సుందరకాండము - సర్గము 43

సర్గ – 42

తతః పక్షి నినాదేన వృక్ష భంగ స్వనేన చ | బభూవుస్త్రాస సంభ్రాంతాస్సర్వే లంకా నివాసినః || 5.42.1

విద్రుతాశ్చ భయ త్రస్తా వినేదుర్మృగ పక్షిణః | రక్షసాం చ నిమిత్తాని క్రూరాణి ప్రతిపేదిరే || 5.42.2

తతో గతాయాం నిద్రాయాం రాక్షస్యో వికృతాననాః | తద్వనం దదృశుర్భగ్నం తం చ వీరం మహాకపిం || 5.42.3

స తా దృష్ట్వా మహాబాహుర్మహాసత్త్వో మహాబలః | చకార సుమహద్రూపం రాక్షసీనాం భయావహం || 5.42.4

తతస్తం గిరి సంకాశమతికాయం మహాబలం | రాక్షస్యో వానరం దృష్ట్వా పప్రచ్ఛుర్జనకాత్మజాం || 5.42.5

కో యం కస్య కుతో వాయం కిం నిమిత్తమిహాగతః | కథం త్వయా సహానేన సంవాదః కృతేత్యుత || 5.42.6

ఆచక్ష్వ నో విశాలాక్షి మా భూత్తే సుభగే భయం | సంవాదమసితాపాంగే త్వయా కిం కృతవానయం || 5.42.7

అథాబ్రవీన్మహాసాధ్వీ సీతా సర్వాంగ సుందరీ | రక్షసాం భీమ రూపాణాం విజ్ఞానే మమ కా గతిః || 5.42.8

యూయమేవాభి జానీత యో యం యద్వా కరిష్యతి | అహిరేవ హ్యహేః పాదాన్ విజానాతి న సంశయః || 5.42.9

అహమప్యస్య భీతాస్మి నైనం జానామి కో న్వయం | వేద్మి రాక్షసమేవైనం కామ రూపిణమాగతం || 5.42.10

వైదేహ్యా వచనం శ్రుత్వా రాక్షస్యో విద్రుతా దిశః | స్థితాః కాశ్చిద్గతాః కాశ్చిద్రావణాయ నివేదితుం || 5.42.11

రావణస్య సమీపే తు రాక్షస్యో వికృతాననాః | విరూపం వానరం భీమమాఖ్యాతుముపచక్రముః || 5.42.12

అశోక వనికా మధ్యే రాజన్ భీమ వపుః కపిః | సీతయా కృత సంవాదస్తిష్ఠత్యమిత విక్రమః || 5.42.13

న చ తం జానకీ సీతా హరిం హరిణ లోచణా | అస్మాభిర్బహుధా పృష్టా నివేదయితుమిచ్ఛతి || 5.42.14

వాసవస్య భవేద్దూతో దూతో వైశ్రవణస్య వా | ప్రేషితో వాపి రామేణ సీతాన్వేషణ కాంక్షయా || 5.42.15

తేన త్వద్భూత రూపేణ యత్తత్తవ మనోహరం | నానా మృగ గణాకీర్ణం ప్రమృష్టం ప్రమదా వనం || 5.42.16

న తత్ర కశ్చిదుద్దేశో యస్తేన న వినాశితః | యత్ర సా జానకీ సీతా స తేన న వినాశితః || 5.42.17

జానకీ రక్షణార్థం వా శ్రమాద్వా నోపలభ్యతే | అథవా కశ్శ్రమస్తస్య సైవ తేనాభిరక్షితా || 5.42.18

చారు పల్లవ పుష్పాఢ్యం యం సీతా స్వయమాస్థితా | ప్రవృద్ధశ్శింశపా వృక్షస్స చ తేనాభిరక్షితః || 5.42.19

తస్యోగ్ర రూపస్యోగ్రం త్వం దణ్డమాజ్ఞాతుమర్హసి | సీతా సంభాషితా యేన తద్వనం చ వినాశితం || 5.42.20

మనః పరిగృహీతాం తాం తవ రక్షో గణేశ్వర | కస్సీతామభిభాషేత యో న స్యాత్త్యక్త జీవితః || 5.42.21

రాక్షసీనాం వచశ్శ్రుత్వా రావణో రాక్షసేశ్వరః | హుతాగ్నిరివ జజ్వాల కోప సంవర్తితేక్షణః || 5.42.22

