పుట:PadabhamdhaParijathamu.djvu/717

వికీసోర్స్ నుండి
ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

చలి - చలి 691 చలి - చలి

చలిదిమూట

  • ఎప్పుడు పడితే అప్పుడు ఉపయోగింప వీ లయినది.
  • "నువ్వు చేసిన పుణ్యం నీకు చలిది మూటగా పనికి వస్తుంది." వా.
  • దీనినే రాయలసీమలో సద్ది మూట అని ఉపయోగిస్తారు.

చలి దీఱు

  • సంకోచము తొలగిపోవు.
  • సామాన్యంగా చల్ల నీళ్లలో స్నానం చేయడానికి దిగినప్పుడు మొదటిసారి చాలా చలిగా ఉంటుంది. ఒక్క మునకతో ఆ చలి తీరిపోతుంది. ఆతరవాత యింకెన్ని సార్లు మునిగినా చలి ఉండదు. దీనిపై వచ్చిన పలుకుబడి.
  • "ఇవ్విధంబునఁ జలి దీఱి యింటిపనులు, నూఱు నటు వెట్టి వల్లభు నోరు గొట్టి." శుక. 3. 350.
  • చూ. చలి విడుచు.

చలిపండ్లు వడు

  • చల్లనివస్తువులో, పుల్లనివో తిన్నప్పుడు పండ్లు పులిసిపోవు.
  • "ఇలఁ బడ వానిఁ దిన్నయపుడే చలిపండ్లు వడంగ నేటికిన్." ఆము. 4. 116.

చలిపందిరి

  • ప్రప; నీ ళ్ళిచ్చుటకై బాటలలో అక్కడక్కడా పందిరి వేసి అందులో బానలలో నీ రుంచి ఎవరో ఒక రుండి బాటసారుల కిస్తుంటారు. వీనినే సంస్కృతంలో ప్రపలు అంటారు. వాడుకలో చలి వెందర. పండితా. ద్వితీ. పర్వ. పుట. 352.
  • చూ. చలివెందర; చలిపందిలి.

చలిపందిలి పెట్టు

  • ఉపకారము చేయు.
  • "ఇదియ పదివే లింకన్, జలిపందిరి వెట్టుట కద, వల బో మొత్తమియె మాకు వనజారాతీ!" ప్రభా. 4. 152.

చలిపట్టు

  • చలివేయు.
  • "వలపుచెమ్మట లింకఁ జలిపట్టు నందురు, చలువగొజ్జఁగినీట జవర రమ్మ." రాధికా. 2. 7.

చలిపనులు

  • శీతలోపచారము.
  • "చలిపనుల్ గావింపఁజాలి మానుట లేక." యయా. 5. 77.

చలిపిడుగు

  • మంట లేని పిడుగు. వజ్రాయుధం.
  • "చలిపిడుగునుబోలె శాపంబు దాఁకి." రంగ. రా. యు. 398. పుట.

చలిబిండి

  • 1. చలిమిడి.
  • 2. ఒకచెట్టు.