అరణ్యకాండము - సర్గము 58
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే అష్టపఞ్చాశః సర్గః |౩-౫౮|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
స దృష్ట్వా లక్ష్మణం దీనం శూన్యం దశరథ ఆత్మజః |
పర్యపృచ్ఛత ధర్మాత్మా వైదేహీం ఆగతం వినా |౩-౫౮-౧|
ప్రస్థితం దణ్డక అరణ్యం యా మాం అనుజగామ హ |
క్వ సా లక్ష్మణ వైదేహీ యాం హిత్వా త్వం ఇహ ఆగతః |౩-౫౮-౨|
రాజ్య భ్రష్టస్య దీనస్య దణ్డకాన్ పరిధావతః |
క్వ సా దుఃఖ సహాయా మే వైదేహీ తను మధ్యమా |౩-౫౮-౩|
యాం వినా న ఉత్సహే వీర ముహూర్తం అపి జీవితుం |
క్వ సా ప్రాణ సహాయా మే సీతా సుర సుత ఉపమా |౩-౫౮-౪|
పతిత్వం అమరాణాం వా పృథివ్యాః చ అపి లక్ష్మణ |
వినా తాం తపనీయ ఆభాం న ఇచ్ఛేయం జనక ఆత్మజాం |౩-౫౮-౫|
కచ్చిత్ జీవతి వైదేహీ ప్రాణైః ప్రియతరా మమ |
కచ్చిత్ ప్రవ్రాజనం వీర న మే మిథ్యా భవిష్యతి |౩-౫౮-౬|
సీతా నిమిత్తం సౌమిత్రే మృతే మయి గతే త్వయి |
కచ్చిత్ స కామా సుఖితా కైకేయీ సా భవిష్యతి |౩-౫౮-౭|
స పుత్ర రాజ్యాం సిద్ధ అర్థాం మృత పుత్రా తపస్వినీ |
ఉపస్థాస్యతి కౌసల్యా కచ్చిత్ సౌమ్యేన - సౌమ్య న - కైకయీం |౩-౫౮-౮|
యది జీవతి వైదేహీ గమిష్యామ్య్ ఆశ్రమం పునః |
సువృత్తా యది వృత్తా సా ప్రాణాన్ త్యక్ష్యామి లక్ష్మణ |౩-౫౮-౯|
యది మాం ఆశ్రమ గతం వైదేహీ న అభిభాషతే |
పునః ప్రహసితా సీతా వినశిష్యామి లక్ష్మణ |౩-౫౮-౧౦|
బ్రూహి లక్ష్మణ వైదేహీ యది జీవతి వా న వా |
త్వయి ప్రమత్తే రక్షోభిః భక్షితా వా తపస్వినీ |౩-౫౮-౧౧|
సుకుమారీ చ బాలా చ నిత్యం చ అదుఃఖ దర్శినీ |
మత్ వియోగేన వైదేహీ వ్యక్తం శోచతి దుర్మనాః |౩-౫౮-౧౨|
సర్వథా రక్షసా తేన జిహ్మేన సుదురాత్మనా |
వదతా లక్ష్మణ ఇతి ఉచ్‌ఛైః తవ అపి జనితం భయం |౩-౫౮-౧౩|
శ్రుతః చ మన్యే వైదేహ్యా స స్వరః సదృశో మమ |
త్రస్తయా ప్రేషితః త్వం చ ద్రష్టుం మాం శీఘ్రం ఆగతః |౩-౫౮-౧౪|
సర్వథా తు కృతం కష్టం సీతాం ఉత్సృజతా వనే |
ప్రతికర్తుం నృశంసానాం రక్షసాం దత్తం అంతరం |౩-౫౮-౧౫|
దుఃఖితాః ఖర ఘాతేన రాక్షసాః పిశిత అశనాః |
తైః సీతా నిహతా ఘోరైః భవిష్యతి న సంశయః |౩-౫౮-౧౬|
అహో అస్మి వ్యసనే మగ్నః సర్వథా రిపు నాశన |
కిం తు ఇదానీం కరిష్యామి శంకే ప్రాప్తవ్యం ఈదృశం |౩-౫౮-౧౭|
ఇతి సీతాం వరారోహాం చింతయన్ ఏవ రాఘవః |
ఆజగామ జన స్థానం త్వరయా సహ లక్ష్మణః |౩-౫౮-౧౮|
విగర్హమాణో అనుజం ఆర్త రూపం
క్షుధా శ్రమేణ ఏవ పిపాసయా చ |
వినిఃశ్వసన్ శుష్క ముఖో విషణ్ణః
ప్రతిశ్రయం ప్రాప్య సమీక్ష్య శూన్యం |౩-౫౮-౧౯|
స్వం ఆశ్రమం స ప్రవిగాహ్య వీరో
విహార దేశాన్ అనుసృత్య కాంశ్చిత్ |
ఏతత్ తత్ ఇతి ఏవ నివాస భూమౌ
ప్రహృష్ట రోమా వ్యథితో బభూవ |౩-౫౮-౨౦|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే అష్టపఞ్చాశః సర్గః |౩-౫౮|