కిష్కింధకాండము - సర్గము 13
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే కిష్కింధాకాండే త్రయోదశః సర్గః |౪-౧౩|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
ఋశ్యమూకాత్ స ధర్మాత్మా కిష్కింధాం లక్ష్మణ అగ్రజః |
జగామ సహ సుగ్రీవో వాలి విక్రమ పాలితాం |౪-౧౩-౧|
సముద్యమ్య మహత్ చాపం రామః కాంచన భూషితం |
శరాం చ ఆదిత్య సంకాశాన్ గృహీత్వా రణ సాధకాన్ |౪-౧౩-౨|
అగ్రతః తు యయౌ తస్య రాఘవస్య మహాత్మనః |
సుగ్రీవః సంహత గ్రీవో లక్ష్మణః చ మహాబలః |౪-౧౩-౩|
పృష్ఠతో హనుమాన్ వీరో నలో నీలః చ వీర్యవాన్ |
తారః చైవ మహాతేజా హరి యూథప యూథపాః |౪-౧౩-౪|
తే వీక్షమాణా వృక్షాం చ పుష్ప భార అవలంబినః |
ప్రసన్న అంబువహాః చైవ సరితః సాగరం గమాః |౪-౧౩-౫|
కందరాణి చ శైలాం చ నిర్దరాణి గుహాః తథా |
శిఖరాణి చ ముఖ్యాని దరీః చ ప్రియ దర్శనాః |౪-౧౩-౬|
వైదూర్య విమలైః తోయైః పద్మైః చ ఆకోశ కుడ్మలైః |
శోభితాన్ సజలాన్ మార్గే తటాకాన్ చ అవలోకయన్ |౪-౧౩-౭|
కారణ్డైస్సారసైర్హంసైర్వఞ్జులైర్జలకుక్కుటైః |
చక్రవాకైస్థాచాన్యైశ్శకునైర్ప్రతినాదితాన్ |
యద్వా -
కారణ్డైః సారసైః హంసైః వంజులైః జల కుక్కుటైః |
చక్రవాకైః తథా చ అన్యైః శకునైః ప్రతినాదితాన్ |౪-౧౩-౮|
మృదుశష్పాఙ్కురాహారాన్నిర్భయాన్వనగోచరాన్ |
చరతాంసర్వతోపశ్యన్స్థలీషు హరిణాన్స్థితాన్ |
యద్వా -
మృదు శష్ప అంకుర ఆహారాన్ నిర్భయాన్ వన గోచరాన్ |
చరతాం సర్వతో అపశ్యన్ స్థలీషు హరిణాన్ స్థితాన్ |౪-౧౩-౯|
తటాక వైరిణః చ అపి శుక్ల దంత విభూషితాన్ |
ఘోరాన్ ఏకచరాన్ వన్యాన్ ద్విరదాన్ కూల ఘాతినః |౪-౧౩-౧౦|
మత్తన్ గిరి తట ఉద్ఘుష్టాన్ పర్వతాన్ ఇవ జంగమాన్ |
వానరాన్ ద్విరద ప్రఖ్యాన్ మహీ రేణు సముక్షితాన్ |౪-౧౩-౧౧|
వనే వన చరాం చ అన్యాన్ ఖేచరాం చ విహంగమాన్ |
పశ్యంతః త్వరితా జగ్ముః సుగ్రీవ వశ వర్తినః |౪-౧౩-౧౨|
తేషాం తు గచ్ఛతాం తత్ర త్వరితం రఘునందనః |
ద్రుమ షణ్డ వనం దృష్ట్వా రామః సుగ్రీవం అబ్రవీత్ |౪-౧౩-౧౩|
ఏష మేఘ ఇవ ఆకాశే వృక్ష షణ్డః ప్రకాశతే |
మేఘ సంఘాత విపులః పర్యంత కదలీ వృతః |౪-౧౩-౧౪|
