పుట:Andhra bhasha charitramu part 1.pdf/417

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు

360 خلائی ఆ O ధ్ర భా షా చరిత్ర ము న్యవహాగనునఁ గొన్ని యెడల నీయచ్చులవై సంధి కలుగక యచ్చులు ప్రత్యేకసుగా నిలుచును. యడాగవును రాదు. 'వూ అమ్మ, విూఆవు' కాని 'మాయిల్లు, విూయావు ; వాడు నస్తే యేమి, రాకపోతే యేమి'. (ఇచ్చట నగా గ వుము కూడ నచ్చును $ నస్తేనేమి, చ_స్తే నేనిు.) (2) ప్ర ༢༽ ఎకారనుపై నొకప్పడు న్యవహారమున సంధి కలుగును: ఆ పె+ఇక్కడికి తీసుకురా - ఆ నెట్టిక్కడికి తీసుకురా. గ్రంధములం దిట్టి సంధి కానరాదు. (8) ఏయచ్చుతో నైనను బగనుగున్న ఋ కారము కలియదు. యడా గనువు)ను రాదు : ఆ బుషి పుత్రుఁడు (అది. II ) ; నన్ ఋషులు (పాండు. II. 207)-ఇది 'నసృషులు' అని కాదు. (4) ఓ కారముపై సను ధాతువు పరమైనప్ప కొకానొక చో ఓత్వము నకు ప్రస్వమును, గ్విత్వి ను కారాగనుమును గలుగును : వీఁడుగో+అని - వీఁడు గొమ్ముని. (5) ‘అది, అవి శబ్దంబుల యత్తునకు నృత్తినిలోపంబు బహుళcబు XనK'_ ఉదాహగణనులు : నా+అది = నాది, నాయది; నా+అవి = నావి, నాయవి ; ఇస్లీ, నీది, నీయది, మిరాది, మి"యవి, తనది, తన యది మొద లైసవి. "Sock)+শু3' అన్నప్పడు نم "معركة م م ج؟ గ్రంధములందు సిద్ధించును గాని, వ్యవహారనునందువలె కాఁపగి' అని సంధి కలుగవచ్చును; చూ. ఆడది (అది యూడది యని చూడకుము మిగుల డాయఁగ వచ్చెన్" (య యాతి ) నా, నూ శబ్దములపై అన్న, అమ్మలు కలిసి వాని యత్వమునకు లోపము కలుగు నపు డర్థభేదము గలుగును. నాన్న = తండ్రి, ; వూమ్మ = wツ・“ తండ్రి,తల్లి; 'నా శబ్దముమినాఁద "అన" చేరి సంధి కలుగకున్నను నర్థభేదము కలు గును. నాయన - తండ్రి, 'కాఁపునది' అను ననిష్టరూపమును గలుగదు. నాది, వూది అనుచోట్ల బూర్వరూపసంధి కలిగినదని యైనఁ జెప్ప వచ్చును. (6) ‘అంద్వవగాగమంబులం దప్ప నపదాటి స్వరంబు పరుబగునపు డచ్చునకు సంధి యగు.—ఉదా. మూర+ఎడు = మూరెడు ; వీసె+ఎడు = వీసెడు ; అర్థ+ఇంచు = అర్థించు నిర్ది+ఇంచు = నిర్దించు - అంద్వవ గాగమం బులు పరంబు లగునపుడు యధాసంభవముగా గ్రహించునది. రానులందు, రాములయందు ; ఎనిమిదవది, ఎనిమిదియ వది- ఇచట వైకల్పికము ; హరి+ అందు = హరియందు-ఇచ్చట సంధి లేదు; మొదలైనవి.