సుందరకాండము - సర్గము 39

సర్గ – 39

మణిం దత్త్వా తతః సీతా హనూమంతమథాబ్రవీత్ | అభిజ్ఞానమభిజ్ఞాతమేతద్రామస్య తత్త్వతః || 5.39.1

మణిం తు దృష్ట్వా రామో వై త్రయాణాం సంస్మరిష్యతి | వీరో జనన్యా మమ చ రాజ్ఞో దశరథస్య చ || 5.39.2

స భూయస్త్వం సముత్సాహే చోదితో హరి సత్తమ | అస్మిన్ కార్య సమారంభే ప్రచింతయ యదుత్తరం || 5.39.3

త్వమస్మిన్ కార్య నిర్యోగే ప్రమాణం హరి సత్తమ | హనుమన్ యత్నమాస్థాయ దుఃఖక్షయకరో భవ || 5.39.4

తస్య చింతయతో యత్నో దుఃఖ క్షయ కరో భవేత్ | స తథేతి ప్రతిజ్ఞాయ మారుతిర్భీమ విక్రమః || 5.39.5

శిరసావంద్య వైదేహీం గమనాయోపచక్రమే | జ్ఞాత్వా సంప్రస్థితం దేవీ వానరం మారుతాత్మజం || 5.39.6

బాష్ప గద్గదయా వాచా మైథిలీ వాక్యమబ్రవీత్ | కుశలం హనుమన్ బ్రూయాః సహితౌ రామ లక్ష్మణౌ || 5.39.7

సుగ్రీవం చ సహామాత్యం వృద్ధాన్ సర్వాంశ్చ వానరాన్ | బ్రూయాస్త్వాం వానరశ్రేష్ఠ కుశలం ధర్మసంహితం || 5.39.8

యథా చ స మహాబాహుర్మాం తారయతి రాఘవః | అస్మాద్దుఃఖాంబు సంరోధాత్త్వం సమాధాతుమర్హసి || 5.39.9

జీవంతీం మాం యథా రామః సంభావయతి కీర్తిమాన్ | తత్తథా హనుమన్ వాచ్యం వాచా ధర్మమవాప్నుహి || 5.39.10

నిత్యముత్సాహ యుక్తాశ్చ వాచశ్రుత్వా త్వయేరితాః | వర్ధిష్యతే దాశరథేః పౌరుషం మదవాప్తయే || 5.39.11

మత్సందేశ యుతా వాచస్త్వత్తశ్శ్రుత్వా చ రాఘవః | పరాక్రమ విధిం వీరో విధివత్ సంవిధాస్యతి || 5.39.12

సీతాయా వచనం శ్రుత్వా హనుమాన్ మారుతాత్మజః | శిరస్యఞ్జలిమాధాయ వాక్యముత్తరమబ్రవీత్ || 5.39.13

క్షిప్రమేష్యతి కాకుత్స్థో హర్యుక్ష ప్రవరైర్వృతః | యస్తే యుధి విజిత్యారీన్ శోకం వ్యపనయిష్యతి || 5.39.14

న హి పశ్యామి మర్త్యేషు నాసురేషు సురేషు వా | యస్తస్య క్షిపతో బాణాన్ స్థాతుముత్సహతే 2గ్రతః || 5.39.15

అప్యర్కమపి పర్జన్యమపి వైవస్వతం యమం | స హి సోఢుం రణే శక్తస్తవ హేతోర్విశేషతః || 5.39.16

స హి సాగర పర్యంతాం మహీం శాసితుమీహతే | త్వన్నిమిత్తో హి రామస్య జయో జనక నందిని || 5.39.17

తస్య తద్వచనం శ్రుత్వా సమ్యక్ సత్యం సుభాషితం | జానకీ బహు మేనే థ వచనం చేదమబ్రవీత్ || 5.39.18

తతస్తం ప్రస్థితం సీతా వీక్షమాణా పునః పునః | భర్తుః స్నేహాన్వితం వాక్యం సౌహార్దాదనుమానయత్ || 5.39.19

యది వా మన్యసే వీర వసౌకాహమరిం దమ | కస్మింశ్చిత్ సంవృతే దేశే విశ్రాంతః శ్వో గమిష్యసి || 5.39.20

మమ చేదల్ప భాగ్యాయా సాన్నిధ్యాత్తవ వానర | అస్య శోకస్య మహతో ముహూర్తం మోక్షణం భవేత్ || 5.39.21

గతే హి హరి శార్దూల పునరాగమనాయ తు | ప్రాణానామపి సందేహో మమ స్యాన్నాత్ర సంశయః || 5.39.22

తవాదర్శనజః శోకో భూయో మాం పరితాపయేత్ | దుఃఖాద్దుఃఖ పరామృష్టాం దీపయన్నివ వానర || 5.39.23

అయం చ వీర సందేహస్తిష్ఠతీవ మమాగ్రతః | సుమహాంస్త్వత్సహాయేషు హర్యుక్షేషు హరీశ్వర || 5.39.24

కథం ను ఖలు దుష్పారం తరిష్యంతి మహోదధిం | తాని హర్యుక్ష సైన్యాని తౌ వా నరవరాత్మజౌ || 5.39.25

త్రయాణాం ఏవ భూతానాం సాగరస్యాస్య లంఘనే | శక్తిస్స్యాద్వైనతేయస్య తవ వా మారుతస్య వా || 5.39.26

తదస్మిన్ కార్య నిర్యోగే వీరైవం దురతిక్రమే | కిం పశ్యసి సమాధానం త్వం హి కార్యవిదాం వరః || 5.39.27

