కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 5
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (కర్ణ పర్వము - అధ్యాయము - 5) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [జ]
శరుత్వా కర్ణం హతం యుథ్ధే పుత్రాంశ చైవాపలాయినః
నరేన్థ్రః కిం చిథ ఆశ్వస్తొ థవిజశ్రేష్ఠ కిమ అబ్రవీత
2 పరాప్తవాన పరమం థుఃఖం పుత్రవ్యసనజం మహత
తస్మిన యథ ఉక్తవాన కాలే తన మమాచక్ష్వ పృచ్ఛతః
3 [వై]
శరుత్వా కర్ణస్య నిధనమ అశ్రథ్ధేయమ ఇవాథ్భుతమ
భూతసంమొహనం భీమం మేరొః పర్యసనం యదా
4 చిత్తమొహమ ఇవాయుక్తం భార్గవస్య మహామతేః
పరాజయమ ఇవేన్థ్రస్య థవిషథ్భ్యొ భీమకర్మణః
5 థివః పరపతనం భానొర ఉర్వ్యామ ఇవ మహాథ్యుతేః
సంశొషణమ ఇవాచిన్త్యం సముథ్రస్యాక్షయామ్భసః
6 మహీ వియథ థిగ ఈశానాం సర్వనాశమ ఇవాథ్భుతమ
కర్మణొర ఇవ వైఫల్యమ ఉభయొః పుణ్యపాపయొః
7 సంచిన్త్య నిపుణం బుథ్ధ్యా ధృతరాష్ట్రొ జనేశ్వరః
నేథమ అస్తీతి సంచిన్త్య కర్ణస్య నిధనం పరతి
8 పరాణినామ ఏతథ ఆత్మత్వాత సయాథ అపీతి వినాశనమ
శొకాగ్నినా థహ్యమానొ ధమ్యమాన ఇవాశయః
9 విధ్వస్తాత్మా శవసన థీనొ హాహేత్య ఉక్త్వా సుథుఃఖితః
విలలాప మహారాజ ధృతరాష్ట్రొ ఽమబికా సుతః
10 [ధృ]
సంజయాధిరదొ వీరః సింహథ్విరథవిక్రమః
వృషమ అప్రతిమస్కన్ధొ వృషభాక్ష గతిస్వనః
11 వృషభొ వృషభస్యేవ యొ యుథ్ధే న నివర్తతే
శత్రొర అపి మహేన్థ్రస్య వజ్రసంహననొ యువా
12 యస్య జయాతలశబ్థేన శరవృష్టిరవేణ చ
రదాశ్వనరమాతఙ్గా నావతిష్ఠన్తి సంయుగే
13 యమ ఆశ్రిత్య మహాబాహుం థవిషత సంఘఘ్నమ అచ్యుతమ
థుర్యొధనొ ఽకరొథ వైరం పాణ్డుపుత్రైర మహాబలైః
14 స కదం రదినాం శరేష్ఠః కర్ణః పార్దేన సంయుగే
నిహతః పురుషవ్యాఘ్రః పరసహ్యాసహ్య విక్రమః
15 యొ నామన్యత వై నిత్యమ అచ్యుతం న ధనంజయమ
న వృష్ణీన అపి తాన అన్యాన సవబాహుబలమ ఆశ్రితః
16 శార్ఙ్గగాణ్డీవధన్వానౌ సహితావ అపరాజితౌ
అహం థివ్యాథ రదాథ ఏకః పాతయిష్యామి సంయుగే
17 ఇతి యః సతతం మన్థమ అవొచల లొభమొహితమ
థుర్యొధనమ అపాథీనం రాజ్యకాముకమ ఆతులమ
18 యశ చాజైషీథ అతిబలాన అమిత్రాన అపి థుర్జయాన
గాన్ధారాన మథ్రకాన మత్స్యాంస తరిగర్తాంస తఙ్గణాఞ శకాన
19 పాఞ్చాలాంశ చ విథేహాంశ చ కుణిన్థాన కాశికొసలాన
సుహ్యాన అఙ్గాంశ చ పుణ్డ్రాంశ చ నిషాథాన వఙ్గ కీచకాన
20 వత్సాన కలిఙ్గాంస తరలాన అశ్మకాన ఋషికాంస తదా
యొ జిత్వా సమరే వీరశ చక్రే బలిభృతః పురా
21 ఉచ్చైఃశ్రవా వరొ ఽశవానాం రాజ్ఞాం వైశ్రవణొ వరః
