అయోధ్యాకాండము - సర్గము 112
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
తం అప్రతిమ తెజొభ్యాం భ్రాతృ్ఇభ్యాం రొమ హర్షణం |
విస్మితాహ్ సంగమం ప్రెక్ష్య సమవెతా మహర్షయహ్ || 2-112-1
అంతర్ హితాహ్ తు ఋ్ఇషి గణాహ్ సిద్ధాహ్ చ పరమ ఋ్ఇషయహ్ |
తౌ భ్రాతరౌ మహాత్మానౌ కాకుత్స్థౌ ప్రషషంసిరె || 2-112-2
స ధన్యొ యస్య పుత్రౌ ద్వౌ ధర్మజ్ఞౌ ధర్మ విక్రమౌ |
ష్రుత్వా వయం హి సంభాషాం ఉభయొహ్ స్పృ్ఇహయామహె || 2-112-3
తతహ్ తు ఋ్ఇషి గణాహ్ క్షిప్రం దషగ్రీవ వధ ఎషిణహ్ |
భరతం రాజ షార్దూలం ఇత్య్ ఊచుహ్ సంగతా వచహ్ || 2-112-4
కులె జాత మహా ప్రాజ్ఞ మహా వృ్ఇత్త మహా యషహ్ |
గ్రాహ్యం రామస్య వాక్యం తె పితరం యద్య్ అవెక్షసె || 2-112-5
సదా అనృ్ఇణం ఇమం రామం వయం ఇగ్చ్ఛామహె పితుహ్ |
అనృ్ఇణత్వాచ్ చ కైకెయ్యాహ్ స్వర్గం దషరథొ గతహ్ || 2-112-6
ఎతావద్ ఉక్త్వా వచనం గంధర్వాహ్ సమహర్షయహ్ |
రాజ ఋ్ఇషయహ్ చైవ తథా సర్వె స్వాం స్వాం గతిం గతాహ్ || 2-112-7
హ్లాదితహ్ తెన వాక్యెన షుభెన షుభ దర్షనహ్ |
రామహ్ సమ్హృ్ఇష్ట వదనహ్ తాన్ ఋ్ఇషీన్ అభ్యపూజయత్ || 2-112-8
స్రస్త గాత్రహ్ తు భరతహ్ స వాచా సజ్జమానయా |
కృ్ఇత అంజలిర్ ఇదం వాక్యం రాఘవం పునర్ అబ్రవీత్ || 2-112-9
రాజ ధర్మం అనుప్రెక్ష్య కుల ధర్మ అనుసంతతిం | కర్తుం అర్హసి కాకుత్స్థ మమ మాతుహ్ చ యాచనాం || 2-112-10
రక్షితుం సుమహద్ రాజ్యం అహం ఎకహ్ తు న ఉత్సహె |
పౌర జానపదామ్హ్ చ అపి రక్తాన్ రంజయితుం తథా || 2-112-11
జ్ఞాతయహ్ చ హి యొధాహ్ చ మిత్రాణి సుహృ్ఇదహ్ చ నహ్ |
త్వాం ఎవ ప్రతికాంక్షంతె పర్జన్యం ఇవ కర్షకాహ్ || 2-112-12
ఇదం రాజ్యం మహా ప్రాజ్ఞ స్థాపయ ప్రతిపద్య హి |
షక్తిమాన్ అసి కాకుత్స్థ లొకస్య పరిపాలనె || 2-112-13
ఇత్య్ ఉక్త్వా న్యపతద్ భ్రాతుహ్ పాదయొర్ భరతహ్ తదా |
భృ్ఇషం సంప్రార్థయాం ఆస రామం ఎవం ప్రియం వదహ్ || 2-112-14
తం అంకె భ్రాతరం కృ్ఇత్వా రామొ వచనం అబ్రవీత్ |
ష్యామం నలిన పత్ర అక్షం మత్త హంస స్వరహ్ స్వయం || 2-112-15
ఆగతా త్వాం ఇయం బుద్ధిహ్ స్వజా వైనయికీ చ యా |
