అయోధ్యాకాండము - సర్గము 7

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే సప్తమః సర్గః |౨-౭|

వాల్మీకి రామాయణము

రామాయణ కాండములు

1. బాలకాండము

2. అయోధ్యాకాండము

3. అరణ్యకాండము

4. కిష్కింధకాండము

5. సుందరకాండము

6. యుద్ధకాండము

7. ఉత్తరకాండము

జఞాతిదాసీ యతో జాతా కైకేయ్యా తు సహోషితా |

ప్రాసాదం చంద్రసఙ్కాశమారురోహ యదృచ్ఛయా |౨-౭-౧|

సిక్తరాజపథాం కృత్స్నాం ప్రకీర్ణకుసుమోత్కరాం |

అయోధ్యాం మంథరా తస్మాత్ప్రాసాదాదన్వవైక్షత |౨-౭-౨|

పతాకాభిర్వరార్హాభిర్ధ్వజైశ్చ సమలఙ్కృతాం |

వృతాం చందపథైశ్చాపి శిరఃస్నాతజనైర్వృతాం |౨-౭-౩|

మాల్యమోదకహస్తైశ్చ ద్విజేంద్రైరభినాదితాం |

శుక్లదేవగృహద్వారాం సర్వవాదిత్రనిస్వనాం|౨-౭-౪|

సంప్రహృష్టజనాకీర్ణాం బ్రహ్మఘోషాభినాదితాం |

ప్రహృష్టవరహస్త్యశ్వాం సంప్రణర్ధితగోవృశాం |౨-౭-౫|

ప్రహౄష్టముదితైః పౌరైరుచ్చ్రి తద్వజమాలినీం |

అయోధ్యాం వంథరా తస్మాత్ప్రాసాదాదన్వవైక్షత|౨-౭-౬|

ప్రహర్షోత్ఫుల్లనయనాం పాణ్డురక్షౌమవాసినీం |

అవిదూరే స్థితాం దృష్ట్వా ధాత్రీం పప్రచ్ఛ మంథరా |౨-౭-౭|

ఉత్తమేనాభిసంయుక్తా హర్షేణార్థపరా సతీ |

రామమాతా ధనం కిం ను జనేభ్యః సంప్రయచ్ఛతి |౨-౭-౮|

అతిమాత్రప్రహర్షోఽయం కిం జనస్య చ శంస మే |

కారయిష్యతి కిం వాపి సంప్రహృష్టో మహీపతిః |౨-౭-౯|

విదీర్యమాణా హర్షేణ ధాత్రీ తు పరయా ముదా |

ఆచ్చ్క్షే/అథ కుబ్జాయై భూయసీం రాఘవశ్రియం |౨-౭-౧౦|

శ్వః పుష్యేణ జితక్రోధం యౌవరాజ్యేన రాఘవం |

రాజా దశరథో రామమభిషేచయితానఘం |౨-౭-౧౧|

ధాత్ర్యాస్తు వచనం శ్రుత్వా కుబ్జా క్షిప్రమమర్షితా |

కైలాసశిఖరాకారాత్ప్రాసాదాదవరోహత |౨-౭-౧౨|

సా దహ్యమానా కోపేన మనథరా పాపదర్శినీ |

శయానామేత్య కైకేయీమిదం వచన మబ్రవీత్ |౨-౭-౧౩|

ఉత్తిష్ఠ మూఢే కిం శేషే భయం త్వామభివర్తతే |

ఉపప్లుతమఘౌఘేన కిమాత్మానం న బుధ్యసే |౨-౭-౧౪|

అనిష్టే సుభగాకారే సౌభగ్యేన వికత్థసే |

చలం హి తవ సౌభాగ్యం నద్యాః స్రోత ఇవోష్ణగే |౨-౭-౧౫|

ఏవముక్తా తు కైకేయీ రుష్టయా పరుషం వచః |

కుబ్జయా పాపదర్శిన్యా విషాదమగమత్పరం |౨-౭-౧౬|

కైకేయి త్వబ్రవీత్కుభాం కచ్చిత్క్షేమం న మనథరే |

విషణ్ణవదనాం హి త్వాం లక్షయే భృ శదుఃఖితాం |౨-౭-౧౭|

మంథరా తు వచః శ్రుత్వా కైకేయ్యా మధురాక్షరం |

ఉవాచ క్రోధసంయుక్తా వాక్యం వాక్యవిశారదా |౨-౭-౧౮|