వరొ మహేన్థ్రొ థేవానాం కర్ణః పరహరతాం వరః
22 యం లబ్ధ్వా మాగధొ రాజా సాన్త్వమానార్ద గౌరవైః
అరౌత్సీత పార్దివం కషత్రమ ఋతే కౌరవ యాథవాన
23 తం శరుత్వా నిహతం కర్ణం థవైరదే సవ్యసాచినా
శొకార్ణవే నిమగ్నొ ఽహమ అప్లవః సాగరే యదా
24 ఈథృశైర యథ్య అహం థుఃఖైర న వినశ్యామి సంజయ
వజ్రాథ థృఢతరం మన్యే హృథయం మమ థుర్భిథమ
25 జఞాతిసంబన్ధిమిత్రాణామ ఇమం శరుత్వా పరాజయమ
కొ మథ అన్యః పుమాఁల లొకే న జహ్యాత సూత జీవితమ
26 విషమ అగ్నిం పరపాతం వా పర్వతాగ్రాథ అహం వృణే
న హి శక్ష్యామి థుఃఖాని సొఢుం కష్టాని సంజయ
27 [స]
శరియా కులేన యశసా తపసా చ శరుతేన చ
తవామ అథ్య సన్తొ మన్యన్తే యయాతిమ ఇవ నాహుషమ
28 శరుతే మహర్షిప్రతిమః కృతకృత్యొ ఽసి పార్దివ
పర్యవస్దాపయాత్మానం మా విషాథే మనః కృదాః
29 [ధృ]
థైవమ ఏవ పరం మన్యే ధిక పౌరుషమ అనర్దకమ
యత్ర రామ పరతీకాశః కర్ణొ ఽహన్యత సంయుగే
30 హత్వా యుధిష్ఠిరానీకం పాఞ్చాలానాం రదవ్రజాన
పరతాప్య శరవర్షేణ థిశః సర్వా మహారదః
31 మొహయిత్వా రణే పార్దాన వజ్రహస్త ఇవాసురాన
స కదం నిహతః శేతే వాతరుగ్ణ ఇవ థరుమః
32 శొకస్యాన్తం న పశ్యామి సముథ్రస్యేవ విప్లుకాః
చిన్తా మే వర్ధతే తీవ్రా ముమూర్షా చాపి జాయతే
33 కర్ణస్య నిధనం శరుత్వా విజయం ఫల్గునస్య చ
అశ్రథ్ధేయమ అహం మన్యే వధం కర్ణస్య సంజయ
34 వజ్రసార మయం నూనం హృథయం సుథృఢం మమ
యచ ఛరుత్వా పురుషవ్యాఘ్రం హతం కర్ణం న థీర్యతే
35 ఆయుర నూనం సుథీర్ఘం మే విహితం థైవతైః పురా
యత్ర కర్ణం హతం శరుత్వా జీవామీహ సుథుఃఖితః
36 ధిగ జీవితమ ఇథం మే ఽథయ సుహృథ ధీనస్య సంజయ
అథ్య చాహం థశామ ఏతాం గతః సంజయ గర్హితామ
కృపణం వర్తయిష్యామి శొచ్యః సర్వస్య మన్థధీః
37 అహమ ఏవ పురా భూత్వా సర్వలొకస్య సత్కృతః
పరిభూతః కదం సూత పునః శక్ష్యామి జీవితుమ
థుఃఖాత సుథుఃఖం వయసనం పరాప్తవాన అస్మి సంజయ
38 తస్మాథ భీష్మ వధే చైవ థరొణస్య చ మహాత్మనః
నాత్ర శేషం పరపశ్యామి సూతపుత్రే హతే యుధి
39 స హి పారం మహాన ఆసీత పుత్రాణాం మమ సంజయ
యుథ్ధే వినిహతః శూరొ విసృజన సాయకాన బహూన
40 కొ హి మే జీవితేనార్దస తమ ఋతే పురుషర్షభమ
రదాథ అతిరదొ నూనమ అపతత సాయకార్థితః
41 పర్వతస్యేవ శిఖరం వజ్రపాత విథారితమ
శయీత పృదివీం నూనం శొభయన రుధిరొక్షితః
మాతఙ్గ ఇవ మత్తేన మాతఙ్గేన నిపాతితః
42 యథ బలం ధార్తరాష్ట్రాణాం పాణ్డవానాం యతొ భయమ
సొ ఽరజునేన హతః కర్ణః పరతిమానం ధనుష్మతామ
