కిష్కింధకాండము - సర్గము 38

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే కిష్కింధాకాండే అష్టాత్రింశః సర్గః |౪-౩౮|

వాల్మీకి రామాయణము

రామాయణ కాండములు

1. బాలకాండము

2. అయోధ్యాకాండము

3. అరణ్యకాండము

4. కిష్కింధకాండము

5. సుందరకాండము

6. యుద్ధకాండము

7. ఉత్తరకాండము

ప్రతిగృహ్య చ తత్ సర్వం ఉపానయం ఉపాహృతం |

వానరాన్ సాంత్వయిత్వా చ సర్వాన్ ఏవ వ్యసర్జయత్ |౪-౩౮-౧|

విసర్జయిత్వా స హరీన్ సహస్రాన్ తాన్ కృత కర్మణః |

మేనే కృతార్థం ఆత్మానం రాఘవం చ మహాబలం |౪-౩౮-౨|

స లక్ష్మణో భీమ బలం సర్వ వానర సత్తమం |

అబ్రవీత్ ప్రశ్రితం వాక్యం సుగ్రీవం సంప్రహర్షయన్ |౪-౩౮-౩|

కిష్కింధాయా వినిష్క్రామ యది తే సౌమ్య రోచతే |

తస్య తత్ వచనం శ్రుత్వా లక్ష్మణస్య సుభాషితం |౪-౩౮-౪|

సుగ్రీవః పరమ ప్రీతో వాక్యం ఏతత్ ఉవాచ హ |

ఏవం భవతు గచ్ఛామః స్థేయం త్వత్ శాసనే మయా |౪-౩౮-౫|

తం ఏవం ఉక్త్వా సుగ్రీవో లక్ష్మణం శుభ లక్షణం |

విసర్జయామాస తదా తారా అద్యాః చ ఏవ యోషితః |౪-౩౮-౬|

ఏహి ఇతి ఉచ్ఛైః హరి వరాన్ సుగ్రీవః సముదాహరత్ |

తస్య తద్ వచనం శ్రుత్వా హరయః శీఘ్రం ఆయయుః |౪-౩౮-౭|

బద్ధ అంజలి పుటాః సర్వే యే స్యుః స్త్రీ దర్శన క్షమాః |

తాన్ ఉవాచ తతః ప్రాప్తాన్ రాజా అర్క సదృశ ప్రభః |౪-౩౮-౮|

ఉపస్థాపయత క్షిప్రం శిబికాం మమ వానరాః |

శ్రుత్వా తు వచనం తస్య హరయః శీఘ్ర విక్రమాః |౪-౩౮-౯|

సముపస్థాపయామాసుః శిబికాం ప్రియ దర్శనాం |

తాం ఉపస్థాపితాం దృష్ట్వా శిబికాం వానరాధిపః |౪-౩౮-౧౦|

లక్ష్మణ ఆరుహ్యతాం శీఘ్రం ఇతి సౌమిత్రిం అబ్రవీత్ |

ఇతి ఉక్త్వా కాంచనం యానం సుగ్రీవః సూర్య సన్నిభం |౪-౩౮-౧౧|

బహుభిః హరిభిః యుక్తం ఆరురోహ స లక్ష్మణః |

పాణ్డురేణ ఆతపత్రేణ ధ్రియమాణేన మూర్ధని |౪-౩౮-౧౨|

శుక్లైః చ వాల వ్యజనైః ధూయమానైః సమంతతః |

శంఖ భేరీ నినాదైః చ వందిభిః చ అభివందితః |౪-౩౮-౧౩|

నిర్యయౌ ప్రాప్య సుగ్రీవో రాజ్య శ్రియం అనుత్తమాం |

స వానర శతైః తీష్క్ణైః బహుభిః శస్త్ర పాణిభిః |౪-౩౮-౧౪|

పరికీర్ణో యయౌ తత్ర యత్ర రామో వ్యవస్థితః |

స తం దేశం అనుప్రాప్య శ్రేష్ఠం రామ నిషేవితం |౪-౩౮-౧౫|

అవాతరత్ మహాతేజాః శిబికాయాః స లక్ష్మణః |

ఆసాద్య చ తతో రామం కృత అంజలి పుటో అభవత్ |౪-౩౮-౧౬|

కృత అంజలౌ స్థితే తస్మిన్ వానరాః చ అభవన్ తథా |