సా విషణ్ణతరా భూత్వా కుబ్జా తస్యా హితైషిణీ |

విషదయంతీ ప్రోవాచ భేదయంతీ చ రాఘవం |౨-౭-౧౯|

అక్షయ్యం సుమహద్దేవి ప్రవృత్తం ద్వద్వినాశనం |

రామం దశరథో రాజా యౌవరాజ్యేఽభిషేక్ష్యతి |౨-౭-౨౦|

సాస్మ్యగాధే భయే మగ్నా దుఃఖశోకసమన్వితా |

దహ్యమానాఽ నలేనేవ త్వద్ధితార్థమిహాగతా |౨-౭-౨౧|

తవ దుఃఖేన కైకేయి మమ దుఃఖం మహద్భవేత్ |

త్వద్వృద్ధౌ మమ వృద్ధిశ్చ భవేదత్ర న సంశయః |౨-౭-౨౨|

నరాధిపకులే జాతా మహిషీ త్వం మహీపతేః |

ఉగ్రత్వం రాజధర్మాణాం కథం దేవి న బుధ్యసే |౨-౭-౨౩|

ధర్మవాదీ శఠో భర్తా శ్లక్ష్ణవాదీ చ దారుణః |

శుద్ధభావే న జానీషే తేనైవమతిసంధితా |౨-౭-౨౪|

ఉపస్థితం పయుఞ్జానస్త్వయి సాంత్వమనర్థకం |

అర్థేనైవాద్య తే భర్తా కౌసల్యాం యోజయిష్యతి |౨-౭-౨౫|

అపవాహ్య స దుష్టాత్మా భరతం తవ బంధుషు |

కాల్యం స్థాపయితా రామం రాజ్యే నిహతకణ్టకే |౨-౭-౨౬|

శత్రుః పతిప్రవాదేన మాత్రేవ హితకామ్యయా |

ఆశీవిష ఇవాఙ్కేన బాలే పరిధృతస్త్వయా |౨-౭-౨౭|

యథా హి కుర్యాత్సర్పో వా శత్రుర్వా ప్రత్యుపేక్షితః |

రాజఞా దశరథేనాద్య సపుత్రా త్వం తథా కృతా |౨-౭-౨౮|

పాపేనానృతసాంత్వేన బాలే నిత్యం సుఖోచితే |

రామం స్థాపయతా రాజ్యే సానుబంధా హతా హ్యసి |౨-౭-౨౯|

సా ప్రాప్తకాలం కైకేయి క్షిప్రం కురు హితం తవ |

త్రాయస్వ పుత్రమాత్మానం మాం చ విస్మయదర్శనే |౨-౭-౩౦|

మంథరాయా వచః శ్రుత్వా శయనాత్స శుభాననా |

ఉత్తస్థౌ హర్షసంపూర్ణా చంద్రలేఖవ శారదీ |౨-౭-౩౧|

అతీవ సా తు సంహృష్టా కైకేయీ విస్మయాన్వితా |

ఏకమాభరణం తస్యై కుబ్జాయై ప్రదదౌ శుభం |౨-౭-౩౨|

దత్త్వా త్వాభరణం తస్యై కుబ్జాయై ప్రమదోత్తమా |

కైకేయీ మంథరాం హృష్టా పునరేవాబ్రవీదిదం |౨-౭-౩౩|

ఇదం తు మంథరే మహ్యమాఖ్యాసి పరమం ప్రియం |

ఏతన్మే ప్రియమాఖ్యాతుః కిం వా భూయః కరోమి తే |౨-౭-౩౪|

రామే వా భరతే వాహం విశేషం నోపలక్షయే |

తస్మాత్తుష్టాస్మి యద్రాజా రామం రాజ్యేఽభిషేక్ష్యతి |౨-౭-౩౫|

న మే పరం కిఞ్చి దితస్త్వయాపి న |

ప్రియం ప్రియార్హే సువచం వచో వరం |

తథా హ్యవోచస్త్వమతః ప్రియోత్తరం |

వరం వరం తే ప్రదదామి తం వృణు |౨-౭-౩౬|

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే అయోధ్యాకాండే సప్తమః సర్గః

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే సప్తమః సర్గః |౨-౭|