శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 210
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 210) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [గురు]
న స వేథ పరం ధర్మం యొ న వేథ చతుష్టయమ
వయక్తావ్యక్తే చ యత తత్త్వం సంప్రాప్తం పరమర్షిణా
2 వయక్తం మృత్యుముఖం విథ్యాథ అవ్యక్తమ అమృతం పథమ
పరవృత్తి లక్షణం ధర్మమ ఋషిర నారాయణొ ఽబరవీత
3 అత్రైవావస్దితం సర్వం తరైలొక్యం సచరాచరమ
నివృత్తి లక్షణం ధర్మమ అవ్యక్తం బరహ్మ శాశ్వతమ
4 పరవృత్తి లక్షణం ధర్మం పరజాపతిర అదాబ్రవీత
పరవృత్తిః పునర ఆవృత్తిర నివృత్తిః పరమా గతిః
5 తాం గతిం పరమామ ఏతి నివృత్తి పరమొ మునిః
జఞానతత్త్వపరొ నిత్యం శుభాశుభనిథర్శకః
6 తథ ఏవమ ఏతౌ విజ్ఞేయావ అవ్యక్తపురుషావ ఉభౌ
అవ్యక్తపురుషాభ్యాం తు యత సయాథ అన్యన మహత్తరమ
7 తం విశేషమ అవేక్షేత విశేషేణ విచక్షణః
అనాథ్య అన్తావ ఉభావ ఏతావ అలిఙ్గౌ చాప్య ఉభావ అపి
8 ఉభౌ నిత్యౌ సూక్ష్మతరౌ మహథ భయశ చ మహత్తరౌ
సామాన్యమ ఏతథ ఉభయొర ఏవం హయ అన్యథ విశేషణమ
9 పరకృత్యా సర్గ ధర్మిణ్యా తదా తరివిధ సత్త్వయా
విపరీతమ అతొ విథ్యాత కషేత్రజ్ఞస్య చ లక్షణమ
10 పరకృతేశ చ వికారాణాం థరష్టారమ అగుణాన్వితమ
అగ్రాహ్యౌ పురుషావ ఏతావ అలిఙ్గత్వథ అసంహితౌ
11 సంయొగలక్షణొత్పత్తిః కర్మజా గృహ్యతే యయా
కరణైః కర్మ నిర్వృత్తైః కర్తా యథ యథ విచేష్టతే
కీర్త్యతే శబ్థసంజ్ఞాభిః కొ ఽహమ ఏషొ ఽపయ అసావ ఇతి
12 ఉష్ణీసవాన యదా వస్త్రైస తరిభిర భవతి సంవృతః
సంవృతొ ఽయం తదా థేహీ సత్త్వరాజస తామసైః
13 తస్మాచ చతుష్టయం వేథ్యమ ఏతైర హేతుభిర ఆచితమ
యదా సంజ్ఞొ హయ అయం సమ్యగ అన్తకాలే న ముహ్యతి
14 శరియం థివ్యామ అభిప్రేప్సుర బరహ్మ వాఙ్మనసా శుచిః
శారీరైర నియమైర ఉగ్రైశ చరేన నిష్కల్మషం తపః
15 తరైలొక్యం తపసా వయాప్తమ అన్తర్భూతేన భాస్వతా
సూర్యశ చ చన్థ్రమాశ చైవ భాసతస తపసా థివి
16 పరతాపస తపసొ జఞానం లొకే సంశబ్థితం తపః
రజస తమొ ఘనం యత కర్మ తపసస తత సవలక్షణమ
17 బరహ్మచర్యమ అహింసా చ శారీరం తప ఉచ్యతే
వాఙ్మనొ నియమః సామ్యం మానసం తప ఉచ్యతే
18 విధిజ్ఞేభ్యొ థవిజాతిభ్యొ గరాహ్యమ అన్నం విశిష్యతే
