అరణ్యకాండము - సర్గము 26
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అరణ్యకాండే షడ్వింశః సర్గః |౩-౨౬|
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
దూషణః తు స్వకం సైన్యం హన్యమానం విలోక్య చ |
సందిదేశ మహాబాహుః భీమ వేగాన్ నిశాచరాన్ |౩-౨౬-౧|
రాక్షసాన్ పంచ సాహస్రాన్ సమరేషు అనివర్తినః |
తే శూలైః పట్టిశైః కదగైః శిలా వరషైః ద్రుమైః |౩-౨౬-౨|
శర వర్షైః విచ్ఛిన్నం వవర్షుః తం సమంతతః |
తత్ ద్రుమాణాం శిలానాం చ వర్షం ప్రాణ హరం మహత్ |౩-౨౬-౩|
ప్రతిజగ్రాహ ధర్మాత్మా రాఘవః తీక్ష్ణ సాయకైః |
ప్రతిగృహ్య చ తద్ వర్షం నిమీలిత ఇవ ఋషభః |౩-౨౬-౪|
రామః క్రోధం పరం లేభే వధ అర్థం సర్వ రక్షసాం |
తతః క్రోధ సమావిష్టః ప్రదీప్త ఇవ తేజసా |౩-౨౬-౫|
శరైః అభ్యకిరత్ సైన్యం సర్వతః సహ దూషణం |
తతః సేనా పతిః క్రుద్ధో దూషణః శత్రు దూషణః |౩-౨౬-౬|
శరైః అశని కల్పైః తం రాఘవం సమవారయత్ |
తతో రామః సంక్రుద్ధః క్షురేణ అస్య మహత్ ధనుః |౩-౨౬-౭|
చిచ్ఛేద సమరే వీరః చతుర్భిః చతురో హయాన్ |
హత్వా చ అశ్వాన్ శరైః తీక్ష్ణైః అర్థ చంద్రేణ సారథే |౩-౨౬-౮|
శిరో జహార తద్ రక్షః త్రిభిర్ వివ్యాధ వక్షసి |
స చ్ఛిన్న ధన్వా విరథో హత అశ్వో హత సారథిః |౩-౨౬-౯|
జగ్రాహ గిరి శృంగ ఆభం పరిఘం రోమ హర్షణం |
వేష్టితం కాంచనైః పట్టైః దేవ సైన్య అభిమర్దనం |౩-౨౬-౧౦|
ఆయసైః శంకుభిః తీక్ష్ణైః కీర్ణం పర వసా ఉక్షితాం |
వజ్ర అశని సమ స్పర్శం పర గోపుర దారణం |౩-౨౬-౧౧|
తం మహా ఉరగ సంకాశం ప్రగృహ్య పరిఘం రణే |
దూషణో అభ్యపతత్ రామం క్రూర కర్మా నిశాచరః |౩-౨౬-౧౨|
తస్య అభిపతమానస్య దూషణస్య స రాఘవః |
ద్వాభ్యాం శరాభ్యాం చిచ్ఛేద స హస్త ఆభరణౌ భుజౌ |౩-౨౬-౧౩|
భ్రష్టః తస్య మహాకాయః పపాత రణ మూర్ధని |
పరిఘః ఛిన్న హస్తస్య శక్ర ధ్వజ ఇవ అగ్రతః |౩-౨౬-౧౪|
కరాభ్యాం చ వికీర్ణాభ్యాం పపాత భువి దూషణః |
విషాణాభ్యాం విశీర్ణాభ్యాం మనస్వీ ఇవ మహాగజః |౩-౨౬-౧౫|
దృష్ట్వా తం పతితం భూమౌ దూషణం నిహతం రణే |
సాధు సాధు ఇతి కాకుత్స్థం సర్వ భూతాని అపూజయన్ |౩-౨౬-౧౬|
ఏతస్మిన్ అంతరే క్రుద్ధాః త్రయః సేనా అగ్ర యాయినః |
సంహత్య అభ్యద్రవన్ రామం మృత్యు పాశ అవపాశితాః |౩-౨౬-౧౭|
మహాకపాలః స్థూలాక్షః ప్రమాథీ చ మహాబలః | మహాకపాలో విపులం శూలం ఉద్యమ్య రాక్షసః |౩-౨౬-౧౮|
స్థూలాక్షః పట్టిశం గృహ్య ప్రమాథీ చ పరశ్వధం |
