కోలంక శ్రీ మదనగోపాల శతకము
శ్రీకృష్ణ కేశవ చిన్మయానంద ము
1
గురుతరగౌతమగోత్రపవిత్రుండ
2
దండంబు దోర్దండమండితకోదండ
3
......................................
4
వీరాయ గోపికాజారాయ రుక్మిణి
ధీరాయ వార్థి గంభీరాయ సద్గుణ
5
ముసిడి తుప్పలకుఁ గొప్పులు ద్రవ్వనేటికి
6
దురితాత్మునకు దేవ గురుపూజనం బేల
మూర్ఖ జనునకు సతత ప్రమోద కరణ
7
కుళ్ళుతొత్తుకు గంధ కుసుమాగరు లవేల
8
గుడిగూల్చి యిటకల కొట్టు గట్టినవాడు
9
తల్లి చెవుల్ ద్రెంచఁదలచిన మూర్ఖుండు
10
పైతృకంబున రాత్రి భక్షించు చపలుండు
11
పిడికెడు బిచ్చంబుఁ బెట్టజాలని దాత
యూరబందికి భీతినొంది పారిన బంటు
12
అప్పిచ్చి యిమ్మని యడుగునాత డధర్ముఁ
13
తనదు దరిద్రత్వమునకు నేడ్వఁగనేల
యెఱుఁగ నేరని మూఢుల కేమిజెప్ప
14
తన తాత నిరతాన్న దాతయం చననేల
15
అప్పు పుచ్చుకొని లేదను మొండి కొయ్యకుఁ
18
పుత్రికకే నల్లపూసఁ బెట్టనిమామ
17
తల్లిని వేరుంచి తమ్ముల విడఁదోలి
18
పరజన ద్రవ్యాపహరణత్వ మొక్కటి
సాధు సజ్జన బంధుజన దూష్య మొక్కటి
19
తనవారు తలవంపుపనులు జేయసహించుఁ
20
వ్యాఘ్రంబు లేళ్ళజంపక మళ్ళిపోవునె
ఖలుఁడు సజ్జనులకుఁ గీడు దలఁపకున్నె
21
చూలింతరా లని తేలు మన్నించునె
22
కంటిలోపల పెద్దకాయ గాచినలాగు
23
ప్రబల శత్రువుల...దెంచఁబోలేఁడు
24
వీరు పెద్ద లటంచు వీరు బంధువులంచు
25
పులిని జంపఁగ నక్కపోతు గాచినలాగు
దంతితోఁ బెనగంగ దుంత బోయినమాడ్కి
26
ధర్మంబు వీసమంతయుఁ దల్పఁగా నాస్తి
27
అన్యాపకృతి వాని కాధారభూతంబు
అనుచు లోకుల తన్నాడుకొనుచు నుండ
28
మహితోపకార ధర్మము వహించడు గాని
29
పృథు శౌర్యమున్నఁ జూపింపగావలె శత్రు
30
జారుఁడై దుష్ట ప్రచారుఁడై పాపవి
31
యేపి నందలము పైకెక్కించినను గ్రింది
32
కలిగిన మాత్ర మర్థుల కొసంగని వాఁడు
తమ్ముల జెరుప యత్నము దలంచెడు వాడు
33
పరువుపాడై జను పౌరుష మణగారు
34
గడియ లోపల పెక్కు కల్లలాడఁగ వచ్చు
గాని యమలోక బాధ యొక్కటియుఁ గడుపఁ
35
వ్రాసిన వ్రాతదా వ్రాయలేదన వచ్చుఁ
36
తల్లి బందెలమారి తండ్రి యప్పులముచ్చు
37
కన్నగానికి జూదగాఁడు మిత్రుఁడు మద్య
38
తండ్రి దూషించి పెద్దల నుతింపఁగనేల
39
ఊళ్ళు దోఁచుక రాతిగుళ్ళు గట్టఁగనేల
మాన్యముల్ కబళించి సుఖము సేయఁగ నేల
40
బురదగోతుల లోనఁ బొరలాడు దుంతకు
41
పదుగురు మెచ్చి శాబాసు నన్నది మాట
