ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 131
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 131) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [క]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
విథురాయాశ చ సంవాథం పుత్రస్య చ పరంతప
2 అత్ర శరేయశ చ భూయశ చ యదా సా వక్తుమ అర్హతి
యశస్వినీ మనుమతీ కులే జాతా విభావరీ
3 కషత్రధర్మరతా ధన్యా విథురా థీర్ఘథర్శినీ
విశ్రుతా రాజసంసత్సు శరుతవాక్యా బహుశ్రుతా
4 విథురా నామ వై సత్యా జగర్హే పుత్రమ ఔరసమ
నిర్జితం సిన్ధురాజేన శయానం థీనచేతసమ
అనన్థనమ అధర్మజ్ఞం థవిషతాం హర్షవర్ధనమ
5 న మయా తవం న పిత్రాసి జాతః కవాభ్యాగతొ హయ అసి
నిర్మన్యుర ఉపశాఖీయః పురుషః కలీబ సాధనః
6 యావజ జీవం నిరాశొ ఽసి కల్యాణాయ ధురం వహ
మాత్మానమ అవమన్యస్వ మైనమ అల్పేన బీభరః
మనః కృత్వా సుకల్యాణం మా భైస తవం పరతిసంస్తభ
7 ఉత్తిష్ఠ హే కాపురుష మా శేష్వైవం పరాజితః
అమిత్రాన నన్థయన సర్వాన నిర్మానొ బన్ధుశొకథః
8 సుపూరా వై కునథికా సుపూరొ మూషికాఞ్జలిః
సుసంతొషః కాపురుషః సవల్పకేనాపి తుష్యతి
9 అప్య అరేర ఆరుజన థంష్ట్రామ ఆశ్వా ఇవ నిధనం వరజ
అపి వా సంశయం పరాప్య జీవితే ఽపి పరాక్రమ
10 అప్య అరేః శయేనవచ ఛిథ్రం పశ్యేస తవం విపరిక్రమన
వినథన వాద వా తూష్ణీం వయొమ్ని వాపరిశఙ్కితః
11 తవమ ఏవం పరేతవచ ఛేషే కస్మాథ వజ్రహతొ యదా
ఉత్తిష్ఠ హే కాపురుష మా శేష్వైవం పరాజితః
12 మాస్తం గమస తవం కృపణొ విశ్రూయస్వ సవకర్మణా
మా మధ్యే మా జఘన్యే తవం మాధొ భూస తిష్ఠ చొర్జితః
13 అలాతం తిన్థుకస్యేవ ముహూర్తమ అపి విజ్వల
మా తుషాగ్నిర ఇవానర్చిః కాకరఙ్ఖా జిజీవిషుః
ముహూర్తం జవలితం శరేయొ న తు ధూమాయితం చిరమ
14 మా హ సమ కస్య చిథ గేహే జనీ రాజ్ఞః ఖరీ మృథుః
కృత్వా మానుష్యకం కర్మ సృత్వాజిం యావథ ఉత్తమమ
ధర్మస్యానృణ్యమ ఆప్నొతి న చాత్మానం విగర్హతే
15 అలబ్ధ్వా యథి వా లబ్ధ్వా నానుశొచన్తి పణ్డితాః
ఆనన్తర్యం చారభతే న పరాణానాం ధనాయతే
16 ఉథ్భావయస్వ వీర్యం వా తాం వా గచ్ఛ ధరువాం గతిమ
ధర్మం పుత్రాగ్రతః కృత్వా కింనిమిత్తం హి జీవసి
17 ఇష్టాపూర్తం హి తే కలీబ కీర్తిశ చ సకలా హతా
విచ్ఛిన్నం భొగమూలం తే కింనిమిత్తం హి జీవసి
18 శత్రుర నిమజ్జతా గరాహ్యొ జఙ్ఘాయాం పరపతిష్యతా
విపరిచ్ఛిన్న మూలొ ఽపి న విషీథేత కదం చన
ఉథ్యమ్య థురమ ఉత్కర్షేథ ఆజానేయ కృతం సమరన
19 కురు సత్త్వం చ మానం చ విథ్ధి పౌరుషమ ఆత్మనః