దృష్ట్వా ఏవ ఆపతతః తాం తు రాఘవః సాయకైః శితైః |౩-౨౬-౧౯|
తీక్ష్ణ అగ్రైః ప్రతిజగ్రాహ సంప్రాప్తాన్ అతిథీన్ ఇవ |
మహాకపాలస్య శిరః చిచ్ఛేద రఘునందనః |౩-౨౬-౨౦|
అసంఖ్యేయైః తు బాణ ఓఘైః ప్రమమాథ ప్రమాథినం |
స్థూలాక్షస్య అక్షిణీ స్థూలే పూరయామాస సాయకైః |౩-౨౬-౨౧|
స పపాత హతో భూమౌ విటపీ ఇవ మహాద్రుమః |
దూషణస్య అనుగాన్ పంచ సహస్రాన్ కుపితః క్షణాత్ |౩-౨౬-౨౨|
హత్వా తు పంచ సహస్రాన్ అనయత్ యమ సదనం |
దూషణం నిహతం శ్రుత్వా తస్య చ ఏవ పదానుగాన్ |౩-౨౬-౨౩|
వ్యాదిదేశ ఖరః క్రుద్ధో సేన అధ్యక్షాన్ మహాబలాన్ |
అయం వినిహతః సంఖ్యే దూషణః స పదానుగాః |౩-౨౬-౨౪|
మహత్యా సేనయా సార్ధం యుద్ధ్వా రామం కుమానుషం |
శస్త్రైః నానా విధ అకారైః హనధ్వం సర్వ రాక్షసాః |౩-౨౬-౨౫|
ఏవం ఉక్త్వా ఖరః క్రుద్ధో రామం ఏవ అభి దుద్రువే |
శ్యేనగామీ పృథుగ్రీవో యజ్ఞశత్రుర్ విహంగమః |౩-౨౬-౨౬|
దుర్జయః కరవీరాక్షః పరుషః కాలకార్ముకః |
హేమమాలీ మహామాలీ సర్పస్యో రుధిరాశనః |౩-౨౬-౨౭|
ద్వాదశ ఏతే మహావీర్యా బల అధ్యక్షాః |
స సైనికాఃరమం ఏవ అభ్యధావంత విసృజంతః శరోత్తమాన్ |౩-౨౬-౨౮|
తతః పావక సంకాశైః హేమ వజ్ర విభూషితైః |
జఘన శేషం తేజస్వీ తస్య సైన్యస్య సాయకైః |౩-౨౬-౨౯|
తే రుక్మ పుంఖా విశిఖాః స ధూమా ఇవ పావకాః |
నిజఘ్నుః తాని రక్షాంసి వజ్రా ఇవ మహాద్రుమాన్ |౩-౨౬-౩౦|
రక్షసాం తు శతం రామః శతేన ఏకేన కర్ణినా |
సహస్రం తు సహస్రేణ జఘాన రణ మూర్ధని |౩-౨౬-౩౧|
తైః భిన్న వర్మ ఆభరణాః ఛిన్న భిన్న శర ఆసనాః |
నిపేతుః శోణిత ఆదిగ్ధా ధరణ్యాం రజనీచరాః |౩-౨౬-౩౨|
తైః ముక్త కేశైః సమరే పతితైః శోణిత ఉక్షితైః |
విస్తీర్ణా వసుధా కృత్స్నా మహావేదిః కుశైః ఇవ |౩-౨౬-౩౩|
తత్ క్షణే తు మహా ఘోరం వనం నిహత రాక్షసం |
బభూవ నిరయ ప్రఖ్యం మాంస శోణిత కర్దమం |౩-౨౬-౩౪|
చతుర్దశ సహస్రాణి రక్షసాం భీమ కర్మణాం |
హతాని ఏకేన రామేణ మానుషేణ పదాతినా |౩-౨౬-౩౫|
తస్య సైన్యస్య సర్వస్య ఖరః శేషో మహారథః |
రాక్షసః త్రిశిరాః చైవ రామః చ రిపుసూదనః |౩-౨౬-౩౬|
శేషా హతా మహావీర్యా రాక్షసా రణ మూర్ధని |
ఘోరా దుర్విషహాః సర్వే లక్ష్మణస్య అగ్రజేన |౩-౨౬-౩౭|
తతః తు తద్ భీమ బలం మహా ఆహవేసమీక్ష్య రామేణ హతం బలీయసా |
రథేన రామం మహతా ఖరః తతఃసమాససాద ఇంద్ర ఇవ ఉద్యత అశనిః |౩-౨౬-౩౮|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అరణ్యకాండే షడ్వింశః సర్గః |౩-౨౬|