43 స హి వీరొ మహేష్వాసః పుత్రాణామ అభయంకరః
శేతే వినిహతొ వీరః శక్రేణేవ యదాబలః
44 పఙ్గొర ఇవాధ్వ గమనం థరిథ్రస్యేవ కామితమ
థుర్యొధనస్య చాకూతం తృషితస్యేవ పిప్లుకాః
45 అన్యదా చిన్తితం కార్యమ అన్యదా తత తు జాయతే
అహొ ను బలవథ థైవం కాలశ చ థురతిక్రమః
46 పలాయమానః కృపణం థీనాత్మా థీనపౌరుషః
కచ చిన న నిహతః సూతపుత్రొ థుఃశాసనొ మమ
47 కచ చిన న నీచాచరితం కృతవాంస తాత సంయుగే
కచ చిన న నిహతః శూరొ యదా న కషత్రియా హతాః
48 యుధిష్ఠిరస్య వచనం మా యుథ్ధమ ఇతి సర్వథా
థుర్యొధనొ నాభ్యగృహ్ణాన మూఢః పద్యమ ఇవౌషధమ
49 శరతల్పే శయానేన భీష్మేణ సుమహాత్మనా
పానీయం యాచితః పార్దః సొ ఽవిధ్యన మేథినీ తలమ
50 జలస్య ధారాం విహితాం థృష్ట్వా తాం పాణ్డవేన హ
అబ్రవీత స మహాబాహుస తాత సంశామ్య పాణ్డవైః
51 పరశమాథ ధి భవేచ ఛాన్తిర మథన్తం యుథ్ధమ అస్తు చ
భరాతృభావేన పృదివీం భుఙ్క్ష్వ పాణ్డుసుతైః సహ
52 అకుర్వన వచనం తస్య నూనం శొచతి మే సుతః
తథ ఇథం సమనుప్రాప్తం వచనం థీర్ఘథర్శినః
53 అహం తు నిహతామాత్యొ హతపుత్రశ చ సంజయ
థయూతతః కృచ్ఛ్రమ ఆపన్నొ లూనపక్ష ఇవ థవిజః
54 యదా హి శకునిం గృహ్య ఛిత్వా పక్షౌ చ సంజయ
విసర్జయన్తి సంహృష్టాః కరీడమానాః కుమారకాః
55 ఛిన్నపక్షతయా తస్య గమనం నొపపథ్యతే
తదాహమ అపి సంప్రాప్తొ లూనపక్ష ఇవ థవిజః
56 కషీణః సర్వార్దహీనశ చ నిర్బన్ధుర జఞాతివర్జితః
కాం థిశం పరతిపత్స్యామి థీనః శత్రువశం గతః
57 థుర్యొధనస్య వృథ్ధ్యర్దం పృదివీం యొ ఽజయత పరభుః
స జితః పాణ్డవైః శూరైః సమర్దైర వీర్యశాలిభిః
58 తస్మిన హతే మహేష్వాసే కర్ణే యుధి కిరీటినా
కే వీరాః పర్యవర్తన్త తన మమాచక్ష్వ సంజయ
59 కచ చిన నైకః పరిత్యక్తః పాణ్డవైర నిహతొ రణే
ఉక్తం తవయా పురా వీర యదా వీరా నిపాతితాః
60 భీష్మమ అప్రతియుధ్యన్తం శిఖణ్డీ సాయకొత్తమైః
పాతయామ ఆస సమరే సర్వశస్త్రభృతాం వరమ
61 తదా థరౌపథినా థరొణొ నయస్తసర్వాయుధొ యుధి
యుక్తయొగొ మహేష్వాసః శరైర బహుభిర ఆచితః
నిహతః ఖడ్గమ ఉథ్యమ్య ధృష్టథ్యుమ్నేన సంజయ
62 అన్తరేణ హతావ ఏతౌ ఛలేన చ విశేషతః
అశ్రౌషమ అహమ ఏతథ వై భీష్మథ్రొణౌ నిపాతితౌ
63 భీష్మథ్రొణౌ హి సమరే న హన్యాథ వజ్రభృత సవయమ
నయాయేన యుధ్యమానౌ హి తథ వై సత్యం బరవీమి తే
64 కర్ణం తవ అస్యన్తమ అస్త్రాణి థివ్యాని చ బహూని చ
కదమ ఇన్థ్రొపమం వీరం మృత్యుర యుథ్ధే సమస్పృశత
65 యస్య విథ్యుత్ప్రభాం శక్తిం థివ్యాం కనకభూషణామ
పరాయచ్ఛథ థవిషతాం హన్త్రీం కుణ్డలాభ్యాం పురంథరః
