అయోధ్యాకాండము - సర్గము 110
| వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
నివర్తయితు కామహ్ తు త్వాం ఎతద్ వాక్యం అబ్రవీత్ |
ఇమాం లొక సముత్పత్తిం లొక నాథ నిబొధ మె || 2-110-2
సర్వం సలిలం ఎవ ఆసీత్ పృ్ఇథివీ యత్ర నిర్మితా |
తతహ్ సమభవద్ బ్రహ్మా స్వయంభూర్ దైవతైహ్ సహ || 2-110-3
స వరాహహ్ తతొ భూత్వా ప్రొజ్జహార వసుంధరాం |
అసృ్ఇజచ్ చ జగత్ సర్వం సహ పుత్రైహ్ కృ్ఇత ఆత్మభిహ్ || 2-110-4
ఆకాష ప్రభవొ బ్రహ్మా షాష్వతొ నిత్య అవ్యయహ్ |
తస్మాన్ మరీచిహ్ సంజజ్ఞె మరీచెహ్ కష్యపహ్ సుతహ్ || 2-110-5
వివస్వాన్ కష్యపాజ్ జజ్ఞె మనుర్ వైవస్తవహ్ స్మృ్ఇతహ్ |
స తు ప్రజాపతిహ్ పూర్వం ఇక్ష్వాకుహ్ తు మనొహ్ సుతహ్ || 2-110-6
యస్య ఇయం ప్రథమం దత్తా సమృ్ఇద్ధా మనునా మహీ |
తం ఇక్ష్వాకుం అయొధ్యాయాం రాజానం విద్ధి పూర్వకం || 2-110-7
ఇక్ష్వాకొహ్ తు సుతహ్ ష్రీమాన్ కుక్షిర్ ఎవ ఇతి విష్రుతహ్ |
కుక్షెర్ అథ ఆత్మజొ వీరొ వికుక్షిర్ ఉదపద్యత || 2-110-8
వికుక్షెహ్ తు మహా తెజా బాణహ్ పుత్రహ్ ప్రతాపవాన్ |
బాణస్య తు మహా బాహుర్ అనరణ్యొ మహా యషాహ్ || 2-110-9
నానా వృ్ఇష్టిర్ బభూవ అస్మిన్ న దుర్భిక్షం సతాం వరె |
అనరణ్యె మహా రాజె తస్కరొ వా అపి కష్చన || 2-110-10
అనరణ్యాన్ మహా బాహుహ్ పృ్ఇథూ రాజా బభూవ హ |
తస్మాత్ పృ్ఇథొర్ మహా రాజహ్ త్రిషంకుర్ ఉదపద్యత || 2-110-11
స సత్య వచనాద్ వీరహ్ సషరీరొ దివం గతహ్ |
త్రిషంకొర్ అభవత్ సూనుర్ ధుంధుమారొ మహా యషాహ్ || 2-110-12
ధుంధుమారాన్ మహా తెజా యువన అష్వొ వ్యజాయత |
యువన అష్వ సుతహ్ ష్రీమాన్ మాంధాతా సమపద్యత || 2-110-13
మాంధాతుహ్ తు మహా తెజాహ్ సుసంధిర్ ఉదపద్యత |
సుసంధెర్ అపి పుత్రౌ ద్వౌ ధ్రువ సంధిహ్ ప్రసెనజిత్ || 2-110-14
యషస్వీ ధ్రువ సంధెహ్ తు భరతొ రిపు సూదనహ్ |
భరతాత్ తు మహా బాహొర్ అసితొ నామ జాయత || 2-110-15
యస్య ఎతె ప్రతిరాజాన ఉదపద్యంత షత్రవహ్ |
హైహయాహ్ తాల జంఘాహ్ చ షూరాహ్ చ షష బిందవహ్ || 2-110-16
తామ్హ్ తు సర్వాన్ ప్రతివ్యూహ్య యుద్ధె రాజా ప్రవాసితహ్ |
స చ షైల వరె రమ్యె బభూవ అభిరతొ మునిహ్ || 2-110-17
ద్వె చ అస్య భార్యె గర్భిణ్యౌ బభూవతుర్ ఇతి ష్రుతిహ్ |
ఎకా గర్భవినాషాయ సపత్న్యై గరళం దదౌ || 2-110-18
భార్గవహ్ చ్యవనొ నామ హిమవంతం ఉపాష్రితహ్ |