ఉథ్భావయ కులం మగ్నం తవత్కృతే సవయమ ఏవ హి
20 యస్య వృత్తం న జల్పన్తి మానవా మహథ అథ్భుతమ
రాశివర్ధన మాత్రం స నైవ సత్రీ న పునః పుమాన
21 థానే తపసి శౌర్యే చ యస్య న పరదితం యశః
విథ్యాయామ అర్దలాభే వా మాతుర ఉచ్చార ఏవ సః
22 శరుతేన తపసా వాపి శరియా వా విక్రమేణ వా
జనాన యొ ఽభిభవత్య అన్యాన కర్ణమా హి స వై పుమాన
23 న తవ ఏవ జాల్మీం కాపాలీం వృత్తిమ ఏషితుమ అర్హసి
నృశంస్యామ అయశస్యాం చ థుఃఖాం కాపురుషొచితామ
24 యమ ఏనమ అభినన్థేయుర అమిత్రాః పురుషం కృశమ
లొకస్య సమవజ్ఞాతం నిహీతాశన వాససమ
25 అహొ లాభకరం థీనమ అల్పజీవనమ అల్పకమ
నేథృశం బన్ధుమ ఆసాథ్య బాన్ధవః సుఖమ ఏధతే
26 అవృత్త్యైవ విపత్స్యామొ వయం రాష్ట్రాత పరవాసితాః
సర్వకామరసైర హీనాః సదానభ్రష్టా అకించనాః
27 అవర్ణ కారిణం సత్సు కులవంశస్య నాశనమ
కలిం పుత్ర పరవాథేన సంజయ తవామ అజీజనమ
28 నిరమర్షం నిరుత్సాహం నిర్వీర్యమ అరినన్థనమ
మా సమ సీమన్తినీ కా చిజ జనయేత పుత్రమ ఈథృశమ
29 మా ధూమాయ జవలాత్యన్తమ ఆక్రమ్య జహి శాత్రవాన
జవల మూర్ధన్య అమిత్రాణాం ముహూర్తమ అపి వా కషణమ
30 ఏతావాన ఏవ పురుషొ యథ అమర్షీ యథ అక్షమీ
కషమావాన నిరమర్శశ చ నైవ సత్రీ న పునః పుమాన
31 సంతొషొ వై శరియం హన్తి తదానుక్రొశ ఏవ చ
అనుత్దాన భయే చొభే నిరీహొ నాశ్నుతే మహత
32 ఏభ్యొ నికృతిపాపేభ్యః పరముఞ్చాత్మానమ ఆత్మనా
ఆయసం హృథయం కృత్వా మృగయస్వ పునః సవకమ
33 పురం విషహతే యస్మాత తస్మాత పురుష ఉచ్యతే
తమ ఆహుర వయర్దనామానం సత్రీవథ య ఇహ జీవతి
34 శూరస్యొర్జిత సత్త్వస్య సింహవిక్రాన్త గామినః
థిష్ట భావం గతస్యాపి విఘసే మొథతే పరజా
35 య ఆత్మనః పరియ సుఖే హిత్వా మృగయతే శరియమ
అమాత్యానామ అదొ హర్షమ ఆథధాత్య అచిరేణ సః
36 కిం ను తే మామ అపశ్యన్త్యాః పృదివ్యా అపి సర్వయా
కిమ ఆభరణకృత్యం తే కిం భొగైర జీవితేన వా
37 కిమ అథ్యకానాం యే లొకా థవిషన్తస తాన అవాప్నుయుః
యే తవ ఆథృతాత్మనాం లొకాః సుహృథస తాన వరజన్తు నః
38 భృత్యైర విహీయమానానాం పరపిణ్డొపజీవినామ
కృపణానామ అసత్త్వానాం మా వృత్తిమ అనువర్తిదాః
39 అను తవాం తాత జీవన్తు బరాహ్మణాః సుహృథస తదా
పర్జన్యమ ఇవ భూతాని థేవా ఇవ శతక్రతుమ
40 యమ ఆజీవన్తి పురుషం సర్వభూతాని సంజయ
పక్వం థరుమమ ఇవాసాథ్య తస్య జీవితమ అర్దవత
41 యస్య శూరస్య విక్రాన్తైర ఏధన్తే బాన్ధవాః సుఖమ
తరిథశా ఇవ శక్రస్య సాధు తస్యేహ జీవితమ
42 సవబాహుబలమ ఆశ్రిత్య యొ ఽభయుజ్జీవతి మానవః
స లొకే లభతే కీర్తిం పరత్ర చ శుభాం గతిమ