ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 89

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 89)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [జ]

భగవఞ శరొతుమ ఇచ్ఛామి పూరొర వంశకరాన నృపాన

యథ వీర్యా యాథృశాశ చైవ యావన్తొ యత పరాక్రమాః

2 న హయ అస్మిఞ శీలహీనొ వా నిర్వీర్యొ వా నరాధిపః

పరజా విరహితొ వాపి భూతపూర్వః కథా చన

3 తేషాం పరదితవృత్తానాం రాజ్ఞాం విజ్ఞానశాలినామ

చరితం శరొతుమ ఇచ్ఛామి విస్తరేణ తపొధన

4 [వ]

హన్త తే కదయిష్యామి యన మాం తవం పరిపృచ్ఛసి

పూరొర వంశధరాన వీరాఞ శక్ర పరతిమతేజసః

5 పరవీరేశ్వర రౌథ్రాశ్వాస తరయః పుత్రా మహారదాః

పూరొః పౌష్ఠ్యామ అజాయన్త పరవీరస తత్ర వంశకృత

6 మనస్యుర అభవత తస్మాచ ఛూరః శయేనీ సుతః పరభుః

పృదివ్యాశ చతురన్తాయా గొప్తా రాజీవలొచనః

7 సుభ్రూః సంహననొ వాగ్మీ సౌవీరీ తనయాస తరయః

మనస్యొర అభవన పుత్రాః శూరాః సర్వే మహారదాః

8 రౌథ్రాశ్వస్య మహేష్వాసా థశాప్సరసి సూనవః

యజ్వానొ జజ్ఞిరే శూరాః పరజావన్తొ బహుశ్రుతాః

సర్వే సర్వాస్త్రవిథ్వాంసః సర్వే ధర్మపరాయణాః

9 ఋచేపుర అద కక్షేపుః కృకణేపుశ చ వీర్యవాన

సదణ్డిలే పూర్వనేపుశ చ సదలేపుశ చ మహారదః

10 తేజేపుర బలవాన ధీమాన సత్యేపుశ చేన్థ్ర విక్రమః

ధర్మేపుః సంనతేపుశ చ థశమొ థేవ విక్రమః

అనాధృష్టి సుతాస తాత రాజసూయాశ్వమేధినః

11 మతినారస తతొ రాజా విథ్వాంశ చర్చేపుతొ ఽభవత

మతినార సుతా రాజంశ చత్వారొ ఽమితవిక్రమాః

తంసుర మహాన అతిరదొ థరుహ్యుశ చాప్రతిమథ్యుతిః

12 తేషాం తంసుర మహావీర్యః పౌరవం వంశమ ఉథ్వహన

ఆజహార యశొ థీప్తం జిగాయ చ వసుంధరామ

13 ఇలినం తు సుతం తంసుర జనయామ ఆస వీర్యవాన

సొ ఽపి కృత్స్నామ ఇమాం భూమిం విజిగ్యే జయతాం వరః

14 రదంతర్యాం సుతాన పఞ్చ పఞ్చ భూతొపమాంస తతః

ఇలినొ జనయామ ఆస థుఃషన్తప్రభృతీన నృప

15 థుఃషన్తం శూర భీమౌ చ పరపూర్వం వసుమ ఏవ చ

తేషాం జయేష్ఠొ ఽభవథ రాజా థుఃషన్తొ జనమేజయ

16 థుఃషన్తాథ భరతొ జజ్ఞే విథ్వాఞ శాకున్తలొ నృపః

తస్మాథ భరత వంశస్య విప్రతస్దే మహథ యశః

17 భరతస తిసృషు సత్రీషు నవ పుత్రాన అజీజనత

నాభ్యనన్థన్త తాన రాజా నానురూపా మమేత్య ఉత

