కిష్కింధకాండము - సర్గము 55

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే కిష్కింధాకాండే పఞ్చపఞ్చాశః సర్గః |౪-౫౫|

వాల్మీకి రామాయణము

రామాయణ కాండములు

1. బాలకాండము

2. అయోధ్యాకాండము

3. అరణ్యకాండము

4. కిష్కింధకాండము

5. సుందరకాండము

6. యుద్ధకాండము

7. ఉత్తరకాండము

శ్రుత్వా హనుమతో వాక్యం ప్రశ్రితం ధర్మ సంహితం |

స్వామి సత్కార సంయుక్తం అంగదో వాక్యం అబ్రవీత్ |౪-౫౫-౧|

స్థైర్యమాత్మమనఃశౌచమానృశంస్యమథార్జవం - యద్వ -

స్థైర్యం ఆత్మ మనః శౌచం ఆనృశంస్యం అథ ఆర్జవం |

విక్రమః చైవ ధైర్యం చ సుగ్రీవే న ఉపపద్యతే |౪-౫౫-౨|

భ్రాతుః జ్యేష్ఠస్య యో భార్యాం జీవితో మహిషీం ప్రియాం |

ధర్మేణ మాతరం యః తు స్వీకరోతి జుగుప్సితః |౪-౫౫-౩|

కథం స ధర్మం జానీతే యేన భ్రాత్రా దురాత్మనా |

యుద్ధాయ అభినియుక్తేన బిలస్య పిహితం ముఖం |౪-౫౫-౪|

సత్యాత్ పాణి గృహీతః చ కృత కర్మా మహాయశాః |

విస్మృతో రాఘవో యేన స కస్య సుకృతం స్మరేత్ |౪-౫౫-౫|

లక్ష్మణస్య భయేన ఇహ న అధర్మ భయ భీరుణా |

ఆదిష్టా మార్గితుం సీతాం ధర్మః తస్మిన్ కథం భవేత్ |౪-౫౫-౬|

తస్మిన్ పాపే కృతఘ్నే తు స్మృతి భిన్నే చల ఆత్మని |

ఆర్యః కో విశ్వసేత్ జాతు తత్ కులీనో విశేషతః |౪-౫౫-౭|

రాజ్యే పుత్రః ప్రతిష్ఠాప్యః స గుణో నిర్గుణో అపి వా |

కథం శత్రు కులీనం మాం సుగ్రీవో జీవయిష్యతి |౪-౫౫-౮|

భిన్న మంత్రో అపరాద్ధః చ హీన శక్తిః కథం హి అహం |

కిష్కింధాం ప్రాప్య జీవేయం అనాథ ఇవ దుర్బలః |౪-౫౫-౯|

ఉపాంశు దణ్డేన హి మాం బంధనేన ఉపపాదయేత్ |

శఠః క్రూరో నృశంసః చ సుగ్రీవో రాజ్య కారణాత్ |౪-౫౫-౧౦|

బంధనాత్ చ అవసాదాత్ మే శ్రేయః ప్రాయోపవేశనం |

అనుజానంతు మాం సర్వే గృహం గచ్ఛంతు వానరాః |౪-౫౫-౧౧|

అహం వః ప్రతిజానామి న గమిష్యామి అహం పురీం |

ఇహ ఏవ ప్రాయం ఆసిష్యే శ్రేయో మరణం ఏవ మే |౪-౫౫-౧౨|

అభివాదన పూర్వం తు రాజా కుశలం ఏవ చ |

అభివాదన పూర్వం తు రాఘవౌ బలశాలినౌ |౪-౫౫-౧౩|

వాచ్యః తాతః యవీయాన్ మే సుగ్రీవో వానర ఈశ్వరః |

ఆరోగ్య పూర్వం కుశలం వాచ్యా మాతా రుమా చ మే |౪-౫౫-౧౪|

మాతరం చైవ మే తారాం ఆశ్వాసయితుం అర్హథ |

ప్రకృత్యా ప్రియ పుత్రా సా సానుక్రోశా తపస్వినీ |౪-౫౫-౧౫|

వినష్టం మాం ఇహ శ్రుత్వా వ్యక్తం హాస్యతి జీవితం |

ఏతావత్ ఉక్త్వా వచనం వృద్ధాన్ తాన్ అభివాద్య చ |౪-౫౫-౧౬|

వివేశ అంగదో భూమౌ రుదన్ దర్భేషు దుర్మనాః |

తస్య సంవిశతః తత్ర రుదంతో వానర ఋషభాః |౪-౫౫-౧౭|

నయనేభ్యః ప్రముముచుః ఉష్ణం వై వారి దుఃఖితాః |

సుగ్రీవం చైవ నిందంతః ప్రశంసంతః చ వాలినం |౪-౫౫-౧౮|

పరివార్య అంగదం సర్వే వ్యవస్యన్ ప్రాయం ఆసితుం |

తత్ వాక్యం వాలి పుత్రస్య విజ్ఞాయ ప్లవగ ఋషభాః |౪-౫౫-౧౯|

ఉపస్పృశ్య ఉదకం సర్వే ప్రాక్ ముఖాః సముపావిశన్ |

దక్షిణ అగ్రేషు దర్భేషు ఉదక్ తీరం సమాశ్రితాః |౪-౫౫-౨౦|

ముమూర్షవఓ హరిశ్రేష్టా ఏతత్ క్షమం ఇతి స్మ హ |

రామస్య వన వాసం చ క్షయం దశరథస్య చ |౪-౫౫-౨౧|

జనస్థాన వధం చైవ వధం చైవ జటాయుషః |

హరణం చైవ వైదేహ్యా వాలినః చ వధం తథా |

రామ కోపం చ వదతాం హరీణాం భయం ఆగతః |౪-౫౫-౨౨|

స సంవిశద్భిః బహుభిః మహీధరో

మహాద్రి కూట ప్రమితైః ప్లవంగమైః |

బభూవ సన్నాదిత నిర్దర అంతరో

భృశం నదద్భిః జలదైః ఇవ అంబరం |౪-౫౫-౨౩|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే కిష్కింధాకాండే పఞ్చపఞ్చాశః సర్గః |౪-౫౫|