కృష్ణదేవరాయల కథ
175
కళా - మీచెంత వసింపందగు గతి నాజ్ఞయిండు
తిమ్మ - వసింపుమిటన్.
అని యిట్లు తనమాటలకు సమముగా నుత్తరము జెప్పినందులకు వెరగుపడుచుఁ దదానతిచే నాచేడియ రత్నకంబళముపైఁ గూర్చుండెను.
అప్పుడు కృష్ణదేవరాయలు తద్రూపలావణ్యరసం బక్షులం గ్రోలుచున్నవాఁడోయన నవ్వనితామణిం జూచుచు నితరేంద్రియవ్యాపారముల మరచి తదాయత్తచిత్తుడై సంభ్రమంబున మేనెల్లం బులకలునిండ మోహపరవశానంద మనుభవింపుచుండెను. ఆ సమయంబున నానారీమణికినిఁ దిమ్మర్సునకును నీరీతి సంవాదము జరిగినది.
కళానిలయ — అయ్యా! తమదేశం బెద్ది?
తిమ్మర్సు - అవంతి.
క - భవదీయాభిదేయవర్ణంబు లెవ్వి ?
తి - తిమ్మయ్యశాస్త్రి యని పేరువ్రాసి చూపి. యీతని పేరు కృష్ణయ్య శాస్త్రి.
క - ఆయనయు మీరును సతీర్థులా? సహాధ్యాయులా?
తి - సహాధ్యాయులమే.
క - మీరేమి విద్యలం జదివిరి?
తి - మాకు సర్వశాస్త్రములయందుఁ బాండిత్యము గలిగియున్నది.
క - మీ విద్యాభ్యాసం బెచ్చట ?
తి - కాశీలో.
క - మీ మతమో?
తి - ఆచరణము ద్వైతము. అద్వైతము నియమము. విశిష్టాద్వైతసహవాసముఁ గలిగియున్నది గాన మాకు మూఁడు మతములు సమ్మతములే.
క - విద్య లెన్నిగా మీరు పాఠము చేసితిరి?
తి - పదునాలుగుగాను, పదునెనిమిదిగాను, అరువదినాలుగు గాను సంఖ్యాభేదముగాఁ జెప్పుచుందురు గాని క్రియాసామరస్యముచే నెట్లు చెప్పినను నొక్కటియే.
క - అన్నిటియందు మీకుఁ బరిశ్రమగలదా?
తి - కలదని చెప్పుట యిది రెండవసారి.
క - మీకు మంత్రశాస్త్రమున స్వతంత్రము గలిగియున్నదా ?
తి - నీ ప్రశ్నలు విపరీతముగానే నున్నవే.
క - ఎందువలన?
తి - నీ కేయే విద్యలలోఁ బాండిత్యముగలిగియున్నదో చెప్పుము.
క - నేనును గొంచెము కొంచముగా నన్ని విద్యలం దడవి చూచితిని.
తి - అదియే నాకు మీ మాటలంబట్టి సందియముగా నున్నది.
క – సందియమేల? దేనిలోనైనను నడుగుఁడు.