18 తతొ మహథ్భిః కరతుభిర ఈజానొ భరతస తథా

లేభే పుత్రం భరథ్వాజాథ భుమన్యుం నామ భారత

19 తతః పుత్రిణమ ఆత్మానం జఞాత్వా పౌరవనన్థనః

భుమన్యుం భరతశ్రేష్ఠ యౌవరాజ్యే ఽభయషేచయత

20 తతస తస్య మహీన్థ్రస్య వితదః పుత్రకొ ఽభవత

తతః స వితదొ నామ భుమన్యొర అభవత సుతః

21 సుహొత్రశ చ సుహొతా చ సుహవిః సుయజుస తదా

పుష్కరిణ్యామ ఋచీకస్య భుమన్యొర అభవన సుతాః

22 తేషాం జయేష్ఠః సుహొత్రస తు రాజ్యమ ఆప మహీక్షితామ

రాజసూయాశ్వమేధాథ్యైః సొ ఽయజథ బహుభిః సవైః

23 సుహొత్రః పృదివీం సర్వాం బుభుజే సాగరామ్బరామ

పూర్ణాం హస్తిగవాశ్వస్య బహురత్నసమాకులామ

24 మమజ్జేవ మహీ తస్య భూరి భారావపీడితా

హస్త్యశ్వరదసంపూర్ణా మనుష్యకలిలా భృశమ

25 సుహొత్రే రాజని తథా ధర్మతః శాసతి పరజాః

చైత్యయూపాఙ్కితా చాసీథ భూమిః శతసహస్రశః

పరవృథ్ధజనసస్యా చ సహథేవా వయరొచత

26 ఐక్ష్వాకీ జనయామ ఆస సుహొత్రాత పృదివీపతేః

అజమీఢం సుమీఢం చ పురుమీఢం చ భారత

27 అజమీఢొ వరస తేషాం తస్మిన వంశః పరతిష్ఠితః

షట పుత్రాన సొ ఽపయ అజనయత తిసృషు సత్రీషు భారత

28 ఋక్షం భూమిన్య అదొ నీలీ థుఃషన్త పరమేష్ఠినౌ

కేశిన్య అజనయజ జహ్నుమ ఉభౌ చ జనరూపిణౌ

29 తదేమే సర్వపాఞ్చాలా థుఃషన్త పరమేష్ఠినొః

అన్వయాః కుశికా రాజఞ జహ్నొర అమితతేజసః

30 జనరూపిణయొర జయేష్ఠమ ఋక్షమ ఆహుర జనాధిపమ

ఋక్షాత సంవరణొ జజ్ఞే రాజన వంశకరస తవ

31 ఆర్క్షే సంవరణే రాజన పరశాసతి వసుంధరామ

సంక్షయః సుమహాన ఆసీత పరజానామ ఇతి శుశ్రుమః

32 వయశీర్యత తతొ రాష్ట్రం కషయైర నానావిధైస తదా

కషున మృత్యుభ్యామ అనావృష్ట్యా వయాధిభిశ చ సమాహతమ

అభ్యఘ్నన భారతాంశ చైవ సపత్నానాం బలాని చ

33 చాలయన వసుధాం చైవ బలేన చతురఙ్గిణా

అభ్యయాత తం చ పాఞ్చాల్యొ విజిత్య తరసా మహీమ

అక్షౌహిణీభిర థశభిః స ఏనం సమరే ఽజయత

34 తతః సథారః సామాత్యః సపుత్రః ససుహృజ్జనః

రాజా సంవరణస తస్మాత పలాయత మహాభయాత

35 సిన్ధొర నథస్య మహతొ నికుఞ్జే నయవసత తథా

నథీ విషయపర్యన్తే పర్వతస్య సమీపతః

తత్రావసన బహూన కాలాన భారతా థుర్గమాశ్రితాః

36 తేషాం నివసతాం తత్ర సహస్రం పరివత్సరాన

అదాభ్యగచ్ఛథ భరతాన వసిష్ఠొ భగవాన ఋషిః

37 తమ ఆగతం పరయత్నేన పరత్యుథ్గమ్యాభివాథ్య చ