ఆహారనియమేనాస్య పాప్మా నశ్యతి రాజసః
19 వైమనస్యం చ విషయే యాన్త్య అస్య కవరణాని చ
తస్మాత తన్మాత్రమ ఆథథ్యాథ యావథ అత్ర పరయొజనమ
20 అన్తకాలే వయొత్కర్షాచ ఛనైః కుర్యాథ అనాతురః
ఏవం యుక్తేన మనసా జఞానం తథ ఉపపథ్యతే
21 రజసా చాప్య అయం థేహీ థేహవాఞ శబ్థవచ చరేత
కార్యైర అవ్యాహత మతిర వైరాగ్యాత పరకృతౌ సదితః
ఆ థేహాథ అప్రమాథాచ చ థేహాన్తాథ విప్రముచ్యతే
22 హేతుయుక్తః సథొత్సర్గొ భూతానాం పరలయస తదా
పరప్రత్యయ సర్గే తు నియతం నాతివర్తతే
23 భవాన్త పరభవ పరజ్ఞా ఆసతే యే విపర్యయమ
ధృత్యా థేహాన ధారయన్తొ బుథ్ధిసంక్షిప్త మానసాః
సదానేభ్యొ ధవంసమానాశ చ సూక్ష్మత్వాత తాన ఉపాసతే
24 యదాగమం చ తత సర్వం బుథ్ధ్యా తన నైవ బుధ్యతే
థేహాన్తం కశ చిథ అన్స్వాస్తే భావితాత్మా నిరాశ్రయః
యుక్తొ ధారణయా కశ చిత సత్తాం కే చిథ ఉపాసతే
25 అభ్యస్యన్తి పరం థేవం విథ్యుత సంశబ్థితాక్షరమ
అన్తకాలే హయ ఉపాసన్నాస తపసా థగ్ధకిల్బిషాః
26 సర్వ ఏతే మహాత్మానొ గచ్ఛన్తి పరమాం గతిమ
సూక్ష్మం విశేషణం తేషామ అవేక్షేచ ఛాస్త్ర చక్షుషా
27 థేహం తు పరమం విథ్యాథ విముక్తమ అపరిగ్రహమ
అన్తరిక్షాథ అన్యతరం ధారణాసక్తమానసమ
28 మర్త్యలొకాథ విముచ్యన్తే విథ్యా సంయుక్త మానసాః
బరహ్మభూతా విరజసస తతొ యాన్తి పరాం గతిమ
29 కసాయ వర్జితం జఞానం యేషామ ఉత్పథ్యతే ఽచలమ
తే యాన్తి పరమాఁల లొకాన విశుధ్యన్తొ యదాబలమ
30 భగవన్తమ అజం థివ్యం విష్ణుమ అవ్యక్తసంజ్ఞితమ
భావేన యాన్తి శుథ్ధా యే జఞానతృప్తా నిరాశిషః
31 జఞాత్వాత్మస్దం హరిం చైవ నివర్తన్తే న తే ఽవయయాః
పరాప్య తత్పరమం సదానం మొథన్తే ఽకషరమ అవ్యయమ
32 ఏతావథ ఏతథ విజ్ఞానమ ఏతథ అస్తి చ నాస్తి చ
తృష్ణా బథ్ధం జగత సర్వం చక్రవత పరివర్తతే
33 బిస తన్తుర యదైవాయమ అన్తస్దః సర్వతొ బిసే
తృష్ణా తన్తుర అనాథ్య అన్తస తదా థేహగతః సథా
34 సూచ్యా సూత్రం యదా వస్త్రే సంసారయతి వాయకః
తథ్వత సంసారసూత్రం హి తృష్ణా సూచ్యా నిబధ్యతే
35 వికారం పరకృతిం చైవ పురుషం చ సనాతనమ
యొ యదావథ విజానాతి స వితృన్సొ విముచ్యతే
36 పరకాశం భగవాన ఏతథ ఋషిర నారాయణొ ఽమృతమ
భూతానామ అనుకమ్పార్దం జగాథ జగతొ హితమ