అయోధ్యాకాండము - సర్గము 99
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
నివిష్టాయాం తు సెనాయాం ఉత్సుకొ భరతహ్ తదా |
జగామ భ్రాతరం ద్రష్టుం షత్రుఘ్నం అనుదర్షయన్ || 2-99-1
ఋ్ఇషిం వసిష్ఠం సందిష్య మాతృ్ఇఋ్ఇర్ మె షీఘ్రం ఆనయ |
ఇతి తరితం అగ్రె స జాగమ గురు వత్సలహ్ || 2-99-2
సుమంత్రహ్ తు అపి షతుఘ్నం అదూరాద్ అన్వపద్యత |
రామ దార్షనజహ్ తర్షొ భరతస్య ఇవ తస్య చ || 2-99-3
గగ్చ్ఛన్న్ ఎవ అథ భరతహ్ తాపస ఆలయ సంస్థితాం |
భ్రాతుహ్ పర్ణ కుటీం ష్రీమాన్ ఉటజం చ దదర్ష హ || 2-99-4
షాలాయాహ్ తు అగ్రతహ్ తస్యా దదర్ష భరతహ్ తదా |
కాష్టాని చ అవభగ్నాని పుష్పాణ్య్ అవచితాని చ || 2-99-5
స లక్ష్మణస్య రామస్య దదర్షాష్రమమీయుశహ్ |
కృ్ఇతం వృ్ఇక్శెశ్వభిజ్ఝ్ణానం కుషచీరైహ్ క్వచిత్ క్వచిత్ || 2-99-6
స దదర్ష వనె తస్మిన్ మహతహ్ సంచయాన్ కృ్ఇతాన్ |
మృ్ఇగాణాం మహిషాణాం చ కరీషైహ్ షీత కారణాత్ || 2-99-7
గగ్చ్ఛన్ ఎవ మహా బాహుర్ ద్యుతిమాన్ భరతహ్ తదా |
షత్రుఘ్నం చ అబ్రవీద్ద్ హృ్ఇష్టహ్ తాన్ అమాత్యామ్హ్ చ సర్వషహ్ || 2-99-8
మన్యె ప్రాప్తాహ్ స్మ తం దెషం భరద్వాజొ యం అబ్రవీత్ |
న అతిదూరె హి మన్యె అహం నదీం మందాకినీం ఇతహ్ || 2-99-9
ఉచ్చైర్ బద్ధాని చీరాణి లక్ష్మణెన భవెద్ అయం |
అభిజ్ఞాన కృ్ఇతహ్ పంథా వికాలె గంతుం ఇగ్చ్ఛతా || 2-99-10
ఇదం చ ఉదాత్త దంతానాం కుంజరాణాం తరస్వినాం |
షైల పార్ష్వె పరిక్రాంతం అన్యొన్యం అభిగర్జతాం || 2-99-11
యం ఎవ ఆధాతుం ఇగ్చ్ఛంతి తాపసాహ్ సతతం వనె |
తస్య అసౌ దృ్ఇష్యతె ధూమహ్ సంకులహ్ కృ్ఇష్ట వర్త్మనహ్ || 2-99-12
అత్ర అహం పురుష వ్యాఘ్రం గురు సత్కార కారిణం |
ఆర్యం ద్రక్ష్యామి సమ్హృ్ఇష్టొ మహర్షిం ఇవ రాఘవం || 2-99-13
అథ గత్వా ముహూర్తం తు చిత్ర కూటం స రాఘవహ్ |
మందాకినీం అనుప్రాప్తహ్ తం జనం చ ఇదం అబ్రవీత్ || 2-99-14
జగత్యాం పురుష వ్యాఘ్ర ఆస్తె వీర ఆసనె రతహ్ |
జన ఇంద్రొ నిర్జనం ప్రాప్య ధిన్ మె జన్మ సజీవితం || 2-99-15
మత్ కృ్ఇతె వ్యసనం ప్రాప్తొ లొక నాథొ మహా ద్యుతిహ్ |
సర్వాన్ కామాన్ పరిత్యజ్య వనె వసతి రాఘవహ్ || 2-99-16
ఇతి లొక సమాక్రుష్టహ్ పాదెషు అద్య ప్రసాదయన్ |
రామస్య నిపతిష్యామి సీతాయాహ్ చ పునహ్ పునహ్ || 2-99-17
ఎవం స విలపమ్హ్ తస్మిన్ వనె దషరథ ఆత్మజహ్ |
దదర్ష మహతీం పుణ్యాం పర్ణ షాలాం మనొ రమాం || 2-99-18
సాల తాల అష్వ కర్ణానాం పర్ణైర్ బహుభిర్ ఆవృ్ఇతాం |
విషాలాం మృ్ఇదుభిహ్ తీర్ణాం కుషైర్ వెదిం ఇవ అధ్వరె || 2-99-19
షక్ర ఆయుధ నికాషైహ్ చ కార్ముకైర్ భార సాధనైహ్ |
రుక్మ పృ్ఇష్ఠైర్ మహా సారైహ్ షొభితాం షత్రు బాధకైహ్ || 2-99-20
అర్క రష్మి ప్రతీకాషైర్ ఘొరైహ్ తూణీ గతైహ్ షరైహ్ |
షొభితాం దీప్త వదనైహ్ సర్పైర్ భొగవతీం ఇవ || 2-99-21