అర్ఘ్యమ అభ్యాహరంస తస్మై తే సర్వే భారతాస తథా

నివేథ్య సర్వమ ఋషయే సత్కారేణ సువర్చసే

38 తం సమామ అష్టమీమ ఉష్టం రాజా వవ్రే సవయం తథా

పురొహితొ భవాన నొ ఽసతు రాజ్యాయ పరయతామహే

ఓమ ఇత్య ఏవం వసిష్ఠొ ఽపి భారతాన పరత్యపథ్యత

39 అదాభ్యషిఞ్చత సామ్రాజ్యే సర్వక్షత్రస్య పౌరవమ

విషాణ భూతం సర్వస్యాం పృదివ్యామ ఇతి నః శరుతమ

40 భరతాధ్యుషితం పూర్వం సొ ఽధయతిష్ఠత పురొత్తమమ

పునర బలిభృతశ చైవ చక్రే సర్వమహీక్షితః

41 తతః స పృదివీం పరాప్య పునర ఈజే మహాబలః

ఆజమీఢొ మహాయజ్ఞైర బహుభిర భూరిథక్షిణైః

42 తతః సంవరణాత సౌరీ సుషువే తపతీ కురుమ

రాజత్వే తం పరజాః సర్వా ధర్మజ్ఞ ఇతి వవ్రిరే

43 తస్య నామ్నాభివిఖ్యాతం పృదివ్యాం కురుజాఙ్గలమ

కురుక్షేత్రం స తపసా పుణ్యం చక్రే మహాతపాః

44 అశ్వవన్తమ అభిష్వన్తం తదా చిత్రరదం మునిమ

జనమేజయం చ విఖ్యాతం పుత్రాంశ చాస్యానుశుశ్రుమః

పఞ్చైతాన వాహినీ పుత్రాన వయజాయత మనస్వినీ

45 అభిష్వతః పరిక్షిత తు శబలాశ్వశ చ వీర్యవాన

అభిరాజొ విరాజశ చ శల్మలశ చ మహాబలః

46 ఉచ్చైఃశ్రవా భథ్ర కారొ జితారిశ చాష్టమః సమృతః

ఏతేషామ అన్వవాయే తు ఖయాతాస తే కర్మజైర గుణైః

47 జనమేజయాథయః సప్త తదైవాన్యే మహాబలాః

పరిక్షితొ ఽభవన పుత్రాః సర్వే ధర్మార్దకొవిథాః

48 కక్షసేనొగ్ర సేనౌ చ చిత్రసేనశ చ వీర్యవాన

ఇన్థ్రసేనః సుషేణశ చ భీమసేనశ చ నామతః

49 జనమేజయస్య తనయా భువి ఖయాతా మహాబలాః

ధృతరాష్ట్రః పరదమజః పాణ్డుర బాహ్లీక ఏవ చ

50 నిషధశ చ మహాతేజాస తదా జామ్బూనథొ బలీ

కుణ్డొథరః పథాతిశ చ వసాతిశ చాష్టమః సమృతః

సర్వే ధర్మార్దకుశలాః సర్వే భూతిహితే రతాః

51 ధృతరాష్ట్రొ ఽద రాజాసీత తస్య పుత్రొ ఽద కుణ్డికః

హస్తీ వితర్కః కరాదశ చ కుణ్డలశ చాపి పఞ్చమః

హవిః శరవాస తదేన్థ్రాభః సుమన్యుశ చాపరాజితః

52 పరతీపస్య తరయః పుత్రా జజ్ఞిరే భరతర్షభ

థేవాపిః శంతనుశ చైవ బాహ్లీకశ చ మహారదః

53 థేవాపిస తు పరవవ్రాజ తేషాం ధర్మపరీప్సయా

శంతనుశ చ మహీం లేభే బాహ్లీకశ చ మహారదః

54 భరతస్యాన్వయే జాతాః సత్త్వవన్తొ మహారదాః

థేవర్షికల్పా నృపతే బహవొ రాజసత్తమాః

55 ఏవంవిధాశ చాప్య అపరే థేవకల్పా మహారదాః

జాతా మనొర అన్వవాయే ఐల వంశవివర్ధనాః