విన్న వారికి హృద్యమై యున్న వాట
42
కలిమెంత గలిగిన దొలఁగ వాపత్తులు
43
కలిమెంత యున్న బీదలఁదెప్పగా వద్దు
44
పరవంచనా బుద్ధి పాటిసేయఁగ వద్దు
45
అత్మకన్యా విక్రయాసక్తునకు మత
46
రణభీరునకు దారుణ చర్యుఁడై తోచు
జడమానసునకుఁ బ్రేలుడి గాయవలెనుండు
47
చందన గంథంబు చర్చ సేయుట దొడ్డె
48
కన్నబిడ్డల జంపగడఁగఁ జూచినయది
తనదు దాయాదులను బ్రోవఁదలఁపఁడేని
49
కాయంబు మృదుగతి కఁకటి యెఱుఁగునే
50
ఎలుకలఁజంపి పిల్లులకుఁ బెట్టించి గు
51
గడుపిశాచమురీతి నెడపక భక్షించి
52
కౌటిల్య మెక్కువ కార్పణ్య మధికంబు
53
సదమల స్తుత్యవంశమునకు దౌర్జన్య
బహుధర్మ కీర్తితత్పరునకు దుర్ణయా
54
కొండంత విత్తంబుఁగూడఁ బెట్టిన నేమి
55
చతురంగ బల సముధ్ధతిని గ్రాలిననేమి
డిట్టివారల సౌభాగ్య మెంచుకొఱకు
56
ప్రభునాజ్ఞ కొలఁదియే ప్రజలమర్యాదలు
57
తిండిపోతుకుఁ గూటి కుండ యందునె భ్రాంతి
58
దుర్బుద్ధి బలువైనఁ దొలగును సంపత్తి
59
ప్రభువు దుర్ణయుఁడైన ప్రజలు చేసిన కర్మ
60
కవిజనంబుల కుపద్రవముఁ దల్చుట ముప్పు
చెడి చుట్టమింటికిఁ జేరఁబోవుట ముప్పు
61
పరమ మూర్ఖుండైన సరసాగ్రగణ్యుండు
62
సాహసౌదార్య పౌరుషశాలి యాతఁడు
ఎవ్వఁ డిద్ధాత్రిఁ బదిపల్లె లేలుచుండు
63
కుక్షింభరుని బుధ రక్షా పరుం డంచు
64
పండిత శ్రేణికి బ్రబలమాత్సర్యంబు
65
కలిపురుష ప్రతీకాశులై దగుమోటు
66
పలువురు ఛీ యన్న పనులు పెక్కొనరించి
67
అంగడంగడ బిచ్చమడిగి వేసాల్ వేసి
పొగచుట్టలం బీల్చి బోగంపు చానల
68
ప్రజలనందఱ బాధపఱచుటకై బుట్టి
69
పలుగు గయ్యాళిదెబ్బల గండు పలుగాడి
ఇట్టి బేర్జంపుఁ బెండ్లాము నేలుచున్న
70
దానధర్మ దయావిహీన మానసురాలు
71
కులుకు మిటారి పూవిలుతు చేతి కటారి
72
గమగమ వలచు చక్కని మల్లెపూచెండు
73
చిరతర సౌభాగ్య గరిమ పార్వతిఁ బోలి
74
సుదతుల ముదిపెంపు సొంపు పాపలకును
చిలుకల కొల్కుల చిన్నె వన్నెలకును
75
భామల చెలువంపు మోము దమ్ములకును
76
ఒకమాఱు వాసంతపికవధూకాకలీ
తరుణు లెంతటి ధీరుల ధైర్యమెల్లఁ
77
ఒక మాటు కెమ్మోవి యొరపు రాణింపంగ
78
అన్నదమ్ములు కర్మమని మొత్తుకొందురు
79
తలక్రిందుగాను వేదము జెప్పగా వచ్చు
80
క్షితినాథు చేత తాజీము చెందఁగ వచ్చు
81
ఉదయాస్తమయముల నొగి నిద్రగనువాని
కోలంక మదనగోపాలశతకము/పుటలు 164-165
పెద్ద లెవ్వరు పేరఁబిలిచి మాటాడరు
87
పితృ మాతృలకు మనఃప్రీతిగా మెలగుచు
88