తటాకం ఇవ తం దృష్ట్వా రామః కుడ్మల పంకజం |౪-౩౮-౧౭|

వానరాణాం మహత్ సైన్యం సుగ్రీవే ప్రీతిమాన్ అభూత్ |

పాదయోః పతితం మూర్ధ్నా తం ఉత్థాప్య హరీశ్వరం |౪-౩౮-౧౮|

ప్రేమ్ణా చ బహుమానాత్ చ రాఘవః పరిషస్వజే |

పరిష్వజ్య చ ధర్మాత్మా నిషీద ఇతి తతో అబ్రవీత్ |౪-౩౮-౧౯|

నిషణ్ణం తం తతో దృష్ట్వా క్షితౌ రామో అబ్రవీత్ తతః |

ధర్మం అర్థం చ కామం చ కాలే యః తు నిషేవతే |౪-౩౮-౨౦|

విభజ్య సతతం వీర స రాజా హరిసత్తమ |

హిత్వా ధర్మం తథా అర్థం చ కామం యః తు నిషేవతే |౪-౩౮-౨౧|

స వృక్ష అగ్రే యథా సుప్తః పతితః ప్రతిబుధ్యతే |

అమిత్రాణాం వధే యుక్తో మిత్రాణాం సంగ్రహే రతః |౪-౩౮-౨౨|

త్రివర్గ ఫల భోక్తా చ రాజా ధర్మేణ యుజ్యతే |

ఉద్యోగ సమయః తు ఏష ప్రాప్తః శత్రు నిషూదన |౪-౩౮-౨౩|

సంచింత్యతాం హి పింగేశ హరిభిః సహ మంత్రిభిః |

ఏవం ఉక్తః తు సుగ్రీవో రామం వచనం అబ్రవీత్ |౪-౩౮-౨౪|

ప్రనష్టా శ్రీః చ కీర్తిః చ కపి రాజ్యం చ శాశ్వతం |

త్వత్ ప్రసాదాత్ మహాబాహో పునః ప్రాప్తం ఇదం మయా |౪-౩౮-౨౫|

తవ దేవ ప్రసదాత్ చ భ్రాతుః చ జయతాం వర |

కృతం న ప్రతికుర్యాత్ యః పురుషాణాం స దూషకః |౪-౩౮-౨౬|

ఏతే వానర ముఖ్యాః చ శతశః శత్రు సూదన |

ప్రాప్తాః చ ఆదాయ బలినః పృథివ్యాం సర్వ వానరాన్ |౪-౩౮-౨౭|

ఋక్షాః చ వానరాః శూరా గోలాంగూలాః చ రాఘవ |

కాంతార వన దుర్గాణాం అభిజ్ఞా ఘోర దర్శనాః |౪-౩౮-౨౮|

దేవ గంధర్వ పుత్రాః చ వానరాః కామ రూపిణః |

స్వైః స్వైః పరివృతాః సైన్యైః వర్తంతే పథి రాఘవ |౪-౩౮-౨౯|

శతైః శత సహస్రైః చ కోటిభిః చ ప్లవంగమాః |

అయుతైః చ ఆవృతా వీరా శంకుభిః చ పరంతప |౪-౩౮-౩౦|

అర్బుదైః అర్బుద శతైః మధ్యైః చ అంతైః చ వానరాః |

సముద్రాః చ పరార్ధాః చ హరయో హరి యూథపాః |౪-౩౮-౩౧|

ఆగమిష్యంతి తే రాజన్ మహేంద్ర సమ విక్రమాః |

మేఘ పర్వత సంకాశా మేరు వింధ్య కృత ఆలయాః |౪-౩౮-౩౨|

తే త్వాం అభిగమిష్యంతి రాక్షసం యోద్ధుం ఆహవే |

నిహత్య రావణం యుద్ధే హి ఆనయిష్యంతి మైథిలీం |౪-౩౮-౩౩|

తతః సముద్యోగం అవేక్ష్య వీర్యవాన్

హరి ప్రవీరస్య నిదేశ వర్తినః |

బభూవ హర్షాత్ వసుధా అధిప ఆత్మజః

ప్రబుద్ధ నీల ఉత్పల తుల్య దర్శనః |౪-౩౮-౩౪|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే కిష్కింధాకాండే అష్టాత్రింశః సర్గః |౪-౩౮|