అయోధ్యాకాండము - సర్గము 62
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే ద్విషష్ఠితమః సర్గః |౨-౬౨|
వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
ఏవం తు క్రుద్ధయా రాజా రామ మాత్రా సశోకయా |
శ్రావితః పరుషం వాక్యం చింతయాం ఆస దుహ్ఖితః |౨-౬౨-౧|
చింతయిత్వా స చ నృపో ముమోహ వ్యాకులేంద్రియః |
అథ దీర్ఘేణ కాలేన సంజ్ఞామాప పరతపః |౨-౬౨-౨|
స సంజ్ఞాముపలబ్యైవ దీర్ఘముష్ణం చ నిఃససన్ |
కౌసల్యాం పార్శ్వతో దృష్ట్వా తతశ్చింతాముపాగమత్ |౨-౬౨-౩|
తస్య చింతయమానస్య ప్రత్యభాత్ కర్మ దుష్కృతం |
యద్ అనేన కృతం పూర్వం అజ్ఞానాత్ శబ్ద వేధినా |౨-౬౨-౪|
అమనాః తేన శోకేన రామ శోకేన చ ప్రభుః |
ద్వాభ్యామపి మహారాజః శోకాబ్యామభితప్యతో |౨-౬౨-౫|
దహ్యమానః తు శోకాభ్యాం కౌసల్యాం ఆహ భూ పతిః |
వేపమానోఽఞ్జలిం కృత్వా ప్రసాదర్తమవాఙ్ముఖః |౨-౬౨-౬|
ప్రసాదయే త్వాం కౌసల్యే రచితః అయం మయా అంజలిః |
వత్సలా చ ఆనృశంసా చ త్వం హి నిత్యం పరేష్వ్ అపి |౨-౬౨-౭|
భర్తా తు ఖలు నారీణాం గుణవాన్ నిర్గుణో అపి వా |
ధర్మం విమృశమానానాం ప్రత్యక్షం దేవి దైవతం |౨-౬౨-౮|
సా త్వం ధర్మ పరా నిత్యం దృష్ట లోక పర అవర |
న అర్హసే విప్రియం వక్తుం దుహ్ఖితా అపి సుదుహ్ఖితం |౨-౬౨-౯|
తత్ వాక్యం కరుణం రాజ్ఞః శ్రుత్వా దీనస్య భాషితం |
కౌసల్యా వ్యసృజద్ బాష్పం ప్రణాలీ ఇవ నవ ఉదకం |౨-౬౨-౧౦|
స మూద్ర్హ్ని బద్ధ్వా రుదతీ రాజ్ఞః పద్మం ఇవ అంజలిం |
సంభ్రమాత్ అబ్రవీత్ త్రస్తా త్వరమాణ అక్షరం వచః |౨-౬౨-౧౧|
ప్రసీద శిరసా యాచే భూమౌ నితతితా అస్మి తే |
యాచితా అస్మి హతా దేవ హంతవ్యా అహం న హి త్వయా |౨-౬౨-౧౨|
న ఏషా హి సా స్త్రీ భవతి శ్లాఘనీయేన ధీమతా |
ఉభయోః లోకయోః వీర పత్యా యా సంప్రసాద్యతే |౨-౬౨-౧౩|
జానామి ధర్మం ధర్మజ్ఞ త్వాం జానే సత్యవాదినం |
పుత్ర శోక ఆర్తయా తత్ తు మయా కిం అపి భాషితం |౨-౬౨-౧౪|
శోకో నాశయతే ధైర్యం శోకో నాశయతే శ్రుతం |
శోకో నాశయతే సర్వం న అస్తి శోక సమః రిపుః |౨-౬౨-౧౫|
శక్యం ఆపతితః సోఢుం ప్రహరః రిపు హస్తతః |
సోఢుం ఆపతితః శోకః సుసూక్ష్మః అపి న శక్యతే |౨-౬౨-౧౬|
దర్మజ్ఞాః శ్రుతిమంతోఽపి చిన్నధర్మార్థసంశయాః |
యతయో వీర ముహ్యంతి శోకసమ్మూఢచేతసః |౨-౬౨-౧౭|
వన వాసాయ రామస్య పంచ రాత్రః అద్య గణ్యతే |
యః శోక హత హర్షాయాః పంచ వర్ష ఉపమః మమ |౨-౬౨-౧౮|
తం హి చింతయమానాయాః శోకో అయం హృది వర్ధతే |
అదీనాం ఇవ వేగేన సముద్ర సలిలం మహత్ |౨-౬౨-౧౯|
ఏవం హి కథయంత్యాః తు కౌసల్యాయాః శుభం వచః |
మంద రశ్మిర్ అభూత్ సుర్యో రజనీ చ అభ్యవర్తత |౨-౬౨-౨౦|
తథ ప్రహ్లాదితః వాక్యైః దేవ్యా కౌసల్యయా నృపః |
శోకేన చ సమాక్రాంతః నిద్రాయా వశం ఏయివాన్ |౨-౬౨-౨౧|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే ద్విషష్ఠితమః సర్గః |౨-౬౨|