అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 197
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 197) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [మార్క]
కశ చిథ థవిజాతిప్రవరొ వేథాధ్యాయీ తపొధనః
తపస్వీ ధర్మశీలశ చ కౌశికొ నామ భారత
2 సాఙ్గొపనిషథాన వేథాన అధీతే థవిజసత్తమః
స వృక్షమూలే కస్మింశ చిథ వేథాన ఉచ్చారయన సదితః
3 ఉపరిష్టాచ చ వృక్షస్య బలాకా సంన్యలీయత
తయా పురీషమ ఉత్సృష్టం బరాహ్మణస్య తథొపరి
4 తామ అవేక్ష్య తతః కరుథ్ధః సమపధ్యాయత థవిజః
భృషం కరొధాభిభూతేన బలాకా సా నిరీక్షితా
5 అపధ్యాతా చ విప్రేణ నయపతథ వసుధాతలే
బలాకాం పతితాం థృష్ట్వా గతసత్త్వామ అచేతనామ
కారుణ్యాథ అభిసంతప్తః పర్యశొచత తాం థవిజః
6 అకార్యం కృతవాన అస్మి రగ థవేషబలాత కృతః
ఇత్య ఉక్త్వా బహుశొ విథ్వాన గరామం భైక్షాయ సంశ్రితః
7 గరామే శుచీని పరచరన కులాని భరతర్షభ
పరవిష్టస తత కులం యత్ర పూర్వం చరితవాంస తు సః
8 థేహీతి యాచమానొ వై తిష్ఠేత్య ఉక్తః సత్రియా తతః
శౌచం తు యావత కురుతే భాజనస్య కుటుమ్బినీ
9 ఏతస్మిన్న అన్తరే రాజన కషుధా సంపీడితొ భృషమ
భర్తా పరవిష్టః సహసా తస్యా భరతసత్తమ
10 సా తు థృష్ట్వా పతిం సాధ్వీ బరాహ్మణం వయపహాయ తమ
పాథ్యమ ఆచమనీయం చ థథౌ భర్త్రే తదాసనమ
11 పరహ్వా పర్యచరచ చాపి భర్తారమ అసితేక్షణా
ఆహారేణాద భక్షైశ చ వాక్యైః సుమధురైస తదా
12 ఉచ్ఛిష్టం భుఞ్జతే భర్తుః సా తు నిత్యం యుధిష్ఠిర
థైవతం చ పతిం మేనే భర్తుశ చిత్తానుసారిణీ
13 న కర్మణా న మనసా నాత్యశ్నాన నాపి చాపిబత
తం సర్వభావొపగతా పతిశుశ్రూషణే రతా
14 సాధ్వ ఆచారా శుచిర థక్షా కుటుమ్బస్య హితైషిణీ
భర్తుశ చాపి హితం యత తత సతతం సానువర్తతే
15 థేవతాతిదిభృత్యానాం శవశ్రూ శవశురయొస తదా
శుశ్రూషణపరా నిత్యం సతతం సంయతేన్థ్రియా
16 సా బరాహ్మణం థతా థృష్ట్వా సంస్దితం భైక్ష కాఙ్క్షిణమ
కుర్వతీ పతిశుశ్రూషాం సస్మారాద శుభేక్షణా
17 వరీడితా సాభవత సాధ్వీ తథా భరతసత్తమ
భిక్షామ ఆథాయ విప్రాయ నిర్జగామ యశస్వినీ
18 [బరా]
కిమ ఇథం భవతి తవం మాం తిష్ఠేత్య ఉక్త్వా వరాఙ్గనే
ఉపరొధం కృతవతీ న విసర్జితవత్య అసి
19 [మార్క]
బరాహ్మణం కరొధసంతప్తం జవలన్తమ ఇవ తేజసా
థృష్ట్వా సాధ్వీ మనుష్యేన్థ్ర సాన్త్వపూర్వం వచొ ఽబరవీత
20 కషన్తుమ అర్హసి మే విప్ర భర్తా మే థైవతం మహత
స చాపి కషుధితః శరాన్తః పరాప్తః శుశ్రూషితొ మయా
21 [బరా]
బరాహ్మణా న గరీయాంసొ గరీయాంస తే పతిః కృతః
గృహస్ద ధర్మే వర్తన్తీ బరాహ్మణాన అవమన్యసే
22 ఇన్థ్రొ ఽపయ ఏషాం పరణమతే కిం పునర మానుషా భువి
అవలిప్తే న జానీషే వృథ్ధానాం న శరుతం తవయా
బరాహ్మణా హయ అగ్నిసథృషా థహేయుః పృదివీమ అపి
23 [సత్రీ]
నావజానామ్య అహం విప్రాన థేవైస తుల్యాన మనస్వినః
