ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 110
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 110) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వై]
తం వయతీతమ అతిక్రమ్య రాజా సవమ ఇవ బాన్ధవమ
సభార్యః శొకథుఃఖార్తః పర్యథేవయథ ఆతురః
2 [పాణ్డు]
సతామ అపి కులే జాతాః కర్మణా బత థుర్గతిమ
పరాప్నువన్త్య అకృతాత్మానః కామజాలవిమొహితాః
3 శశ్వథ ధర్మాత్మనా జాతొ బాల ఏవ పితా మమ
జీవితాన్తమ అనుప్రాప్తః కామాత్మైవేతి నః శరుతమ
4 తస్య కామాత్మనః కషేత్రే రాజ్ఞః సంయత వాగ ఋషిః
కృష్ణథ్వైపాయనః సాక్షాథ భగవాన మామ అజీజనత
5 తస్యాథ్య వయసనే బుథ్ధిః సంజాతేయం మమాధమా
తయక్తస్య థేవైర అనయాన మృగయాయాం థురాత్మనః
6 మొక్షమ ఏవ వయవస్యామి బన్ధొ హి వయసనం మహత
సువృత్తిమ అనువర్తిష్యే తామ అహం పితుర అవ్యయామ
అతీవ తపసాత్మానం యొజయిష్యామ్య అసంశయమ
7 తస్మాథ ఏకొ ఽహమ ఏకాహమ ఏకైకస్మిన వనస్పతౌ
చరన భైక్షం మునిర ముణ్డశ చరిష్యామి మహీమ ఇమామ
8 పాంసునా సమవచ్ఛన్నః శూన్యాగార పరతిశ్రయః
వృక్షమూలనికేతొ వా తయక్తసర్వప్రియాప్రియః
9 న శొచన న పరహృష్యంశ చ తుల్యనిన్థాత్మసంస్తుతిః
నిరాశీర నిర్నమస్కారొ నిర్థ్వన్థ్వొ నిష్పరిగ్రహః
10 న చాప్య అవహసన కం చిన న కుర్వన భరుకుటీం కవ చిత
పరసన్నవథనొ నిత్యం సర్వభూతహితే రతః
11 జఙ్గమాజఙ్గమం సర్వమ అవిహింసంశ చతుర్విధమ
సవాసు పరజాస్వ ఇవ సథా సమః పరాణభృతాం పరతి
12 ఏకకాలం చరన భైక్షం కులాని థవే చ పఞ్చ చ
అసంభవే వా భైక్షస్య చరన్న అనశనాన్య అపి
13 అల్పమ అల్పం యదా భొజ్యం పూర్వలాభేన జాతుచిత
నిత్యం నాతిచరఁల లాభే అలాభే సప్త పూరయన
14 వాస్యైకం తక్షతొ బాహుం చన్థనేనైకమ ఉక్షతః
నాకల్యాణం న కల్యాణం పరధ్యాయన్న ఉభయొస తయొః
15 న జిజీవిషువత కిం చిన న ముమూర్షువథ ఆచరన
మరణం జీవితం చైవ నాభినన్థన న చ థవిషన
16 యాః కాశ చిజ జీవతా శక్యాః కర్తుమ అభ్యుథయ కరియాః
తాః సర్వాః సమతిక్రమ్య నిమేషాథిష్వ అవస్దితః
17 తాసు సర్వాస్వ అవస్దాసు తయక్తసర్వేన్థ్రియక్రియః
సంపరిత్యక్త ధర్మాత్మా సునిర్ణిక్తాత్మ కల్మషః
18 నిర్ముక్తః సర్వపాపేభ్యొ వయతీతః సర్వవాగురాః
న వశే కస్య చిత తిష్ఠన సధర్మా మాతరిశ్వనః
19 ఏతయా సతతం వృత్త్యా చరన్న ఏవం పరకారయా
థేహం సంధారయిష్యామి నిర్భయం మార్గమ ఆస్దితః
20 నాహం శవా చరితే మార్గే అవీర్య కృపణొచితే
సవధర్మాత సతతాపేతే రమేయం వీర్యవర్జితః
21 సత్కృతొ ఽసక్తృతొ వాపి యొ ఽనయాం కృపణ చక్షుషా
ఉపైతి వృత్తిం కామాత్మా స శునాం వర్తతే పది
22 [వ]
ఏవమ ఉక్త్వా సుథుఃఖార్తొ నిఃశ్వాసపరమొ నృపః
అవేక్షమాణః కున్తీం చ మాథ్రీం చ సమభాషత
