అయోధ్యాకాండము - సర్గము 51

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే ఏకపఞ్చాశః సర్గః |౨-౫౧|

వాల్మీకి రామాయణము

రామాయణ కాండములు

1. బాలకాండము

2. అయోధ్యాకాండము

3. అరణ్యకాండము

4. కిష్కింధకాండము

5. సుందరకాండము

6. యుద్ధకాండము

7. ఉత్తరకాండము

తం జాగ్రతం అదంభేన భ్రాతుర్ అర్థాయ లక్ష్మణం |

గుహః సంతాప సంతప్తః రాఘవం వాక్యం అబ్రవీత్ |౨-౫౧-౧|

ఇయం తాత సుఖా శయ్యా త్వద్ అర్థం ఉపకల్పితా |

ప్రత్యాశ్వసిహి సాధ్వ్ అస్యాం రాజ పుత్ర యథా సుఖం |౨-౫౧-౨|

ఉచితః అయం జనః సర్వః క్లేశానాం త్వం సుఖ ఉచితః |

గుప్తి అర్థం జాగరిష్యామః కాకుత్స్థస్య వయం నిశాం |౨-౫౧-౩|

న హి రామాత్ ప్రియతరః మమ అస్తి భువి కశ్చన |

బ్రవీమ్య్ ఏతత్ అహం సత్యం సత్యేన ఏవ చ తే శపే |౨-౫౧-౪|

అస్య ప్రసాదాత్ ఆశంసే లోకే అస్మిన్ సుమహద్ యశః |

ధర్మ అవాప్తిం చ విపులాం అర్థ అవాప్తిం చ కేవలాం |౨-౫౧-౫|

సో అహం ప్రియ సఖం రామం శయానం సహ సీతయా |

రక్షిష్యామి ధనుష్ పాణిః సర్వతః జ్ఞాతిభిః సహ |౨-౫౧-౬|

న హి మే అవిదితం కించిత్ వనే అస్మిమః చరతః సదా |

చతుర్ అంగం హి అపి బలం సుమహత్ ప్రసహేమహి |౨-౫౧-౭|

లక్ష్మణః తం తదా ఉవాచ రక్ష్యమాణాః త్వయా అనఘ |

న అత్ర భీతా వయం సర్వే ధర్మం ఏవ అనుపశ్యతా |౨-౫౧-౮|

కథం దాశరథౌ భూమౌ శయానే సహ సీతయా |

శక్యా నిద్రా మయా లబ్ధుం జీవితం వా సుఖాని వా |౨-౫౧-౯|

యో న దేవ అసురైః సర్వైః శక్యః ప్రసహితుం యుధి |

తం పశ్య సుఖ సంవిష్టం తృణేషు సహ సీతయా |౨-౫౧-౧౦|

యో మంత్ర తపసా లబ్ధో వివిధైః చ పరిశ్రమైః |

ఏకో దశరథస్య ఏష పుత్రః సదృశ లక్షణః |౨-౫౧-౧౧|

అస్మిన్ ప్రవ్రజితః రాజా న చిరం వర్తయిష్యతి |

విధవా మేదినీ నూనం క్షిప్రం ఏవ భవిష్యతి |౨-౫౧-౧౨|

వినద్య సుమహా నాదం శ్రమేణ ఉపరతాః స్త్రియః |

నిర్ఘోష ఉపరతం తాత మన్యే రాజ నివేశనం |౨-౫౧-౧౩|

కౌసల్యా చైవ రాజా చ తథైవ జననీ మమ |

న ఆశంసే యది జీవంతి సర్వే తే శర్వరీం ఇమాం |౨-౫౧-౧౪|

జీవేద్ అపి హి మే మాతా శత్రుఘ్నస్య అన్వవేక్షయా |

తత్ దుహ్ఖం యత్ తు కౌసల్యా వీరసూర్ వినశిష్యతి |౨-౫౧-౧౫|

అనురక్త జన ఆకీర్ణా సుఖ ఆలోక ప్రియ ఆవహా |

రాజ వ్యసన సంసృష్టా సా పురీ వినశిష్యతి |౨-౫౧-౧౬|

కథం పుత్రం మహాత్మానం జ్యేష్ఠం ప్రియమపస్యతః |

శరీరం ధారయుష్యాంతి ప్రాణా రాజ్ఞో మహాత్మనః |౨-౫౧-౧౭|

వినష్టే నృపతౌ పశ్చాత్కౌసల్యా వినశిష్యతి |

అనంతరం చ మాతాఽపి మమ నాశముపైష్యతి |౨-౫౧-౧౮|

అతిక్రాంతం అతిక్రాంతం అనవాప్య మనోరథం |

రాజ్యే రామం అనిక్షిప్య పితా మే వినశిష్యతి |౨-౫౧-౧౯|

సిద్ధ అర్థాః పితరం వృత్తం తస్మిన్ కాలే హి ఉపస్థితే |

ప్రేత కార్యేషు సర్వేషు సంస్కరిష్యంతి భూమిపం |౨-౫౧-౨౦|

రమ్య చత్వర సంస్థానాం సువిభక్త మహా పథాం |

హర్మ్య ప్రసాద సంపన్నాం గణికా వర శోభితాం |౨-౫౧-౨౧|

రథ అశ్వ గజ సంబాధాం తూర్య నాద వినాదితాం |

సర్వ కల్యాణ సంపూర్ణాం హృష్ట పుష్ట జన ఆకులాం |౨-౫౧-౨౨|

ఆరామ ఉద్యాన సంపన్నాం సమాజ ఉత్సవ శాలినీం |

సుఖితా విచరిష్యంతి రాజ ధానీం పితుర్ మమ |౨-౫౧-౨౩|

అపి జీవేద్ధశరథో వనవాసాత్పునర్వయం |

ప్రత్యాగమ్య మహాత్మానమపి పశ్యేమ సువ్రతం |౨-౫౧-౨౪|

అపి సత్య ప్రతిజ్ఞేన సార్ధం కుశలినా వయం |

నివృత్తే వన వాసే అస్మిన్న్ అయోధ్యాం ప్రవిశేమహి |౨-౫౧-౨౫|

పరిదేవయమానస్య దుహ్ఖ ఆర్తస్య మహాత్మనః |

తిష్ఠతః రాజ పుత్రస్య శర్వరీ సా అత్యవర్తత |౨-౫౧-౨౬|

తథా హి సత్యం బ్రువతి ప్రజా హితే |

నర ఇంద్ర పుత్రే గురు సౌహృదాత్ గుహః |

ముమోచ బాష్పం వ్యసన అభిపీడితః |

జ్వరా ఆతురః నాగైవ వ్యథా ఆతురః |౨-౫౧-౨౭|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే ఏకపఞ్చాశః సర్గః |౨-౫౧|