అయోధ్యాకాండము - సర్గము 93
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే త్రినవతితమః సర్గః ||2-93
వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
తయా మహత్యా యాయిన్యా ధ్వజిన్యా వన వాసినహ్ |
అర్దితా యూథపా మత్తాహ్ సయూథాహ్ సంప్రదుద్రువుహ్ || 2-93-1
ఋ్ఇక్షాహ్ పృ్ఇషత సంఘాహ్ చ రురవహ్ చ సమంతతహ్ |
దృ్ఇష్యంతె వన రాజీషు గిరిషు అపి నదీషు చ || 2-93-2
స సంప్రతస్థె ధర్మ ఆత్మా ప్రీతొ దషరథ ఆత్మజహ్ |
వృ్ఇతొ మహత్యా నాదిన్యా సెనయా చతుర్ అంగయా || 2-93-3
సాగర ఒఘ నిభా సెనా భరతస్య మహాత్మనహ్ |
మహీం సంచాదయాం ఆస ప్రావృ్ఇషి ద్యాం ఇవ అంబుదహ్ || 2-93-4
తురంగ ఒఘైర్ అవతతా వారణైహ్ చ మహా జవైహ్ |
అనాలక్ష్యా చిరం కాలం తస్మిన్ కాలె బభూవ భూహ్ || 2-93-5
స యాత్వా దూరం అధ్వానం సుపరిష్రాంత వాహనహ్ |
ఉవాచ భరతహ్ ష్రీమాన్ వసిష్ఠం మంత్రిణాం వరం || 2-93-6
యాదృ్ఇషం లక్ష్యతె రూపం యథా చైవ ష్రుతం మయా |
వ్యక్తం ప్రాప్తాహ్ స్మ తం దెషం భరద్వాజొ యం అబ్రవీత్ || 2-93-7
అయం గిరిహ్ చిత్ర కూటహ్ తథా మందాకినీ నదీ |
ఎతత్ ప్రకాషతె దూరాన్ నీల మెఘ నిభం వనం || 2-93-8
గిరెహ్ సానూని రమ్యాణి చిత్ర కూటస్య సంప్రతి |
వారణైర్ అవమృ్ఇద్యంతె మామకైహ్ పర్వత ఉపమైహ్ || 2-93-9
ముంచంతి కుసుమాన్య్ ఎతె నగాహ్ పర్వత సానుషు |
నీలా ఇవ ఆతప అపాయె తొయం తొయ ధరా ఘనాహ్ || 2-93-10
కిన్నర ఆచరిత ఉద్దెషం పష్య షత్రుఘ్న పర్వతం |
హయైహ్ సమంతాద్ ఆకీర్ణం మకరైర్ ఇవ సాగరం || 2-93-11
ఎతె మృ్ఇగ గణా భాంతి షీఘ్ర వెగాహ్ ప్రచొదితాహ్ |
వాయు ప్రవిద్ధాహ్ షరది మెఘ రాజ్య ఇవ అంబరె || 2-93-12
కుర్వంతి కుసుమ ఆపీడాన్ షిరహ్సు సురభీన్ అమీ |
మెఘ ప్రకాషైహ్ ఫలకైర్ దాక్షిణాత్యా యథా నరాహ్ || 2-93-13
నిష్కూజం ఇవ భూత్వా ఇదం వనం ఘొర ప్రదర్షనం |
అయొధ్యా ఇవ జన ఆకీర్ణా సంప్రతి ప్రతిభాతి మా || 2-93-14
ఖురైర్ ఉదీరితొ రెణుర్ దివం ప్రగ్చ్ఛాద్య తిష్ఠతి |
తం వహత్య్ అనిలహ్ షీఘ్రం కుర్వన్న్ ఇవ మమ ప్రియం || 2-93-15
స్యందనామ్హ్ తురగ ఉపెతాన్ సూత ముఖ్యైర్ అధిష్ఠితాన్ |
ఎతాన్ సంపతతహ్ షీఘ్రం పష్య షత్రుఘ్న కాననె || 2-93-16
ఎతాన్ విత్రాసితాన్ పష్య బర్హిణహ్ ప్రియ దర్షనాన్ |
ఎతం ఆవిషతహ్ షైలం అధివాసం పతత్రిణాం || 2-93-17
అతిమాత్రం అయం దెషొ మనొజ్ఞహ్ ప్రతిభాతి మా |
తాపసానాం నివాసొ అయం వ్యక్తం స్వర్గ పథొ యథా || 2-93-18
మృ్ఇగా మృ్ఇగీభిహ్ సహితా బహవహ్ పృ్ఇషతా వనె |
మనొజ్ఞ రూపా లక్ష్యంతె కుసుమైర్ ఇవ చిత్రితహ్ || 2-93-19
సాధు సైన్యాహ్ ప్రతిష్ఠంతాం విచిన్వంతు చ కాననం |
యథా తౌ పురుష వ్యాఘ్రౌ దృ్ఇష్యెతె రామ లక్ష్మణౌ || 2-93-20
భరతస్య వచహ్ ష్రుత్వా పురుషాహ్ షస్త్ర పాణయహ్ |
వివిషుహ్ తద్ వనం షూరా ధూమం చ దదృ్ఇషుహ్ తతహ్ || 2-93-21
తె సమాలొక్య ధూమ అగ్రం ఊచుర్ భరతం ఆగతాహ్ |
న అమనుష్యె భవత్య్ అగ్నిర్ వ్యక్తం అత్ర ఎవ రాఘవౌ || 2-93-22
అథ న అత్ర నర వ్యాఘ్రౌ రాజ పుత్రౌ పరం తపౌ |
అన్యె రామ ఉపమాహ్ సంతి వ్యక్తం అత్ర తపస్వినహ్ || 2-93-23
తత్ ష్రుత్వా భరతహ్ తెషాం వచనం సాధు సమ్మతం |
సైన్యాన్ ఉవాచ సర్వామ్హ్ తాన్ అమిత్ర బల మర్దనహ్ || 2-93-24
యత్ తా భవంతహ్ తిష్ఠంతు న ఇతొ గంతవ్యం అగ్రతహ్ |
అహం ఎవ గమిష్యామి సుమంత్రొ గురుర్ ఎవ చ || 2-93-25
ఎవం ఉక్తాహ్ తతహ్ సర్వె తత్ర తస్థుహ్ సమంతతహ్ |
భరతొ యత్ర ధూమ అగ్రం తత్ర దృ్ఇష్టిం సమాదధత్ || 2-93-26
వ్యవస్థితా యా భరతెన సా చమూర్ |
నిరీక్షమాణా అపి చ ధూమం అగ్రతహ్ |
బభూవ హృ్ఇష్టా నచిరెణ జానతీ |
ప్రియస్య రామస్య సమాగమం తదా || 2-93-27
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే త్రినవతితమః సర్గః ||2-93