అరణ్యకాండము - సర్గము 59
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే ఏకోనషష్ఠితమః సర్గః |౩-౫౯|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
అథ ఆశ్రమాత్ ఉపావృత్తం అంతరా రఘునందనః |
పరిపప్రచ్ఛ సౌమిత్రిం రామో దుఃఖ అర్దితః పునః |౩-౫౯-౧|
తం ఉవాచ కిం అర్థం త్వం ఆగతో అపాస్య మైథిలీం |
యదా సా తవ విశ్వాసాత్ వనే విహరితా మయా |౩-౫౯-౨|
దృష్ట్వా ఏవ అభ్యాగతం త్వాం మే మైథిలీం త్యజ్య లక్ష్మణ |
శంకమానం మహత్ పాపం యత్ సత్యం వ్యథితం మనః |౩-౫౯-౩|
స్ఫురతే నయనం సవ్యం బాహుః చ హృదయం చ మే |
దృష్ట్వా లక్ష్మణ దూరే త్వాం సీతా విరహితం పథి |౩-౫౯-౪|
ఏవం ఉక్తః తు సౌమిత్రిః లక్ష్మణః శుభ లక్షణః |
భూయో దుఃఖ సంఆవిష్టో దుఃఖితం రామం అబ్రవీ|౩-౫౯-౫|
న స్వయం కామ కారేణ తాం త్యక్త్వా అహం ఇహ ఆగతః |
ప్రచోదితస్తయైవోగ్రైత్వత్సకాశమిహాగతః - యద్వా -
ప్రచోదితః తయా ఏవ ఉగ్రైః త్వత్ సకాశం ఇహ ఆగతః |౩-౫౯-౬|
ఆర్యేణ ఏవ పరిక్రుష్టం - పరాక్రుష్టం - హా సీతే లక్ష్మణ ఇతి చ |
పరిత్రాహి ఇతి యత్ వాక్యం మైథిల్యాః తత్ శ్రుతిం గతం |౩-౫౯-౭|
సా తం ఆర్త స్వరం శ్రుత్వా తవ స్నేహేన మైథిలీ |
గచ్ఛ గచ్ఛ ఇతి మాం ఆహ రుదంతీ భయ - విక్లవా - విహ్వలా |౩-౫౯-౮|
ప్రచోద్యమానేన మయా గచ్ఛ ఇతి బహుశః తయా |
ప్రత్యుక్తా మైథిలీ వాక్యం ఇదం తత్ ప్రత్యయ అన్వితం |౩-౫౯-౯|
న తత్ పశ్యామి అహం రక్షో యత్ అస్య భయం ఆవహేత్ |
నిర్వృతా భవ న అస్తి ఏతత్ కేన అపి ఏవం ఉదాహృతం |౩-౫౯-౧౦|
విగర్హితం చ నీచం చ కథం ఆర్యో అభిధాస్యతి |
త్రాహి ఇతి వచనం సీతే యః త్రాయేత్ త్రిదశాన్ అపి |౩-౫౯-౧౧|
కిం నిమిత్తం తు కేన అపి భ్రాతుః ఆలంబ్య మే స్వరం |
విస్వరం వ్యాహృతం వాక్యం లక్ష్మణ త్రాహి మాం ఇతి |౩-౫౯-౧౨|
రాక్షసేన ఈరితం వాక్యం త్రసాత్ త్రాహి ఇతి శోభనే |
న భవత్యా వ్యథా కార్యా కునారీ జన సేవితా |౩-౫౯-౧౩|
అలం వైక్లవతాం గంతుం స్వస్థా భవ నిర్ ఉత్సుకా |
న చ అస్తి త్రిషు లోకేషు పుమాన్ యో రాఘవం రణే |౩-౫౯-౧౪|
జాతో వా జాయమానో వా సంయుగే యః పరాజయేత్ |
అజేయో రాఘవో యుద్ధే దేవైః శక్ర పురోగమైః |౩-౫౯-౧౫|
ఏవం ఉక్తా తు వైదేహీ పరిమోహిత చేతనా |
ఉవాచ అశ్రూణి ముంచంతీ దారుణం మాం ఇదం వచః |౩-౫౯-౧౬|
భావో మయి తవ అత్యర్థం పాప ఏవ నివేశితః |
వినష్టే భ్రాతరి ప్రాప్తుం న చ త్వం మాం అవాప్స్యసి |౩-౫౯-౧౭|
సంకేతాత్ భరతేన త్వం రామం సమనుగచ్ఛసి |
క్రోశంతం హి యథా అత్యర్థం న ఏనం అభ్యవపద్యసే |౩-౫౯-౧౮|
రిపుః ప్రచ్ఛన్న చారీ త్వం మత్ అర్థం అనుగచ్ఛసి |
రాఘవస్య అంతర ప్రేప్సుః తథా ఏనం న అభిపద్యసే |౩-౫౯-౧౯|
ఏవం ఉక్తో హి వైదేహ్యా సంరబ్ధో రక్త లోచనః |
క్రోధాత్ ప్రస్ఫురమాణ ఓష్ఠ ఆశ్రమాత్ అభినిర్గతః |౩-౫౯-౨౦|
ఏవం బ్రువాణం సౌమిత్రిం రామః సంతాప మోహితః |
అబ్రవీత్ దుష్కృతం సౌమ్య తాం వినా యత్ త్వం ఆగతః |౩-౫౯-౨౧|
జానన్ అపి సమర్థం మాం రక్షసాం అపవారణే |
అనేన క్రోధ వాక్యేన మైథిల్యా నిర్గతో భవాన్ |౩-౫౯-౨౨|
న హి తే పరితుష్యామి త్యక్త్వా యత్ యాసి మైథిలీం |
క్రుద్ధాయాః పరుషం శ్రుత్వా స్త్రియా యత్ త్వం ఇహ ఆగతః |౩-౫౯-౨౩|
సర్వథా తు అపనీతం తే సీతయా యత్ ప్రచోదితః |
క్రోధస్య వశం ఆగమ్య న అకరోః శాసనం మమ |౩-౫౯-౨౪|
అసౌ హి రాక్షసః శేతే శరేణ అభిహతో మయా |
మృగ రూపేణ యేన అహం ఆశ్రమాత్ అపవాహితః |౩-౫౯-౨౫|
వికృష్య చాపం పరిధాయ సాయకం
స లీల బాణేన చ తాడితో మయా |
మార్గీం తనుం త్యజ్య చ విక్లవ స్వరో
బభూవ కేయూర ధరః స రాక్షసః |౩-౫౯-౨౬|
శర ఆహతేన ఏవ తదా ఆర్తయా గిరా
స్వరం మమ ఆలంబ్య సు దూర సు శ్రవం |
ఉదాహృతం తత్ వచనం సు దారుణం
త్వం ఆగతో యేన విహాయ మైథిలీం |౩-౫౯-౨౭|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే ఏకోనషష్ఠితమః సర్గః |౩-౫౯|