కిం ఏతత్ జ్ఞాతుం ఇచ్ఛామి సఖే కౌతూహలం మమ |
కౌతూహల అపనయనం కర్తుం ఇచ్ఛామి అహం త్వయా |౪-౧౩-౧౫|
తస్య తద్ వచనం శ్రుత్వా రాఘవస్య మహాత్మనః |
గచ్ఛన్న్ ఏవ ఆచచక్షే అథ సుగ్రీవః తత్ మహద్ వనం |౪-౧౩-౧౬|
ఏతద్ రాఘవ విస్తీర్ణం ఆశ్రమం శ్రమ నాశనం |
ఉద్యాన వన సంపన్నం స్వాదు మూల ఫల ఉదకం |౪-౧౩-౧౭|
అత్ర సప్తజనా నామ మునయః సంశిత వ్రతాః |
సప్త ఏవ ఆసన్ అధః శీర్షా నియతం జల శాయినః |౪-౧౩-౧౮|
సప్త రాత్రే కృత ఆహారా వాయునా అచల వాసినః |
దివం వర్ష శతైః యాతాః సప్తభిః సకలేవరాః |౪-౧౩-౧౯|
తేషాం ఏతత్ ప్రభావేణ ద్రుమ ప్రాకార సంవృతం |
ఆశ్రమం సుదురాధర్షం అపి స ఇంద్రైః సుర అసురైః |౪-౧౩-౨౦|
పక్షిణో వర్జయంతి ఏతత్ తథా అన్యే వనచారిణః |
విశంతి మోహాద్ యే అపి అత్ర న నివర్తంతే తే పునః |౪-౧౩-౨౧|
విభూషణ రవాః చ అత్ర శ్రూయంతే సకలాక్షరాః |
తూర్య గీత స్వనాః చ అపి గంధో దివ్యః చ రాఘవ |౪-౧౩-౨౨|
త్రేతాగ్నయో అపి దీప్యంతే ధూమో హి ఏష ప్రదృశ్యతే |
వేష్టయన్ ఇవ వృక్ష అగ్రాన్ కపోత అంగ అరుణో ఘనః |౪-౧౩-౨౩|
ఏతే వృక్షాః ప్రకాశంతే ధూమ సంసక్త మస్తకాః |
మేఘ జాల ప్రతిచ్ఛన్నా వైదూర్య గిరయో యథా |౪-౧౩-౨౪|
కురు ప్రణామం ధర్మాత్మన్ తేషాం ఉద్దిశ్య రాఘవః |
లక్ష్మణేన సహ భ్రాత్రా ప్రయతః సంయత అంజలిః |౪-౧౩-౨౫|
ప్రణమంతి హి యే తేషాం ఋషీణాం భావిత ఆత్మనాం |
న తేషాం అశుభం కించిత్ శరీరే రామ దృశ్యతే |౪-౧౩-౨౬|
తతో రామః సహ భ్రాత్రా లక్ష్మణేన కృతాంజలిః |
సముద్దిశ్య మహాత్మానః తాన్ ఋషీన్ అభ్యవాదయత్ |౪-౧౩-౨౭|
అభివాద్య చ ధర్మాత్మా రామో భ్రాతా చ లక్ష్మణః |
సుగ్రీవో వానరాః చైవ జగ్ముః సంహృష్ట మానసాః |౪-౧౩-౨౮|
తే గత్వా దూరం అధ్వానం తస్మాత్ సప్త జన ఆశ్రమాత్ |
దదృశుః తాం దురాధర్షాం కిష్కింధాం వాలి పాలితాం |౪-౧౩-౨౯|
తతస్తు రామానుజ రామ వానరాః
ప్రగృహ్య శస్త్రాణి ఉదిత ఉగ్ర తేజసా |
పురీం సురేశ ఆత్మజ వీర్య పాలితాం
వధాయ శత్రోః పునర్ ఆగతాః ఇహ |౪-౧౩-౩౦|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే కిష్కింధాకాండే త్రయోదశః సర్గః |౪-౧౩|