహం శీఘ్ర వేగస్య శీఘ్ర గస్య మహాత్మనః |

మారుతస్య ఔరసః పుత్రః ప్లవనే చ అస్మి తత్ సమః |౪-౬౭-౧౦|

ఉత్సహేయం హి విస్తీర్ణం ఆలిఖంతం ఇవ అంబరం |

మేరుం గిరిం అసంగేన పరిగంతుం సహస్రశః |౪-౬౭-౧౧|

బాహు వేగ ప్రణున్నేన సాగరేణ అహం ఉత్సహే |

సమాప్లావయితుం లోకం స పర్వత నదీ హ్రదం |౪-౬౭-౧౨|

మమ ఊరు జంఘా వేగేన భవిష్యతి సముత్థితః |

సముత్థిత మహా గ్రాహః సముద్రో వరుణ ఆలయః |౪-౬౭-౧౩|

పన్నగ అశనం ఆకాశే పతంతం పక్షి సేవితం |

వైనతేయం అహం శక్తః పరిగంతుం సహస్రశః |౪-౬౭-౧౪|

ఉదయాత్ ప్రస్థితం వా అపి జ్వలంతం రశ్మి మాలినం |

అన్ అస్తమితం ఆదిత్యం అభిగంతుం సముత్సహే |౪-౬౭-౧౫|

తతో భూమిం అసంస్పృష్ట్వా పునః ఆగంతుం ఉత్సహే |

ప్రవేగేన ఏవ మహతా భీమేన ప్లవగర్షభాః |౪-౬౭-౧౬|

ఉత్సహేయం అతిక్రాంతుం సర్వాన్ ఆకాశ గోచరాన్ |

సాగరం శోషయిష్యామి దారయిష్యామి మేదినీం |౪-౬౭-౧౭|

పర్వతాన్ చూర్ణష్యామి ప్లవమానః ప్లవంగమాః |

హరిష్యామి ఊరు వేగేన ప్లవమానో మహార్ణవం |౪-౬౭-౧౮|

లతానాం వివిధాం పుష్పం పాదపానాం చ సర్వశః |

అనుయాస్యతి మాం అద్య ప్లవమానం విహాయసా |౪-౬౭-౧౯|

భవిష్యతి హి మే పంథాః స్వాతేః పంథా ఇవ అంబరే |

చరంతం ఘోరం ఆకాశం ఉత్పతిష్యంతం ఏవ చ |౪-౬౭-౨౦|

ద్రక్ష్యంతి నిపతంతం చ సర్వ భూతాని వానరాః |

మహా మేరు ప్రతీకాశం మాం ద్రక్ష్యధ్వం ప్లవంగమాః |౪-౬౭-౨౧|

దివం ఆవృత్య గచ్ఛంతం గ్రసమానం ఇవ అంబరం |

విధమిష్యామి జీమూతాన్ కంపయిష్యామి పర్వతాన్ |

సాగరం శోషయిష్యామి ప్లవమానః సమాహితః |౪-౬౭-౨౨|

వైనతేయస్య వా శక్తిః మమ వా మారుతస్య వా |

ఋతే సుపర్ణ రాజానం మారుతం వా మహాబలం |

న తత్ భూతం ప్రపశ్యామి యత్ మాం ప్లుతం అనువ్రజేత్ |౪-౬౭-౨౩|

నిమేష అంతర మాత్రేణ నిరాలంబనం అంబరం |

సహసా నిపతిష్యామి ఘనాత్ విద్యుత్ ఇవ ఉత్థితా |౪-౬౭-౨౪|

భవిష్యతి హి మే రూపం ప్లవమానస్య సాగరం |

విష్ణోః ప్రక్రమమాణస్య తదా త్రీన్ విక్రమాన్ ఇవ |౪-౬౭-౨౫|

బుద్ధ్యా చ అహం ప్రపశ్యామి మనః చేష్టా చ మే తథా |

అహం ద్రక్ష్యామి వైదేహీం ప్రమోదధ్వం ప్లవంగమాః |౪-౬౭-౨౬|

మారుతస్య సమో వేగే గరుడస్య సమో జవే |

అయుతం యోజనానాం తు గమిష్యామి ఇతి మే మతిః |౪-౬౭-౨౭|

వాసవస్య స వజ్రస్య బ్రహ్మణో వా స్వయంభువః |

విక్రమ్య సహసా హస్తాత్ అమృతం తత్ ఇహ ఆనయే |౪-౬౭-౨౮|

లంకాం వా అపి సముత్క్షిప్య గచ్ఛేయం ఇతి మే మతిః |

తం ఏవం వానర శ్రేష్ఠం గర్జంతం అమిత ప్రభం |౪-౬౭-౨౯|

ప్రహృష్టా హరయః తత్ర సముదైక్షంత విస్మితాః |

తత్ చ అస్య వచనం శ్రుత్వా జ్ఞాతీనాం శోక నాశనం |౪-౬౭-౩౦|

ఉవాచ పరిసంహృష్టో జాంబవాన్ ప్లవగేశ్వరః |

