అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 71

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 71)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 బృహథశ్వ ఉవాచ
తతొ విథర్భాన సంప్రాప్తం సాయాహ్నే సత్యవిక్రమమ
ఋతుపర్ణం జనా రాజ్ఞే భీమాయ పరత్యవేథయన
2 స భీమవచనాథ రాజా కుణ్డినం పరావిశత పురమ
నాథయన రదఘొషేణ సర్వాః సొపథిశొ థశ
3 తతస తం రదనిర్ఘొషం నలాశ్వాస తత్ర శుశ్రువుః
శరుత్వా చ సమహృష్యన్త పురేవ నలసంనిధౌ
4 థమయన్తీ చ శుశ్రావ రదఘొషం నలస్య తమ
యదా మేఘస్య నథతొ గమ్భీరం జలథాగమే
5 నలేన సంగృహీతేషు పురేవ నలవాజిషు
సథృశం రదనిర్ఘొషం మేనే భైమీ తదా హయాః
6 పరాసాథస్దాశ చ శిఖినః శాలాస్దాశ చైవ వారణాః
హయాశ చ శుశ్రువుస తత్ర రదఘొషం మహీపతేః
7 తే శరుత్వా రదనిర్ఘొషం వారణాః శిఖినస తదా
పరణేథుర ఉన్ముఖా రాజన మేఘొథయమ ఇవేక్ష్య హ
8 థమయన్త్య ఉవాచ
యదాసౌ రదనిర్ఘొషః పూరయన్న ఇవ మేథినీమ
మమ హలాథయతే చేతొ నల ఏష మహీపతిః
9 అథ్య చన్థ్రాభవక్త్రం తం న పశ్యామి నలం యథి
అసంఖ్యేయగుణం వీరం వినశిష్యామ్య అసంశయమ
10 యథి వై తస్య వీరస్య బాహ్వొర నాథ్యాహమ అన్తరమ
పరవిశామి సుఖస్పర్శం వినశిష్యామ్య అసంశయమ
11 యథి మాం మేఘనిర్ఘొషొ నొపగచ్ఛతి నైషధః
అథ్య చామీకరప్రఖ్యొ వినశిష్యామ్య అసంశయమ
12 యథి మాం సింహవిక్రాన్తొ మత్తవారణవారణః
నాభిగచ్ఛతి రాజేన్థ్రొ వినశిష్యామ్య అసంశయమ
13 న సమరామ్య అనృతం కిం చిన న సమరామ్య అనుపాకృతమ
న చ పర్యుషితం వాక్యం సవైరేష్వ అపి మహాత్మనః
14 పరభుః కషమావాన వీరశ చ మృథుర థాన్తొ జితేన్థ్రియః
రహొఽనీచానువర్తీ చ కలీబవన మమ నైషధః
15 గుణాంస తస్య సమరన్త్యా మే తత్పరాయా థివానిశమ
హృథయం థీర్యత ఇథం శొకాత పరియవినాకృతమ
16 బృహథశ్వ ఉవాచ
ఏవం విలపమానా సా నష్టసంజ్ఞేవ భారత
ఆరురొహ మహథ వేశ్మ పుణ్యశ్లొకథిథృష్కయా
17 తతొ మధ్యమకక్షాయాం థథర్శ రదమ ఆస్దితమ
ఋతుపర్ణం మహీపాలం సహవార్ష్ణేయబాహుకమ
18 తతొ ఽవతీర్య వార్ష్ణేయొ బాహుకశ చ రదొత్తమాత
హయాంస తాన అవముచ్యాద సదాపయామ ఆసతూ రదమ
19 సొ ఽవతీర్య రదొపస్దాథ ఋతుపర్ణొ నరాధిపః
ఉపతస్దే మహారాజ భీమం భీమపరాక్రమమ
20 తం భీమః పరతిజగ్రాహ పూజయా పరయా తతః
అకస్మాత సహసా పరాప్తం సత్రీమన్త్రం న సమ విన్థతి
21 కిం కార్యం సవాగతం తే ఽసతు రాజ్ఞా పృష్టశ చ భారత
నాభిజజ్ఞే స నృపతిర థుహిత్రర్దే సమాగతమ
22 ఋతుపర్ణొ ఽపి రాజా స ధీమాన సత్యపరాక్రమః
రాజానం రాజపుత్రం వా న సమ పశ్యతి కం చన
నైవ సవయంవరకదాం న చ విప్రసమాగమమ
23 తతొ విగణయన రాజా మనసా కొసలాధిపః
ఆగతొ ఽసమీత్య ఉవాచైనం భవన్తమ అభివాథకః
24 రాజాపి చ సమయన భీమొ మనసాభివిచిన్తయత
అధికం యొజనశతం తస్యాగమనకారణమ
25 గరామాన బహూన అతిక్రమ్య నాధ్యగచ్ఛథ యదాతదమ
అల్పకార్యం వినిర్థిష్టం తస్యాగమనకారణమ
26 నైతథ ఏవం స నృపతిస తం సత్కృత్య వయసర్జయత
విశ్రామ్యతామ ఇతి వథన కలాన్తొ ఽసీతి పునః పునః
27 స సత్కృతః పరహృష్టాత్మా పరీతః పరీతేన పార్దివః
రాజప్రేష్యైర అనుగతొ థిష్టం వేశ్మ సమావిశత
28 ఋతుపర్ణే గతే రాజన వార్ష్ణేయసహితే నృపే
బాహుకొ రదమ ఆస్దాయ రదశాలామ ఉపాగమత
29 స మొచయిత్వా తాన అశ్వాన పరిచార్య చ శాస్త్రతః
సవయం చైతాన సమాశ్వాస్య రదొపస్ద ఉపావిశత
30 థమయన్తీ తు శొకార్తా థృష్ట్వా భాఙ్గస్వరిం నృపమ
సూతపుత్రం చ వార్ష్ణేయం బాహుకం చ తదావిధమ
31 చిన్తయామ ఆస వైథర్భీ కస్యైష రదనిస్వనః
నలస్యేవ మహాన ఆసీన న చ పశ్యామి నైషధమ
32 వార్ష్ణేయేన భవేన నూనం విథ్యా సైవొపశిక్షితా
తేనాస్య రదనిర్ఘొషొ నలస్యేవ మహాన అభూత
33 ఆహొ సవిథ ఋతుపర్ణొ ఽపి యదా రాజా నలస తదా
తతొ ఽయం రదనిర్ఘొషొ నైషధస్యేవ లక్ష్యతే
34 ఏవం వితర్కయిత్వా తు థమయన్తీ విశాం పతే
థూతీం పరస్దాపయామ ఆస నైషధాన్వేషణే నృప