23 కౌసల్యా విథురః కషత్తా రాజా చ సహ బన్ధుభిః
ఆర్యా సత్యవతీ భీష్మస తే చ రాజపురొహితాః
24 బరాహ్మణాశ చ మహాత్మానః సొమపాః సంశితవ్రతాః
పౌరవృథ్ధాశ చ యే తత్ర నివసన్త్య అస్మథ ఆశ్రయాః
పరసాథ్య సర్వే వక్తవ్యాః పాణ్డుః పరవ్రజితొ వనమ
25 నిశమ్య వచనం భర్తుర వనవాసే ధృతాత్మనః
తత సమం వచనం కున్తీ మాథ్రీ చ సమభాషతామ
26 అన్యే ఽపి హయ ఆశ్రమాః సన్తి యే శక్యా భరతర్షభః
ఆవాభ్యాం ధర్మపత్నీభ్యాం సహ తప్త్వా తపొ మహత
తవమ ఏవ భవితా సార్దః సవర్గస్యాపి న సంశయః
27 పరణిధాయేన్థ్రియ గరామం భర్తృలొకపరాయణే
తయక్తకామసుఖే హయ ఆవాం తప్స్యావొ విపులం తపః
28 యథి ఆవాం మహాప్రాజ్ఞ తయక్ష్యసి తవం విశాం పతే
అథ్యైవావాం పరహాస్యావొ జీతివం నాత్ర సంశయః
29 [ప]
యథి వయవసితం హయ ఏతథ యువయొర ధర్మసంహితమ
సవవృత్తిమ అనువర్తిష్యే తామ అహం పితుర అవ్యయామ
30 తయక్తగ్రామ్య సుఖాచారస తప్యమానొ మహత తపః
వల్కలీ ఫలమూలాశీ చరిష్యామి మహావనే
31 అగ్నిం జుహ్వన్న ఉభౌ కాలావ ఉభౌ కాలావ ఉపస్పృశన
కృశః పరిమితారాహశ చీరచర్మ జటాధరః
32 శీతవాతాతప సహః కషుత్పిపాసాశ్రమాన్వితః
తపసా థుశ్చరేణేథం శరీరమ ఉపశొషయన
33 ఏకాన్తశీలీ విమృశన పక్వాపక్వేన వర్తయన
పితౄన థేవాంశ చ వన్యేన వాగ్భిర అథ్భిశ చ తర్పయన
34 వానప్రస్దజనస్యాపి థర్శనం కులవాసినామ
నాప్రియాణ్య ఆచరజ జాతు కిం పునర గరామవాసినామ
35 ఏవమ ఆరణ్య శాస్త్రాణామ ఉగ్రమ ఉగ్రతరం విధిమ
కాఙ్క్షమాణొ ఽహమ ఆసిష్యే థేహస్యాస్య సమాపనాత
36 [వ]
ఇత్య ఏవమ ఉక్త్వా భార్యే తే రాజా కౌరవవంశజః
తతశ చూడామణిం నిష్కమ అఙ్గథే కుణ్డలాని చ
వాసాంసి చ మహార్హాణి సత్రీణామ ఆభరణాని చ
37 పరథాయ సర్వం విప్రేభ్యః పాణ్డుః పునర అభాషత
గత్వా నాగపురం వాచ్యం పాణ్డుః పరవ్రజితొ వనమ
38 అర్దం కామం సుఖం చైవ రతిం చ పరమాత్మికామ
పరతస్దే సర్వమ ఉత్సృజ్య సభార్యః కురుపుంగవః
39 తతస తస్యానుయాత్రాణి తే చైవ పరిచారకాః
శరుత్వా భరత సింహస్య వివిధాః కరుణా గిరః
భీమమ ఆర్తస్వరం కృత్వా హాహేతి పరిచుక్రుశుః
40 ఉష్ణమ అశ్రువిముఞ్చన్తస తం విహాయ మహీపతిమ
యయుర నాగపురం తూర్ణం సర్వమ ఆథాయ తథ వచః
41 శరుత్వా చ తేభ్యస తత సర్వం యదావృత్తం మహావనే
ధృతరాష్ట్రొ నరశ్రేష్ఠః పాణ్డుమ ఏవాన్వశొచత
42 రాజపుత్రస తు కౌరవ్యః పాణ్డుర మూలఫలాశనః
జగామ సహ భార్యాభ్యాం తతొ నాగసభం గిరిమ
43 స చైత్రరదమ ఆసాథ్య వారిషేణమ అతీత్య చ
హిమవన్తమ అతిక్రమ్య పరయయౌ గన్ధమాథనమ
44 రక్ష్యమాణొ మహాభూతైః సిథ్ధైశ చ పరమర్షిభిః
ఉవాస స తథా రాజా సమేషు విషమేషు చ
45 ఇన్థ్ర థయుమ్న సరః పరాప్య హంసకూటమ అతీత్య చ
శతశృఙ్గే మహారాజ తాపసః సమపథ్యత