మహా రజత వాసొభ్యాం అసిభ్యాం చ విరాజితాం |
రుక్మ బిందు విచిత్రాభ్యాం చర్మభ్యాం చ అపి షొభితాం || 2-99-22
గొధా అంగులిత్రైర్ ఆసాక్తైహ్ చిత్రైహ్ కాంచన భూషితైహ్ |
అరి సంఘైర్ అనాధృ్ఇష్యాం మృ్ఇగైహ్ సిమ్హ గుహాం ఇవ || 2-99-23
ప్రాగ్ ఉదక్ స్రవణాం వెదిం విషాలాం దీప్త పావకాం |
దదర్ష భరతహ్ తత్ర పుణ్యాం రామ నివెషనె || 2-99-24
నిరీక్ష్య స ముహూర్తం తు దదర్ష భరతొ గురుం |
ఉటజె రామం ఆసీనాం జటా మణ్డల ధారిణం || 2-99-25
తం తు కృ్ఇష్ణ అజిన ధరం చీర వల్కల వాససం |
దదర్ష రామం ఆసీనం అభితహ్ పావక ఉపమం || 2-99-26
సిమ్హ స్కంధం మహా బాహుం పుణ్డరీక నిభ ఈక్షణం |
పృ్ఇథివ్యాహ్ సగర అంతాయా భర్తారం ధర్మ చారిణం || 2-99-27
ఉపవిష్టం మహా బాహుం బ్రహ్మాణం ఇవ షాష్వతం |
స్థణ్డిలె దర్భ ససంతీర్ణె సీతయా లక్ష్మణెన చ || 2-99-28
తం దృ్ఇష్ట్వా భరతహ్ ష్రీమాన్ దుహ్ఖ మొహ పరిప్లుతహ్ |
అభ్యధావత ధర్మ ఆత్మా భరతహ్ కైకయీ సుతహ్ || 2-99-29
దృ్ఇష్ట్వా చ విలలాప ఆర్తొ బాష్ప సందిగ్ధయా గిరా |
అషక్నువన్ ధారయితుం ధైర్యాద్ వచనం అబ్రవీత్ || 2-99-30
యహ్ సంసది ప్రకృ్ఇతిభిర్ భవెద్ యుక్త ఉపాసితుం |
వన్యైర్ మృ్ఇగైర్ ఉపాసీనహ్ సొ అయం ఆస్తె మమ అగ్రజహ్ || 2-99-31
వాసొభిర్ బహు సాహస్రైర్ యొ మహాత్మా పుర ఉచితహ్ |
మృ్ఇగ అజినె సొ అయం ఇహ ప్రవస్తె ధర్మం ఆచరన్ || 2-99-32
అధారయద్ యొ వివిధాహ్ చిత్రాహ్ సుమనసహ్ తదా |
సొ అయం జటా భారం ఇమం సహతె రాఘవహ్ కథం || 2-99-33
యస్య యజ్ఞైర్ యథా ఆదిష్టైర్ యుక్తొ ధర్మస్య సంచయహ్ |
షరీర క్లెష సంభూతం స ధర్మం పరిమార్గతె || 2-99-34
చందనెన మహా అర్హెణ యస్య అంగం ఉపసెవితం |
మలెన తస్య అంగం ఇదం కథం ఆర్యస్య సెవ్యతె || 2-99-35
మన్ నిమిత్తం ఇదం దుహ్ఖం ప్రాప్తొ రామహ్ సుఖ ఉచితహ్ |
ధిగ్ జీవితం నృ్ఇషంసస్య మమ లొక విగర్హితం || 2-99-36
ఇత్య్ ఎవం విలపన్ దీనహ్ ప్రస్విన్న ముఖ పంకజహ్ |
పాదాఉ అప్రాప్య రామస్య పపాత భరతొ రుదన్ || 2-99-37
దుహ్ఖ అభితప్తొ భరతొ రాజ పుత్రొ మహా బలహ్ |
ఉక్త్వా ఆర్య ఇతి సకృ్ఇద్ దీనం పునర్ న ఉవాచ కించన || 2-99-38
బాష్ప అపిహిత కణ్ఠహ్ చ ప్రెక్ష్య రామం యషస్వినం |
ఆర్య ఇత్య్ ఎవ అభిసంక్రుష్య వ్యాహర్తుం న అషకత్ తతహ్ || 2-99-39
షత్రుఘ్నహ్ చ అపి రామస్య వవందె చరణౌ రుదన్ |
తాఉ ఉభౌ స సమాలింగ్య రామొ అప్య్ అష్రూణ్య్ అవర్తయత్ || 2-99-40
తతహ్ సుమంత్రెణ గుహెన చైవ |
సమీయతూ రాజ సుతాఉ అరణ్యె |
దివా కరహ్ చైవ నిషా కరహ్ చ |
యథా అంబరె షుక్ర బృ్ఇహస్పతిభ్యాం || 2-99-41
తాన్ పార్థివాన్ వారణ యూథప ఆభాన్ |
సమాగతామ్హ్ తత్ర మహత్య్ అరణ్యె |
వన ఒకసహ్ తె అపి సమీక్ష్య సర్వె అప్య్ |
అష్రూణ్య్ అముంచన్ ప్రవిహాయ హర్షం || 2-99-42