66 యస్య సర్పముఖొ థివ్యః శరః కనకభూషణః
అశేత నిహతః పత్రీ చన్థనేష్వ అరిసూథనః
67 భీష్మథ్రొణముఖాన వీరాన యొ ఽవమన్య మహారదాన
జామథగ్న్యాన మహాఘొరం బరాహ్మమ అస్త్రమ అశిక్షత
68 యశ చ థరొణ ముఖాన థృష్ట్వా విముఖాన అర్థితాఞ శరైః
సౌభథ్రస్య మహాబాహుర వయధమత కార్ముకం శరైః
69 యశ చ నాగాయుత పరాణం వాతరంహసమ అచ్యుతమ
విరదం భరాతరం కృత్వా భీమసేనమ ఉపాహసత
70 సహథేవం చ నిర్జిత్య శరైః సంనతపర్వభిః
కృపయా విరదం కృత్వా నాహనథ ధర్మవిత్తయా
71 యశ చ మాయా సహస్రాణి ధవంసయిత్వా రణొత్కటమ
ఘటొత్కచం రాక్షసేన్థ్రం శక్ర శక్త్యాభిజఘ్నివాన
72 ఏతాని థివసాన్య అస్య యుథ్ధే భీతొ ధనంజయః
నాగమథ థవైరదం వీరః స కదం నిహతొ రణే
73 రదసఙ్గొ న చేత తస్య ధనుర వా న వయశీర్యత
న చేథ అస్త్రాణి నిర్ణేశుః స కదం నిహతః పరైః
74 కొ హి శక్తొ రణే కర్ణం విధున్వానం మహథ ధనుః
విముఞ్చన్తం శరాన ఘొరాన థివ్యాన్య అస్త్రాణి చాహవే
జేతుం పురుషశార్థూలం శార్థూలమ ఇవ వేగితమ
75 ధరువం తస్య ధనుశ ఛిన్నం రదొ వాపి గతొ మహీమ
అస్త్రాణి వా పరనష్టాని యదా శంససి మే హతమ
న హయ అన్యథ అనుపశ్యామి కారణం తస్య నాశనే
76 న హన్యామ అర్జునం యావత తావత పాథౌ న ధావయే
ఇతి యస్య మహాఘొరం వరతమ ఆసీన మహాత్మనః
77 యస్య భీతొ వనే నిత్యం ధర్మరాజొ యుధిష్ఠిరః
తరయొథశ సమా నిథ్రాం న లేభే పురుషర్షభః
78 యస్య వీర్యవతొ వీర్యం సమాశ్రిత్య మహాత్మనః
మమ పుత్రః సభాం భార్యాం పాణ్డూనాం నీతవాన బలాత
79 తత్ర చాపి సభామధ్యే పాణ్డవానాం చ పశ్యతామ
థాసభార్యేతి పాఞ్చాలీమ అబ్రవీత కురుసంసథి
80 యశ చ గాణ్డీవముక్తానాం సపర్శమ ఉగ్రమ అచిన్తయన
అపతిర హయ అసి కృష్ణేతి బరువన పార్దాన అవైక్షత
81 యస్య నాసీథ భయం పార్దైః సపుత్రైః సజనార్థనైః
సవబాహుబలమ ఆశ్రిత్య ముహూర్తమ అపి సంజయ
82 తస్య నాహం వధం మన్యే థేవైర అపి స వాసవైః
పరతీపమ ఉపధావథ్భిః కిం పునస తాత పాణ్డవైః
83 న హి జయాం సపృశమానస్య తలత్రే చాపి గృహ్ణతః
పుమాన ఆధిరదేః కశ చిత పరముఖే సదాతుమ అర్హతి
84 అపి సయాన మేథినీ హీనా సొమసూర్యప్రభాంశుభిః
న వధః పురుషేన్థ్రస్య సమరేష్వ అపలాయినః
85 యథి మన్థః సహాయేన భరాత్రా థుఃశాసనేన చ
వాసుథేవస్య థుర్బుథ్ధిః పరత్యాఖ్యానమ అరొచయత
86 స నూనమ ఋషభస్కన్ధం థృష్ట్వా కర్ణం నిపాతితమ
థుఃశాసనం చ నిహతం మన్యే శొచతి పుత్రకః
87 హతం వైకర్తనం శరుత్వా థవైరదే సవ్యసాచినా
జయతః పాణ్డవాన థృష్ట్వా కింస్విథ థుర్యొధనొ ఽబరవీత