భృ్ఇషం ఉత్సహసె తాత రక్షితుం పృ్ఇథివీం అపి || 2-112-16
అమాత్యైహ్ చ సుహృ్ఇద్భిహ్ చ బుద్ధిమద్భిహ్ చ మంత్రిభిహ్ |
సర్వ కార్యాణి సమ్మంత్ర్య సుమహాంత్య్ అపి కారయ || 2-112-17
లక్ష్మీహ్ చంద్రాద్ అపెయాద్ వా హిమవాన్ వా హిమం త్యజెత్ |
అతీయాత్ సాగరొ వెలాం న ప్రతిజ్ఞాం అహం పితుహ్ || 2-112-18
కామాద్ వా తాత లొభాద్ వా మాత్రా తుభ్యం ఇదం కృ్ఇతం |
న తన్ మనసి కర్తవ్యం వర్తితవ్యం చ మాతృ్ఇవత్ || 2-112-19
ఎవం బ్రువాణం భరతహ్ కౌసల్యా సుతం అబ్రవీత్ |
తెజసా ఆదిత్య సంకాషం ప్రతిపచ్ చంద్ర దర్షనం || 2-112-20
అధిరొహ ఆర్య పాదాభ్యాం పాదుకె హెమ భూషితె |
ఎతె హి సర్వ లొకస్య యొగ క్షెమం విధాస్యతహ్ || 2-112-21
సొ అధిరుహ్య నర వ్యాఘ్రహ్ పాదుకె హ్య్ అవరుహ్య చ |
ప్రాయగ్చ్ఛత్ సుమహా తెజా భరతాయ మహాత్మనె || 2-112-22
స పాదుకె సంప్రణమ్య రామం వచనంబ్రవీత్ |
చతుర్దష హి వర్శాణి జటాచీరధరొ హ్యహం || 2-112-23
ఫలమూలాషనొ వీర భవెయం రఘునందన |
తవాగమనమాకాణ్‌క్శన్ వసన్వై నగరాద్బహిహ్ || 2-112-24
తవ పాదుకయొర్న్యస్తరాజ్యతంత్రహ్ పరంతప |
చతుర్దషె తు సంపూర్ణె వర్శె.అహాని రఘూత్తమ || 2-112-25
న ద్రక్శ్యామి యది త్వాం తు ప్రవెక్శ్యామి హుతాషనం |
తథెతి చ ప్రతిజ్ఝ్ణాయ తం పరిశ్వజ్య సాదరం || 2-112-26
షత్రుఘ్నం చ పరిశ్వజ్య భరతం చెదమబ్రవీత్ |
మాతరం రక్శ కైకెయీం మా రొశం కురు తాం ప్రతి || 2-112-27
మయా చ సీతయా చైవ షప్తొ.సి రఘుసత్తమ |
ఇత్యుక్త్వాష్రుపరీతాక్శొ భ్రాతరం విససర్జ హ || 2-112-28
స పాదుకె తె భరతహ్ ప్రతాపవాన్ |
స్వలంకృ్ఇతె సంపరిగృ్ఇహ్య ధర్మవిత్ |
ప్రదక్షిణం చైవ చకార రాఘవం |
చకార చైవ ఉత్తమ నాగ మూర్ధని || 2-112-29
అథ ఆనుపూర్వ్యాత్ ప్రతిపూజ్య తం జనం |
గురూమ్హ్ చ మంత్రి ప్రకృ్ఇతీహ్ తథా అనుజౌ |
వ్యసర్జయద్ రాఘవ వమ్ష వర్ధనహ్ |
స్థితహ్ స్వ ధర్మె హిమవాన్ ఇవ అచలహ్ || 2-112-30
తం మాతరొ బాష్ప గృ్ఇహీత కణ్ఠొ |
దుహ్ఖెన న ఆమంత్రయితుం హి షెకుహ్ |
స తు ఎవ మాతృ్ఇఋ్ఇర్ అభివాద్య సర్వా |
రుదన్ కుటీం స్వాం ప్రవివెష రామహ్ || 2-112-31