అయోధ్యాకాండము - సర్గము 37

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే అయోధ్యాకాండే సప్తత్రింశః సర్గః |౨-౩౭|

వాల్మీకి రామాయణము

రామాయణ కాండములు

1. బాలకాండము

2. అయోధ్యాకాండము

3. అరణ్యకాండము

4. కిష్కింధకాండము

5. సుందరకాండము

6. యుద్ధకాండము

7. ఉత్తరకాండము

మహా మాత్ర వచః శ్రుత్వా రామః దశరథం తదా |

అన్వభాషత వాక్యం తు వినయజ్ఞో వినీతవత్ |౨-౩౭-౧|

త్యక్త భోగస్య మే రాజన్ వనే వన్యేన జీవతః |

కిం కార్యం అనుయాత్రేణ త్యక్త సంగస్య సర్వతః |౨-౩౭-౨|

యో హి దత్త్వా ద్విప శ్రేష్ఠం కక్ష్యాయాం కురుతే మనః |

రజ్జు స్నేహేన కిం తస్య త్యజతః కుంజర ఉత్తమం |౨-౩౭-౩|

తథా మమ సతాం శ్రేష్ఠ కిం ధ్వజిన్యా జగత్ పతే |

సర్వాణి ఏవ అనుజానామి చీరాణి ఏవ ఆనయంతు మే |౨-౩౭-౪|

ఖనిత్ర పిటకే చ ఉభే మమ ఆనయత గచ్చతః |

చతుర్ దశ వనే వాసం వర్షాణి వసతః మమ |౨-౩౭-౫|

అథ చీరాణి కైకేయీ స్వయం ఆహృత్య రాఘవం |

ఉవాచ పరిధత్స్వ ఇతి జన ఓఘే నిరపత్రపా |౨-౩౭-౬|

స చీరే పురుష వ్యాఘ్రః కైకేయ్యాః ప్రతిగృహ్య తే |

సూక్ష్మ వస్త్రం అవక్షిప్య ముని వస్త్రాణి అవస్త హ |౨-౩౭-౭|

లక్ష్మణః చ అపి తత్ర ఏవ విహాయ వసనే శుభే |

తాపసాచ్ చాదనే చైవ జగ్రాహ పితుర్ అగ్రతః |౨-౩౭-౮|

అథ ఆత్మ పరిధాన అర్థం సీతా కౌశేయ వాసినీ |

సమీక్ష్య చీరం సంత్రస్తా పృషతీ వాగురాం ఇవ |౨-౩౭-౯|

సా వ్యపత్రపమాణా ఇవ ప్రతిగృహ్య చ దుర్మనాః |

గంధర్వ రాజ ప్రతిమం భర్తారం ఇదం అబ్రవీత్ |౨-౩౭-౧౦|

అశ్రుసంపూర్ణ్నేత్రా చ ధర్మజ్ఞా ధర్మదర్శినీ |

గంధర్వరాజప్రతిమం భర్తారమిదమబ్రవీత్ |౨-౩౭-౧౧|

కథం ను చీరం బధ్నంతి మునయో వన వాసినః |

ఇతి హ్యకుశలా సీతా సాముమోహ ముహుర్ముహుః |౨-౩౭-౧౨|

కృత్వా కణ్ఠే చ సా చీరం ఏకం ఆదాయ పాణినా |

తస్థౌ హి అకుషలా తత్ర వ్రీడితా జనక ఆత్మజ |౨-౩౭-౧౩|

తస్యాః తత్ క్షిప్రం ఆగమ్య రామః ధర్మభృతాం వరః |

చీరం బబంధ సీతాయాః కౌశేయస్య ఉపరి స్వయం |౨-౩౭-౧౪|

రామం ప్రేక్ష్య తు సీతాయాః బధ్నంతం చీరముత్తమం |

అంతఃపురగతా నార్యో ముముచుర్వారి నేత్రజం |౨-౩౭-౧౫|

ఉచుశ్చ పరమాయస్తా రామం జ్వలితతేజసం |

వత్స నైవం నియుక్తేయం వనవాసే మనస్వినీ |౨-౩౭-౧౬|

పితుర్వాక్యానురోధేన గతస్య విజనం వనం |

తావద్దర్శనమస్యా నః సఫలం భవతు ప్రభో |౨-౩౭-౧౭|

లక్ష్మణేన సహాయేన వనం గచ్ఛస్వ పుత్రక |

నేయమర్హతి కల్యాణీ వస్తుం తాపసవద్వనే |౨-౩౭-౧౮|

కురు నో యాచనాం పుత్ర! సీతా తిష్ఠతు భామినీ |

