కంకణము/వాయు నిరసనము
వాయు నిరసనము
మ. గజయూధంబును వేఁట కాఁడినుపచిక్కంబందుఁ జిక్కించుపో
ల్కిఁ జలింపంగ నెడ మ్మొకించుకయినన్ లేకుండ మానీరద
వ్రజముం గ్రిక్కిఱియంగఁ జేసెను సమీరస్వామి; మాకర్మ మౌ
ర! జగత్ర్పాణుఁడటందు రాతఁడు జగత్ర్పాణాంతకుండేకదా!
చ. జగములకుం బ్రకంపనుడు సైఁపఁగ రాని ప్రభంజనుండు వీఁ
డగు, నధికారపుంబదవి కర్హుడుగాఁడని యెన్న ఁబోక, తాఁ
దగునని జీవకోటికి సదాగతిగా నొనరించె బ్రహ్మ; యె
న్నఁగ నధికారనిర్ణయమునన్ విధి కేవల మజ్ఞఁడేకదా!
మ. విలసన్మౌక్తికరత్న యుక్తుఁ డతిగంభీరుండు, నానాధునీ
లలనానాధుఁ డనేక జీవనసముల్లాసుండు, కంపింపఁడే
జలధిస్వామి సమీరు బారి బడి యశ్రాంతంబు; నాహా! మహా
త్ములకై వన్ మఱిశాంతిలేదు కుటిలోద్యోగాధి కారంబులన్.
చ. అనలుడు తా సమగ్ర మహితాగ్రహవృత్తివహింప బ్రోత్సహిం
పనె చనుఁగాని శాంతిపరుపం దలఁపం డొకనాఁడుగూడ ని
య్యనిలుడు; యుక్తమౌ తరుణమం దొకచల్లనిమాటనెన్నఁడే
ననవుకదా మహోన్న తపదాడ్యుల జిహ్వలు విహ్వలంబులై.
చ. అటవిని తాంతపుష్పనిచయాంతర సౌరభముల్ హరించి, య
త్కటమగు గంధవాహబిరుదంబున వీఁడుచరించుఁ గంటి రే
కటకట! యించుకంత యధికారము గల్గినయంతఁ గొంద జే
పటిమయు లేకయే బిరుదపద్ధతిఁగొంద్రు యశోభిలాషులై
మ. అకలంక ప్రసవోత్కరం బడవిపాలైపోవఁ దత్సౌరభ
ప్రకరంబుం గొను గంధవాహునె గణింపంజూతు రౌరా, యమా
యకులంద్రొక్కి, తదున్నతుల్ గొని యశం బార్జించు మిథ్యాప్రయో
జకులంగాక యథార్థధీమణుల మెచ్చంబోదు లోకం బిసీ
శా. ఎన్నో భంగులు లోక మీకరణి నేనెంతన్ విమర్శింతు? నెం
త న్నిందింతు దురంతశత్రుననిలున్, నంబోలునజ్ఞల్ మహా
పన్నుల్ ఖిన్నత నన్యదూషణ మొనర్పంజూతురే కాని, మే
లన్నం గీడన నీశ్వరాజ్ఞనెకదా యశ్రాంతమున్ వాటిలున్.
శా. మేలే కీడగు, సూనృతం బసృతమౌ, మిత్రుండె శత్రుండగున్
బాలే దుర్విషమౌను; బుణ్యమె యఘుప్రాయంబుగాఁ దూలుదు
ష్కాలంబందు; సమస్త మీశ్వర విలాసంబందు నిష్ఖేదలీ
లాలోలాత్మకులై విపజ్జలధి నుల్లంఘింత్రు ధీరోత్తముల్.
శా. ఈవైరాగ్యము లిన్ని నీతులును దా నేత త్తటస్థత్వమున్
భావం బక్కట మర్కటంబు వహియింప న్నేర్చునే? పామర
త్వావిర్భూతనదా వివేక మమకారయత్తమై చిత్త మిం
తే విశ్రాంతిని బొంద దేమిటికి నా కీమెట్టవేదాంతముల్.
ఉ. ఇమ్ముల నున్న మమ్ముల ననేకవిధమ్ములఁ ద్రిమ్మరించి, యా
తెమ్మరత్రిమ్మరీడు పెనుదిమ్మగ నిమ్మెయిఁ గ్రిక్కిఱించె; స్వాం
తమ్మున నింతదారుణ విధానమెటుల్ మఱంపంగవచ్చు? స్వా
స్థ్యమ్మెటులూనవచ్చుఁ బగసైఁపఁగలారెవిరాగు లేనియున్.