అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 60

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 60)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వ]
కదయన్న ఏవ తు తథా వాసుథేవః పరతాపవాన
మహాభారత యుథ్ధం తత కదాన్తే పితుర అగ్రతః
2 అభిమన్యొర వధం వీరః సొ ఽతయక్రామత భారత
అప్రియం వసుథేవస్య మా భూథ ఇతి మహామనాః
3 మా థౌహిత్ర వధం శరుత్వా వసుథేవొ మహాత్యయమ
థుఃఖశొకాభిసంతప్తొ భవేథ ఇతి మహామతిః
4 సుభథ్రా తు తమ ఉత్క్రాన్తమ ఆత్మజస్య వధం రణే
ఆచక్ష్వ కృష్ణ సౌభథ్రవధమ ఇత్య అపతథ భువి
5 తామ అపశ్యన నిపతితాం వసుథేవః కషితౌ తథా
థృష్ట్వైవ చ పపాతొర్వ్యాం సొ ఽపి థుఃఖేన మూర్ఛితః
6 తతః స థౌహిత్ర వధాథ థుఃఖశొకసమన్వితః
వసుథేవొ మహారాజ కృష్ణం వాక్యమ అదాబ్రవీత
7 నను తవం పుణ్డరీకాక్ష సత్యవాగ భువి విశ్రుతః
యథ థౌహిత్ర వధం మే ఽథయ న ఖయాపయసి శత్రుహన
8 తథ భాగినేయ నిధనం తత్త్వేనాచక్ష్వ మే విభొ
సథృశాక్షస తవ కదం శత్రుభిర నిహతొ రణే
9 థుర్మరం బత వార్ష్ణేయ కాలే ఽపరాప్తే నృభిః సథా
యత్ర మే థృథయం థుఃఖాచ ఛతధా న విథీర్యతే
10 కిమ అబ్రవీత తవా సంగ్రామే సుభథ్రాం మాతరం పరతి
మాం చాపి పుణ్డరీకాక్ష చపలాక్షః పరియొ మమ
11 ఆహవం పృష్ఠతః కృత్వా కచ చిన న నిహతః పరైః
కచ చిన ముఖం న గొవిన్థ తేనాజౌ వికృతం కృతమ
12 స హి కృష్ణ మహాతేజాః శలాఘన్న ఇవ మమాగ్రతః
బాలభావేన విజయమ ఆత్మనొ ఽకదయత పరభుః
13 కచ చిన న వికృతొ బాలొ థరొణకర్ణకృపాథిభిః
ధరణ్యాం నిహతః శేతే తన మమాచక్ష్వ కేశవ
14 స హి థరొణం చ భీష్మం చ కర్ణం చ రదినాం వరమ
సపర్ధతే సమ రణే నిత్యం థుహితుః పుత్రకొ మమ
15 ఏవంవిధం బహు తథా విలపన్తం సుథుఃఖితమ
పితరం థుఃఖితతరొ గొవిన్థొ వాక్యమ అబ్రవీత
16 న తేన వికృతం వక్త్రం కృతం సంగ్రామమూర్ధని
న పృష్ఠతః కృతశ చాపి సంగ్రామస తేన థుస్తరః
17 నిహత్య పృదివీపాలాన సహస్రశతసంఘశః
ఖేథితొ థరొణకర్ణాభ్యాం థౌఃశాసని వశంగతః
18 ఏకొ హయ ఏకేన సతతం యుధ్యమానొ యథి పరభొ
న స శక్యేత సంగ్రామే నిహన్తుమ అపి వజ్రిణా
19 సమాహూతే తు సంగ్రామే పార్దే సంశప్తకైస తథా
పర్యవార్యత సంక్రుథ్ధైః స థరొణాథిభిర ఆహవే
20 తతః శత్రుక్షయం కృత్వా సుమహాన్తం రణే పితుః
థౌహిత్రస తవ వార్ష్ణేయ థౌః శాసని వశంగతః