ధర్మనిత్యః స్వయం స్థాతుం న హీదానీం త్వమిచ్ఛసి |౨-౩౭-౧౯|

తాసామేవంవిధా వాచః శృణ్వన్ దశరథాత్మజః |

బబంధైవ తదా చీరం సీతయా తుల్యశీలయా |౨-౩౭-౨౦|

చీరే గృహీతే తు తయా సమీక్ష్య నృపతేర్గురుః |

నివార్య సీతాం కైకేయీం వసిష్ఠో వాక్యమబ్రవీత్ |౨-౩౭-౨౧|

అతిప్రవృత్తే దుర్మేధే కైకేయి కులపాంసని |

వఞ్యిత్వా చ రాజానం న ప్రమాణేఽవతిష్ఠసే |౨-౩౭-౨౨|

న గంతవ్యం వనం దేవ్యా సీతయా శీలవర్జితే |

అనుష్ఠాస్యతి రామస్య సీతా ప్రకృతమాసనం |౨-౩౭-౨౩|

ఆత్మా హి దారాః సర్వేషాం దారసంగ్రహవర్తినాం |

ఆత్మేయమితి రామస్య పాలయిష్యతి మేదినీం |౨-౩౭-౨౪|

అథ యాస్యతి వైదేహీ వనం రామేణ సంగతా |

వయమప్యనుయాస్యామః పురం చేదం గమిష్యతి |౨-౩౭-౨౫|

అంతపాలాశ్చ యాస్యంతి సదారో యత్ర రాఘవః |

సహోపజీవ్యం రాష్ట్రం చ పురం చ సపరిచ్ఛదం |౨-౩౭-౨౬|

భరతశ్చ సశత్రుఘ్నశ్చీరవాసా వనేచరః |

వనే వసంతం కాకుత్థ్సమనువత్స్యతి పూర్వజం |౨-౩౭-౨౭|

తతహ్ శూన్యాం గతజనాం వసుధాం పాదపైః సహ |

త్వమేకా శాధి దుర్వృత్తా ప్రజానామహితే స్థితా |౨-౩౭-౨౮|

న హి తద్భవితా రాష్ట్రం యత్ర రామో న భూపతిః |

తద్వనం భవితా రాష్ట్రం యత్ర రామో నివత్స్యతి |౨-౩౭-౨౯|

న హ్యదత్తాం మహీం పిత్రా భరతః శాస్తుమర్హతి |

త్వయి వా పుత్రవద్వస్తుం యది జాతో మహీపతేః |౨-౩౭-౩౦|

యద్యపి త్వం క్షితితలాద్గగనం చోత్పతిష్యసి |

పితుర్వంశచరిత్రజ్ఞః సోఽన్యథా న కరిష్యతి |౨-౩౭-౩౧|

తత్త్వయా పుత్రగర్ధిన్యా పుత్రస్య కృతమప్రియం |

లోకే హి స న విద్యేత యో న రామమనువ్రతః |౨-౩౭-౩౨|

ద్రక్ష్యస్యద్యైవ కైకేయి పశువ్యాళమృగద్విజాన్ |

గచ్ఛతః సహ రామేణ పాదపాంశ్చ తదున్ముఖాన్ |౨-౩౭-౩౩|

అథోత్తమాన్యాభరణాని దేవి |

దేహి స్నుషాయై వ్యపనీయ చీరం |

న చీరమస్యాః ప్రవిధీయతేతి |

న్యవారయత్ తద్వసనం వసిష్ఠః |౨-౩౭-౩౪|

ఏకస్య రామస్య వనే నివాస |

స్త్వయా వృతహ్ కేకయరాజపుత్రి |

విభూషితేయం ప్రతికర్మనిత్యా |

వసత్వరణ్యే సహ రాఘవేణ |౨-౩౭-౩౫|

యానైశ్చ ముఖ్యైః పరిచారకైశ్చ |

సుసంవృతా గచ్ఛతు రాజపుత్రీ |

వస్రైశ్చ సర్వైః సహితైర్విధానై |

ర్నేయం వృతా తే వరసంప్రదానే |౨-౩౭-౩౬|

తస్మింస్తథా జల్పతి విప్రముఖ్యే |

గురౌ నృపస్యాప్రతిమప్రభావే |

నైవ స్మ సీతా వినివృత్తభావా |

ప్రియస్య భర్తుః ప్రతికారకామా |౨-౩౭-౩౭|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే అయోధ్యాకాండే సప్తత్రింశః సర్గః |౨-౩౭|