తస్య క్రుద్ధస్య నేత్రాభ్యాం ప్రాపతన్నస్రబిందవః | దీప్తాభ్యామివ దీపాభ్యాం సార్చిషః స్నేహబిందవః || 5.42.23

ఆత్మనస్సదృశాన్ శూరాన్ కింకరాన్నామ రాక్షసాన్ | వ్యాదిదేశ మహాతేజా నిగ్రహార్థం హనూమతః || 5.42.24

తేషామశీతి సాహస్రం కింకరాణాం తరస్వినాం | నిర్యయుర్భవనాత్తస్మాత్ కూట ముద్గర పాణయః || 5.42.25

మహోదరా మహాదంష్ట్రా ఘోర రూపా మహాబలాః | యుద్ధాభిమనసస్సర్వే హనుమద్గ్రహణోద్యతాః || 5.42.26

తే కపీంద్రం సమాసాద్య తోరణస్థమవస్థితం | అభిపేతుర్మహావేగాః పతంగా ఇవ పావకం || 5.42.27

తే గదాభిర్విచిత్రాభిః పరిఘైః కాంచనాంగదైః | ఆజఘ్నుర్వానర శ్రేష్ఠం శరైశ్చాదిత్య సన్నిభైః || 5.42.28

ముద్గరైః పట్టిసైశ్శూలైః ప్రాసతోమరశక్తిభిః | పరివార్య హనూమంతం సహసా తస్థురగ్రతః || 5.42.29

హనూమానపి తేజస్వీ శ్రీమాన్ పర్వత సన్నిభః | క్షితావావిధ్య లాంగూలం ననాద చ మహాస్వనం || 5.42.30

స భూత్వా సుమహాకాయో హనుమాన్ మారుతాత్మజః | ధృష్టమాస్ఫోటయామాస లఞ్కాం శబ్దేన పూరయన్ || 5.42.31

తస్యస్ఫోటితశబ్దేన మహతా సానునాదినా | పేతుర్విహఞ్గా గగనాదుచ్చైశ్చేదమఘోషయత్ || 5.42.32

జయత్యతిబలో రామో లక్ష్మణశ్చ మహాబలః | రాజా జయతి సుగ్రీవో రాఘవేణాభిపాలితః || 5.42.33

దాసోహం కోసలేంద్రస్య రామస్యాక్లిష్టకర్మణః | హనుమాన్ శత్రుసైన్యానాం నిహంతా మారుతాత్మజః || 5.42.34

న రావణసహస్రం మే యుద్ధే ప్రతిబలం భవేత్ | శిలాభిస్తు ప్రహరతః పాదపైశ్చ సహస్రశః || 5.42.35

అర్దయిత్వా పురీం లఞ్కామభివాద్య చ మైథిలీం | సమృద్ధార్థో గమిష్యామి మిషతాం సర్వరక్షసాం || 5.42.36

తస్య సన్నాద శబ్దేన తే భవన్ భయ శంకితాః | దదృశుశ్చ హనూమంతం సంధ్యా మేఘమివోన్నతం || 5.42.37

స్వామి సందేశ నిశ్శంకాస్తతస్తే రాక్షసాః కపిం | చిత్రైః ప్రహరణైర్భీమైరభిపేతుస్తతస్తతః || 5.42.38

స తైః పరివృతశ్శూరైస్సర్వతస్సుమహాబలః | ఆససాదా యసం భీమం పరిఘం తోరణాశ్రితం || 5.42.39

స తం పరిఘమాదాయ జఘాన రజనీ చరాన్ | స పన్నగమివాదాయ స్ఫురంతం వినతా సుతః || 5.42.40

విచచారాంబరే వీరః పరిగృహ్య చ మారుతిః | స హత్వా రాక్షసాన్ వీరాన్ కింకరాన్ మారుతాత్మజః || 5.42.41

యుద్ధాకాంక్షీ పునర్వీరస్తోరణం సముపాశ్రితః | తతస్తస్మాద్భయాన్ ముక్తాః కతిచిత్తత్ర రాక్షసాః || 5.42.42 నిహతాన్ కింకరాన్ సర్వాన్ రావణాయ న్యవేదయన్ |

స రాక్షసానాం నిహతం మహద్బలం | నిశమ్య రాజా పరివృత్త లోచనః | సమాదిదేశాప్రతిమం పరాక్రమే | ప్రహస్త పుత్రం సమరే సుదుర్జయం || 5.42.43

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయ ఆదికావ్యే సుందరకాణ్డే ద్విచత్వారింశస్సర్గః