వీర కేసరిణః పుత్ర వేగవన్ మారుత ఆత్మజ |౪-౬౭-౩౧|

జ్ఞాతీనాం విపులః శోకః త్వయా తాత ప్రణాశితః |

తవ కల్యాణ రుచయః కపి ముఖ్యాః సమాగతాః |౪-౬౭-౩౨|

మంగలం కార్య సిద్ధి అర్థం కరిష్యంతి సమాహితాః |

ఋషీణాం చ ప్రసాదేన కపి వృద్ధ మతేన చ |౪-౬౭-౩౩|

గురూణాం చ ప్రసాదేన ప్లవస్వ త్వం మహార్ణవం |

స్థాస్యామః చ ఏక పాదేన యావత్ ఆగమనం తవ |౪-౬౭-౩౪|

త్వత్ గతాని చ సర్వేషాం జీవితాని వన ఓకసాం |

తతః చ హరి శార్దూలః తాన్ ఉవాచ వన ఓకసః |౪-౬౭-౩౫|

కో అపి లోకే న మే వేగం ప్లవనే ధారయిష్యతి |

ఏతాని హి నగస్య అస్య శిలా సంకట శాలినః |౪-౬౭-౩౬|

శిఖరాణి మహేంద్రస్య స్థిరాణి చ మహాంతి చ |

యేషు వేగం గమిష్యామి మహేంద్ర శిఖరేషు అహం |౪-౬౭-౩౭|

నానా ద్రుమ వికీర్ణేషు ధాతు నిష్పంద శోభిషు |

ఏతాని మమ వేగం హి శిఖరాణి మహాంతి చ |౪-౬౭-౩౮|

ప్లవతో ధారయిష్యంతి యోజనానాం ఇతః శతం |

తతః తు మారుత ప్రఖ్యః స హరిః మారుత ఆత్మజః |

ఆరురోహ నగ శ్రేష్ఠం మహంద్రం అరింఅర్దమః |౪-౬౭-౩౯|

వృతం నానా విధైః పుష్పైః మృగ సేవిత శాద్వలం |

లతా కుసుమ సంబాధం నిత్య పుష్ప ఫల ద్రుమం |౪-౬౭-౪౦|

సింహ శార్దూల చరితం మత్త మాతంగ సేవితం |

మత్త ద్విజ గణ ఉద్ ధుష్టం సలిల ఉత్పీడ సంకులం |౪-౬౭-౪౧|

మహద్భిః ఉచ్ఛ్రితం శృంగైః మహేంద్రం స మహాబలః |

విచచార హరిశ్రేష్ఠో మహేంద్ర సామ విక్రమః |౪-౬౭-౪౨|

బాహుభ్యాం పీడితః తేన మహాశైలో మహాత్మనా |

రరాస సింహ అభిహతో మహాన్ మత్త ఇవ ద్విపః |౪-౬౭-౪౩|

ముమోచ సలిల ఉత్పీడాన్ విప్రకీర్ణ శిలోఉచ్చయః |

విత్రస్త మృగ మాతంగః ప్రకంపిత మహా ద్రుమః |౪-౬౭-౪౪|

నానాగంధర్వమిథునైర్పానసంసర్గకర్కశైః |

ఉత్పతద్భిర్విహంగైశ్చవిద్యాధరగణైరపి - యద్వా -

నానా గంధర్వ మిథునైః పాన సంసర్గ కర్కశైః |

ఉత్ పతద్భిః విహంగైః చ విద్యాధర గణైః అపి |౪-౬౭-౪౫|

త్యజ్యమాన మహా సానుః సంనిలీన మహా ఉరగః |

శైల శృంగ శిలా ఉత్పాతః తదా అభూత్ స మహా గిరిః |౪-౬౭-౪౬|

నిఃశ్వసద్భిస్తదాతైతుభుజగైరర్ధనిఃసృతైః |

సపతాకైవాభాతిసతదాధరణీధరః |

యద్వా -

నిఃశ్వసద్భిః తదా తైః తు భుజగైః అర్ధ నిఃసృతైః |

స పతాక ఇవ ఆభాతి స తదా ధరణీ ధరః |౪-౬౭-౪౭|

ఋషిభిత్రాససంభ్రాంతైస్త్యజ్యమానశ్శిలోచ్చయః - యద్వా -

ఋషిభిః త్రాస సంభ్రాంతైః త్యజ్యమానః శిలా ఉచ్చయః |

సీదన్ మహతి కాంతారే సార్థ హీన ఇవ అధ్వ గః |౪-౬౭-౪౮|

స వేగవాన్ వేగ సమాహిత ఆత్మా

హరి ప్రవీరః పర వీర హంతా |

మనః సమాధాయ మహానుభావో

జగామ లంకాం మనసా మనస్వీ |౪-౬౭-౪౯|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే కిష్కింధకాండే సప్తషష్ఠితమః సర్గః |౪-౬౭|