21 నూనం చ స గతః సవర్గం జహి శొకం మహామతే
న హి వయసనమ ఆసాథ్య సీథన్తే సన నరాః కవ చిత
22 థరొణకర్ణప్రభృతయొ యేన పరతిసమాసితాః
రణే మహేన్థ్రప్రతిమాః స కదం నాప్నుయాథ థివమ
23 స శొకం జహి థుర్ధర్షం మా చ మన్యువశం గమః
శస్త్రపూతాం హి స గతిం గతః పరపురంజయః
24 తస్మింస తు నిహతే వీరే సుభథ్రేయం సవసా మమ
థుఃఖార్తార్దొ పృదాం పరాప్య కురరీవ ననాథ హ
25 థరౌపథీం చ సమాసాథ్య పర్యపృచ్ఛత థుఃఖితా
ఆర్యే కవ థారకాః సర్వే థరష్టుమ ఇచ్ఛామి తాన అహమ
26 అస్యాస తు వచనం శరుత్వా సర్వాస తాః కురు యొషితః
భుజాభ్యాం పరిగృహ్యైనాం చుక్రుశుః పరమార్తవత
27 ఉత్తరాం చాబ్రవీథ భథ్రా భథ్రే భర్తా కవ తే గతః
కషిప్రమ ఆగమనం మహ్యం తస్మై తవం వేథయస్వ హ
28 నను నామ స వైరాటి శరుత్వా మమ గిరం పురా
భవనాన నిష్పతత్య ఆశు కస్మాన నాభ్యేతి తే పతిః
29 అభిమన్యొ కుశలినొ మాతులాస తే మహారదాః
కుశలం చాబ్రువన సర్వే తవాం యుయుత్సుమ ఇహాగతమ
30 ఆచక్ష్వ మే ఽథయ సంగ్రామం యదాపూర్వమ అరింథమ
కస్మాథ ఏవ విపలతీం నాథ్యేహ పరతిభాషసే
31 ఏవమాథి తు వార్ష్ణేయ్యాస తథ అస్యాః పరిథేవితమ
శరుత్వా పృదా సుథుఃఖార్తా శనైర వాక్యమ అదాబ్రవీత
32 సుభథ్రే వాసుథేవేన తదా సాత్యకినా రణే
పిత్రా చ పాలితొ బాలః స హతః కాలధర్మణా
33 ఈథృశొ మర్త్యధర్మొ ఽయం మా శుచొ యథునన్థిని
పుత్రొ హి తవ థుర్ధర్షః సంప్రాప్తః పరమాం గతిమ
34 కులే మహతి జాతాసి కషత్రియాణాం మహాత్మనామ
మా శుచశ చపలాక్షం తవం పుణ్డరీకనిభేక్షణే
35 ఉత్తరాం తవమ అవేక్షస్వ గర్భిణీం మా శుచః శుభే
పుత్రమ ఏషా హి తస్యాశు జనయిష్యతి భామినీ
36 ఏవమ ఆశ్వాసయిత్వైనాం కున్తీ యథుకులొథ్వహ
విహాయ శొకం థుర్ధర్షం శరాథ్ధమ అస్య హయ అకల్పయత
37 సమనుజ్ఞాప్య ధర్మజ్ఞా రాజానం భీమమ ఏవ చ
యమౌ యమొపమౌ చైవ థథౌ థానాన్య అనేకశః
38 తతః పరథాయ బహ్వీర గా బరాహ్మణేభ్యొ యథూథ్వహ
సమహృష్యత వార్ష్ణేయీ వైరాటీం చాబ్రవీథ ఇథమ
39 వైరాటి నేహ సంతాపస తవయా కార్యొ యశస్విని
భర్తారం పరతి సుశ్రొణిగర్భస్దం రక్ష మే శిశుమ
40 ఏవమ ఉక్త్వా తతః కున్తీ విరరామ మహాథ్యుతే
తామ అనుజ్ఞాప్య చైవేమాం సుభథ్రాం సముపానయమ
41 ఏవం స నిధనం పరాప్తొ థౌహిత్రస తవ మాధవ
సంతాపం జహి థుర్ధర్ష మా చ శొకే మనః కృదాః