అపరాధమ ఇమం విప్ర కషన్తుమ అర్హసి మే ఽనఘ
24 జానామి తేజొ విప్రాణాం మహాభాగ్యం చ ధీమతామ
అపేయః సాగరః కరొధాత కృతొ హి లవణొథకః
25 తదైవ థీప్తతపసాం మునీనాం భావితాత్మనామ
యేషాం కరొధాగ్నిర అథ్యాపి థణ్డకే నొపశామ్యతి
26 బరహ్మణానాం పరిభవాథ వతాపిశ చ థురాత్మవాన
అగస్త్యమ ఋషిమ ఆసాథ్య జీర్ణః కరూరొ మహాసురః
27 పరభావా బహవశ చాపి శరూయన్తే బరహ్మవాథినమ
కరొధః సువిపులొ బరహ్మన పరసాథశ చ మహాత్మనామ
28 అస్మింస తవ అతిక్రమే బరహ్మన కషన్తుమ అర్హసి మే ఽనఘ
పతిశుశ్రూషయా ధర్మొ యః స మే రొచతే థవిజ
29 థైవతేష్వ అపి సర్వేషు భర్తా మే థైవతం పరమ
అవిశేషేణ తస్యాహం కుర్యాం ధర్మం థవిజొత్తమ
30 శుశ్రూషాయాః ఫలం పశ్య పత్యుర బరాహ్మణ యాథృశమ
బలాకా హి తవయా థగ్ధా రొషాత తథ విథితం మమ
31 కరొధః శత్రుః శరీరస్దొ మనుష్యాణాం థవిజొత్తమ
యః కరొధమొహౌ తయజతి తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
32 యొ వథేథ ఇహ సత్యాని గురుం సంతొషయేత చ
హింసితశ చ న హింసేత తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
33 జితేన్థ్రియొ ధర్మపరః సవాధ్యాయనిరతః శుచిః
కామక్రొధౌ వశే యస్య తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
34 యస్య చాత్మసమొ లొకొ ధర్మజ్ఞస్య మనస్వినః
సర్వధర్మేషు చ రతస తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
35 యొ ఽధయాపయేథ అధీయీత యజేథ వా యాజయీత వా
థథ్యాథ వాపి యదాశక్తి తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
36 బరహ్మచారీ చ వేథాన్యొ అధీయీత థవిజొత్తమః
సవాఖ్యాయే చాప్రమత్తొ వై తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
37 యథ బరాహ్మణానాం కుశలం తథ ఏషాం పరికీర్యయేత
సత్యం తదా వయహరతాం నానృతే రమతే మనః
38 ధనం తు బరాహ్మణస్యాహుః సవాధ్యాయం థమమ ఆర్జవమ
ఇన్థ్రియాణాం నిగ్రహం చ శాశ్వతం థవిజసత్తమ
సత్యార్జవే ధర్మమ ఆహుః పరం ధర్మవిథొ జనాః
39 థుర్జ్ఞేయః శాశ్వతొ ధర్మః స తు సత్యే పరతిష్ఠితః
శరుతిప్రమాణొ ధర్మః సయాథ ఇతి వృథ్ధానుశాసనమ
40 బహుధా థృశ్యతే ధర్మః సూక్ష్మ ఏవ థవిజొత్తమ
భవాన అపి చ ధర్మజ్ఞః సవాధ్యాయనిరతః శుచిః
న తు తత్త్వేన భగవన ధర్మాన వేత్సీతి మే మతిః
41 మాతా పితృభ్యాం శుశ్రూషుః సత్యవాథీ జితేన్థ్రియః
మిదిలాయాం వసన వయాధః స తే ధర్మాన పరవక్ష్యతి
తత్ర గచ్ఛస్వ భథ్రం తే యదాకామం థవిజొత్తమ
42 అత్యుక్తమ అపి మే సర్వం కషన్తుమ అర్హస్య అనిన్థిత
సత్రియొ హయ అవధ్యాః సర్వేషాం యే ధర్మవిథుషొ జనాః
43 [బరా]
పరీతొ ఽసమి తవ భథ్రం తే గతః కరొధశ చ శొభనే
ఉపాలమ్భస తవయా హయ ఉక్తొ మమ నిఃశ్రేయసం పరమ
సవస్తి తే ఽసతు గమిష్యామి సాధయిష్యామి శొభనే
44 [మార్క]
తయా విసృష్ట్టొ నిర్గమ్య సవమ ఏవ భవనం యయౌ
వినిన్థన స థవిజొ ఽఽతమానం కౌశికొ నరసత్తమ