88 థుర్మర్షణం హతం శరుత్వా వృషసేనం చ సంయుగే
పరభగ్నం చ బలం థృష్ట్వా వధ్యమానం మహారదైః
89 పరాఙ్ముఖాంస తదా రాజ్ఞః పలాయనపరాయణాన
విథ్రుతాన రదినొ థృష్ట్వా మన్యే శొచతి పుత్రకః
90 అనేయశ చాభిమానేన బాల బుథ్ధిర అమర్షణః
హతొత్సాహం బలం థృష్ట్వా కింస్విథ థుర్యొధనొ ఽబరవీత
91 భరాతరం నిహతం థృష్ట్వా భీమసేనేన సంయుగే
రుధిరం పీయమానేన కింస్విథ థుర్యొధనొ ఽబరవీత
92 సహ గాన్ధారరాజేన సభాయాం యథ అభాషత
కర్ణొ ఽరజునం రణే హన్తా హతే తస్మిన కిమ అబ్రవీత
93 థయూతం కృత్వా పురా హృష్టొ వఞ్చయిత్వా చ పాణ్డవాన
శకునిః సౌబలస తాత హతే కర్ణే కిమ అబ్రవీత
94 కృతవర్మా మహేష్వాసః సాత్వతానాం మహారదః
కర్ణం వినిహతం థృష్ట్వా హార్థిక్యః కిమ అభాషత
95 బరాహ్మణాః కషత్రియా వైశ్యా యస్య శిక్షామ ఉపాసతే
ధనుర్వేథం చికీర్షన్తొ థరొణపుత్రస్య ధీమతః
96 యువా రూపేణ సంపన్నొ థర్శనీయొ మహాయశాః
అశ్వత్దామా హతే కర్ణే కిమ అభాషత సంజయ
97 ఆచార్యత్వం ధనుర్వేథే గతః పరమతత్త్వవిత
కృపః శారథ్వతస తాత హతే కర్ణే కిమ అబ్రవీత
98 మథ్రరాజొ మహేష్వాసః శల్యః సమితిశొభనః
థిష్టం తేన హి తత సర్వం యదా కర్ణొ నిపాతితః
99 యే చ కే చన రాజానః పృదివ్యాం యొథ్ధుమ ఆగతాః
వైకర్తనం హతం థృష్ట్వా కిమ అభాషన్త సంజయ
100 కర్ణే తు నిహతే వీరే రదవ్యాఘ్రే నరర్షభే
కిం వొ ముఖమ అనీకానామ ఆసీత సంజయ భాగశః
101 మథ్రరాజః కదం శల్యొ నియుక్తొ రదినాం వరః
వైకర్తనస్య సారద్యే తన మమాచక్ష్వ సంజయ
102 కే ఽరక్షన థక్షిణం చక్రం సూతపుత్రస్య సంయుగే
వామం చక్రం రరక్షుర వా కే వా వీరస్య పృష్ఠతః
103 కే కర్ణం వాజహుః శూరాః కే కషుథ్రాః పరాథ్రవన భయాత
కదం చ వః సమేతానాం హతః కర్ణొ మహారదః
104 పాణ్డవాశ చ కదం శూరాః పరత్యుథీయుర మహారదమ
సృజన్తం శరవర్షాణి వారిధారా ఇవామ్బుథమ
105 స చ సర్పముఖొ థివ్యొ మహేషు పరవరస తథా
వయర్దః కదం సమభవత తన మమాచక్ష్వ సంజయ
106 మామకస్యాస్య సైన్యస్య హృతొత్సేధస్య సంజయ
అవశేషం న పశ్యామి కకుథే మృథితే సతి
107 తౌ హి వీరౌ మహేష్వాసౌ మథర్దే కురుసత్తమౌ
భీష్మథ్రొణౌ హతౌ శరుత్వా కొ నవ అర్దొ జీవితేన మే
108 న మృష్యామి చ రాధేయం హతమ ఆహవశొభినమ
యస్య బాహ్వొర బలం తుల్యం కుఞ్జరాణాం శతం శతమ
109 థరొణే హతే చ యథ్వృత్తం కౌరవాణాం పరైః సహ
సంగ్రామే నరవీరాణాం తన మమాచక్ష్వ సంజయ
110 యదా చ కర్ణః కౌన్తేయైః సహ యుథ్ధమ అయొజయత
యదా చ థవిషతాం హన్తా రణే శాన్తస తథ ఉచ్యతామ