తం ఋ్ఇషిం సముపాగమ్య కాలిందీ తు అభ్యవాదయత్ || 2-110-19
స తాం అభ్యవదద్ విప్రొ వర ఈప్సుం పుత్ర జన్మని |
పుత్రస్తె భవితా దెవి మహాత్మా లొకవిష్రుతహ్ || 2-110-20
ధార్మికష్చ సుషీలష్చ వంషకర్తారిసూదనహ్ |
కృ్ఇత్వాప్రదక్శిణం హృ్ఇశ్టా మునిం తమనుమాన్య చ || 2-110-21
పద్మపత్రసమానాక్శం పద్మగర్భసమప్రభం |
తతహ్ సా గృ్ఇహం ఆగమ్య దెవీ పుత్రం వ్యజాయత || 2-110-22
సపత్న్యా తు గరహ్ తస్యై దత్తొ గర్భ జిఘాంసయా |
గరెణ సహ తెన ఎవ జాతహ్ స సగరొ అభవత్ || 2-110-23
స రాజా సగరొ నామ యహ్ సముద్రం అఖానయత్ |
ఇష్ట్వా పర్వణి వెగెన త్రాసయంతం ఇమాహ్ ప్రజాహ్ || 2-110-24
అసమంజహ్ తు పుత్రొ అభూత్ సగరస్య ఇతి నహ్ ష్రుతం |
జీవన్న్ ఎవ స పిత్రా తు నిరస్తహ్ పాప కర్మ కృ్ఇత్ || 2-110-25
అమ్షుమాన్ ఇతి పుత్రొ అభూద్ అసమంజస్య వీర్యవాన్ |
దిలీపొ అమ్షుమతహ్ పుత్రొ దిలీపస్య భగీరథహ్ || 2-110-26
భగీరథాత్ కకుత్స్థహ్ తు కాకుత్స్థా యెన తు స్మృ్ఇతాహ్ |
కకుత్స్థస్య తు పుత్రొ అభూద్ రఘుర్ యెన తు రాఘవహ్ || 2-110-27
రఘొహ్ తు పుత్రహ్ తెజస్వీ ప్రవృ్ఇద్ధహ్ పురుష అదకహ్ |
కల్మాష పాదహ్ సౌదాస ఇత్య్ ఎవం ప్రథితొ భువి || 2-110-28
కల్మాష పాద పుత్రొ అభూత్ షంఖణహ్ తు ఇతి విష్రుతహ్ |
యహ్ తు తద్ వీర్యం ఆసాద్య సహ సెనొ వ్యనీనషత్ || 2-110-29
షంఖణస్య తు పుత్రొ అభూత్ షూరహ్ ష్రీమాన్ సుదర్షనహ్ |
సుదర్షనస్య అగ్ని వర్ణ అగ్ని వర్షస్య షీఘ్రగహ్ || 2-110-30
షీఘ్రగస్య మరుహ్ పుత్రొ మరొహ్ పుత్రహ్ ప్రషుష్రుకహ్ |
ప్రషుష్రుకస్య పుత్రొ అభూద్ అంబరీషొ మహా ద్యుతిహ్ || 2-110-31
అంబరీషస్య పుత్రొ అభూన్ నహుషహ్ సత్య విక్రమహ్ |
నహుషస్య చ నాభాగహ్ పుత్రహ్ పరమ ధార్మికహ్ || 2-110-32
అజహ్ చ సువ్రతహ్ చైవ నాభాగస్య సుతాఉ ఉభౌ |
అజస్య చైవ ధర్మ ఆత్మా రాజా దషరథహ్ సుతహ్ || 2-110-33
తస్య జ్యెష్ఠొ అసి దాయాదొ రామ ఇత్య్ అభివిష్రుతహ్ |
తద్ గృ్ఇహాణ స్వకం రాజ్యం అవెక్షస్వ జగన్ నృ్ఇప || 34
ఇక్ష్వాకూణాం హి సర్వెషాం రాజా భవతి పూర్వజహ్ |
పూర్వజెన అవరహ్ పుత్రొ జ్యెష్ఠొ రాజ్యె అభిషిచ్యతె || 2-110-35
స రాఘవాణాం కుల ధర్మం ఆత్మనహ్ |
సనాతనం న అద్య విహాతుం అర్హసి |
ప్రభూత రత్నాం అనుషాధి మెదినీం |
ప్రభూత రాష్ట్రాం పితృ్ఇవన్ మహా యషాహ్ || 2-110-36