సుందరకాండము - సర్గము 40

సర్గ – 40

శ్రుత్వా తు వచనం తస్య వాయు సూనోర్మహాత్మనః | ఉవాచాత్మ హితం వాక్యం సీతా సుర సుతోపమా || 5.40.1

త్వాం దృష్ట్వా ప్రియ వక్తారం సంప్రహృష్యామి వానర | అర్ధ సఙ్జాత సస్యేవ వృష్టిం ప్రాప్య వసుంధరా || 5.40.2

యథా తం పురుష వ్యాఘ్రం గాత్రైశ్శోకాభికర్శితైః | సంస్పృశేయం సకామాహం తథా కురు దయాం మయి || 5.40.3

అభిజ్ఞానం చ రామస్య దద్యా హరి గణోత్తమ | క్షిప్తామీషీకాం కాకస్య కోపాదేకాక్షి శాతనీం || 5.40.4

మనశ్శిలాయాస్తిలకో గణ్డ పార్శ్వే నివేశితః | త్వయా ప్రనష్టే తిలకే తం కిల స్మర్తుమర్హసి || 5.40.5

స వీర్యవాన్ కథం సీతాం హృతాం సమనుమన్యసే | వసంతీం రక్షసాం మధ్యే మహేంద్ర వరుణోపమ || 5.40.6

ఏష చూడా మణిర్దివ్యో మయా సుపరిరక్షితః | ఏతం దృష్ట్వా ప్రహృష్యామి వ్యసనే త్వామివానఘ || 5.40.7

ఏష నిర్యాతితశ్శ్రీమాన్ మయా తే వారి సంభవః | అతః పరం న శక్ష్యామి జీవితుం శోక లాలసా || 5.40.8

అసహ్యాని చ దుఃఖాని వాచశ్చ హృదయచ్ఛిదః | రాక్షసీనాం సుఘోరాణాం త్వత్ కృతే మర్షయామ్యహం || 5.40.9

ధారయిష్యామి మాసం తు జీవితం శత్రు సూదన | ఊర్ధ్వం మాసాన్న జీవిష్యే త్వయా హీనా నృపాత్మజ || 5.40.10

ఘోరో రాక్షస రాజో యం దృష్టిశ్చ న సుఖా మయి | త్వాం చ శ్రుత్వా విపద్యంతం న జీవేయమహం క్షణం || 5.40.11

వైదేహ్యా వచనం శ్రుత్వా కరుణం సాశ్రు భాషితం | అథాబ్రవీన్ మహాతేజా హనుమాన్ మారుతాత్మజః || 5.40.12

త్వచ్ఛోక విముఖో రామో దేవి సత్యేన తే శపే | రామే దుఃఖాభిభూతే తు లక్ష్మణః పరితప్యతే || 5.40.13

కథఙ్చిద్భవతీ దృష్టా న కాలః పరిశోచితుం | ఇమం ముహూర్తం దుఃఖానామంతం ద్రక్ష్యసి భామిని || 5.40.14

తావుభౌ పురుష వ్యాఘ్రౌ రాజ పుత్రావరిందిమౌ | త్వద్దర్శన కృతోత్సాహౌ లంకాం భస్మీ కరిష్యతః || 5.40.15

హత్వా చ సమరే క్రూరం రావణం సహ బాంధవం | రాఘవౌ త్వాం విశాలాక్షి స్వాం పురీం ప్రాపయిష్యతః || 5.40.16

యత్తు రామో విజానీయాదభిజ్ఞానమనిందితే | ప్రీతి సఙ్జననం తస్య భూయస్త్వం దాతుమర్హసి || 5.40.17

సాబ్రవీద్దత్తమేవేహ మయాభిజ్ఞానముత్తమం | ఏతదేవ హి రామస్య దృష్ట్వా మత్ కేశ భూషణం || 5.40.18

శ్రద్ధేయం హనుమన్ వాక్యం తవ వీర భవిష్యతి | స తం మణి వరం గృహ్య శ్రీమాన్ ప్లవగసత్తమః || 5.40.19

ప్రణమ్య శిరసా దేవీం గమనాయోపచక్రమే | తముత్పాత కృతోత్సాహమవేక్ష్య హరి పుంగవం || 5.40.20

వర్ధమానం మహావేగమువాచ జనకాత్మజా | అశ్రు పూర్ణ ముఖీ దీనా బాష్ప గద్గదయా గిరా || 5.40.21

హనూమన్ సింహ సంకాశౌ భ్రాతరౌ రామ లక్ష్మణౌ | సుగ్రీవం చ సహామాత్యం సర్వాన్ బ్రూయాహ్వనామయం || 5.40.22

యథా చ స మహాబాహుర్మాం తారయతి రాఘవః | అస్మాద్దుఃఖాంబు సంరోధాత్త్వం సమాధాతుమర్హసి || 5.40.23

ఇమం చ తీవ్రం మమ శోక వేగం | రక్షోభిరోభిః పరిభర్త్సనం చ | బ్రూయాస్తు రామస్య గతస్సమీపం | శివశ్చ తే ధ్వా స్తు హరి ప్రవీర || 5.40.24

స రాజ పుత్ర్యా ప్రతివేదితార్థః | కపిః కృతార్థః పరిహృష్ట చేతాః | అల్పావశేషం ప్రసమీక్ష్య కార్యం | దిశం హ్యుదీచీం మనసా జగామ || 5.40.25

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయ ఆదికావ్యే సుందరకాణ్డే చత్వారింశస్సర్గః