కామమస్య త్వమేవైకః కార్యస్య పరిసాధనే | పర్యాప్తః పర వీరఘ్న యశస్యస్తే ఫలోదయః || 5.39.28

బలైస్సమగ్రైర్యది మాం రావణం జిత్య సమ్యుగే | విజయీ స్వ పురం యాయాత్తత్తస్య సదృశం భవేత్ || 5.39.29

శరైస్తు సంకులాం కృత్వా లంకాం పర బలార్దనః | మాం నయేద్యది కాకుత్స్థః తత్తస్య సదృశం భవేత్ || 5.39.30

తద్యథా తస్య విక్రాంతమనురూపం మహాత్మనః | భవేదాహవ శూరస్య తథా త్వముపపాదయ || 5.39.31

తదర్థోపహితం వాక్యం ప్రశ్రితం హేతు సంహితం | నిశమ్య హనుమాన్ శేషం వాక్యముత్తరమబ్రవీత్ || 5.39.32

దేవి హర్యుక్ష సైన్యానామీశ్వరః ప్లవతాం వరః | సుగ్రీవస్సత్త్వ సంపన్నస్తవార్థే కృత నిశ్చయః || 5.39.33

స వానర సహస్రాణాం కోటీభిరభిసంవృతః | క్షిప్రమేష్యతి వైదేహి రాక్షసానాం నిబర్హణః || 5.39.34

తస్య విక్రమ సంపన్నాస్సత్త్వవంతో మహాబలాః | మనస్సంకల్ప సంపాతా నిదేశే హరయః స్థితాః || 5.39.35

యేషాం నోపరి నాధస్తాన్న తిర్యక్ సజ్జతే గతిః | న చ కర్మసు సీదంతి మహత్స్వమిత తేజసః || 5.39.36

అసకృత్తైర్మహోత్సహైస్ససాగర ధరా ధరా | ప్రదక్షిణీ కృతా భూమిర్వాయు మార్గానుసారిభిః || 5.39.37

మద్విశిష్టాశ్చ తుల్యాశ్చ సంతి తత్ర వనౌకసః | మత్తః ప్రత్యవరః కశ్చిన్నాస్తి సుగ్రీవ సన్నిధౌ || 5.39.38

అహం తావదిహ ప్రాప్తః కిం పునస్తే మహాబలాః | న హి ప్రకృష్టాః ప్రేష్యంతే ప్రేష్యంతే హీతరే జనాః || 5.39.39

తదలం పరితాపేన దేవి శోకో వ్యపైతు తే | ఏకోత్పాతేన తే లంకామేష్యంతి హరి యూథపాః || 5.39.40

మమ పృష్ఠ గతౌ తౌ చ చంద్ర సూర్యావివోదితౌ | త్వత్సకాశం మహాసత్త్వౌ నృసింహావాగమిష్యతః || 5.39.41

తతో వీరౌ నర వరౌ సహితౌ రామ లక్ష్మణౌ | ఆగమ్య నగరీం లంకాం సాయకైర్విధమిష్యతః || 5.39.42

సగణం రావణం హత్వా రాఘవో రఘు నందనః | త్వామాదాయ వరారోహే స్వపురీం ప్రతియాస్యతి || 5.39.43

తదాశ్వసిహి భద్రం తే భవ త్వం కాల కాంక్షిణీ | నచిరాద్ ద్రక్ష్యసే రామం ప్రజ్వలంతమివానిలం || 5.39.44

నిహతే రాక్షసేంద్రే స్మిన్ సపుత్రామాత్య బాంధవే | త్వం సమేష్యసి రామేణ శశాంకేనేవ రోహిణీ || 5.39.45

క్షిప్రం త్వం దేవి శోకస్య పారం యాస్యసి మైథిలి | రావణం చైవ రామేణ నిహతం ద్రక్ష్యసే చిరాత్ || 5.39.46

ఏవమాశ్వాస్య వైదేహీం హనూమాన్ మారుతాత్మజః | గమనాయ మతిం కృత్వా వైదేహీం పునరబ్రవీత్ || 5.39.47

తమరిఘ్నం కృతాత్మానం క్షిప్రం ద్రక్ష్యసి రాఘవం | లక్ష్మణం చ ధనుష్పాణిం లంకా ద్వారముపస్థితం || 5.39.48

నఖ దంష్ట్రాయుధాన్ వీరాన్ సింహ శార్దూల విక్రమాన్ | వానరాన్ వారణేంద్రాభాన్ క్షిప్రం ద్రక్ష్యసి సంగతాన్ || 5.39.49

శైలాంబుద నికాశానాం లంకా మలయ సానుషు | నర్దతాం కపి ముఖ్యానామార్యే యూథాన్యనేకశః || 5.39.50

స తు మర్మణి ఘోరేణ తాడితో మన్మథేషుణా | న శర్మ లభతే రామస్సింహార్దిత ఇవ ద్విపః || 5.39.51

మా రుదో దేవి శోకేన మా భూత్తే మనసో ప్రియం | శచీవ పథ్యా శక్రేణ భర్త్రా నాథవతీ హ్యసి || 5.39.52

రామాద్విశిష్టః కో న్యో స్తి కశ్చిత్సౌమిత్రిణా సమః | అగ్ని మారుత కల్పౌ తౌ భ్రాతరౌ తవ సంశ్రయౌ || 5.39.53

నాస్మింశ్చిరం వత్స్యసి దేవి దేశే | రక్షో గణైరధ్యుషితో తిరౌద్రే | న తే చిరాదాగమనం ప్రియస్య | క్షమస్వ మత్సంగమ కాలమాత్రం || 5.39.54

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయ ఆదికావ్యే సుంధరకాణ్డే ఏకోనచత్వారింశస్సర్గః