సుందరకాండము - సర్గము 25

సర్గ – 25

అథ తాసాం వదంతీనాం పరుషం దారుణం బహు | రాక్షసీనామసౌమ్యానాం రురోద జనకాత్మజా || 5.25.1

ఏవముక్తా తు వైదేహీ రాక్షసీభిర్మనస్వినీ | ఉవాచ పరమత్రస్తాబాష్పగద్గదయా గిరా || 5.25.2

న మానుషీ రాక్షసస్య భార్యా భవితుమర్హతి | కామం ఖాదత మాం సర్వా న కరిష్యామి వో వచః || 5.25.3

సా రాక్షసీమధ్యగతా సీతా సురసుతోపమా | న శర్మ లేభే దుఃఖార్తా రావణేన చ తర్జితా || 5.25.4

వేపతే స్మాధికం సీతా విశంతీ వాఞ్గమాత్మనః | వనే యథా పరిభ్రష్టా మృగీ కోకైరివార్దితా || 5.25.5

సా త్వశోకస్య విపులాం శాఖామాలంబ్య పుష్పితాం | చింతయామాస శోకేన భర్తారం భగ్నమానసా || 5.25.6

సా స్నాపయంతీ విపులౌ స్తనౌ నేత్రజలస్రవైః | చింతయంతీ న శోకస్య తదాంతమధిగచ్ఛతి || 5.25.7

సా వేపమానా పతితా ప్రవాతే కదళీ యథా | రాక్షసీనాం భయత్రస్తా వివర్ణవదనాభవత్ || 5.25.8

తస్యాః సా దీర్ఘవిపులా వేపంత్యా సీతయా తదా | దదృశే కంపినీ వేణీ వ్యాళీవ పరిసర్పతీ || 5.25.9

సా నిఃశ్వసంతీ దుఃఖార్తా శోకోపహతచేతనా | ఆర్తా వ్యసృజదశ్రూణి మైథిలీ విలలాప చ || 5.25.10

హా రామేతి చ దుఃఖార్తా హా పునర్లక్ష్మణేతి చ | హా శ్వశ్రు మమ కౌసల్యే హా సుమిత్రేతి భామినీ || 5.25.11

లోకప్రవాదః సత్యో యం పణ్డితైః సముదాహృతః | అకాలే దుర్లభో మృత్యుః స్త్రియా వా పురుషస్య వా || 5.25.12

యదాహమేవం క్రూరాభీ రాక్షసీభిరిహార్దితా | జీవామి హీనా రామేణ ముహూర్తమపి దుఃఖితా || 5.25.13

ఏషాల్పపుణ్యా కృపణా వినశిష్యామ్యనాథవత్ | సముద్రమథ్యే నౌః పూర్ణా వాయువేగైరివాహతా || 5.25.14

భర్తారం తమపశ్యంతీ రాక్షసీవశమాగతా | సీదామి ఖలు శోకేన కూలం తోయహతం యథా || 5.25.15

తం పద్మదళపత్రాక్షం సింహవిక్రాంతగామినం | ధన్యాః పశ్యంతి మే నాథం కృతజ్ఞం ప్రియవాదినం || 5.25.16

సర్వథా తేన హీనాయా రామేణ విదితాత్మనా | తీక్ష్ణంవిషమివాస్వాద్యదుర్లభం మమ జీవితం || 5.25.17

కీదృశం తు మహాపాపం మయా జన్మాంతరే కృతం | యేనేదం ప్రాప్యతే దుఃఖం మయా ఘోరం సుదారుణం || 5.25.18

జీవితం త్యక్తుమిచ్ఛామి శోకేన మహతా వృతా | రాక్షసీభిశ్చ రక్ష్యంత్యా రామో నాసాద్యతే మయా || 5.25.19

ధిగస్తు ఖలు మానుష్యం ధిగస్తు పరవశ్యతాం | న శక్యం యత్పరిత్యక్తుమాత్మచ్ఛందేన జీవితం || 5.25.20

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయ ఆదికావ్యే సుందరకాణ్డే పఞ్చవింశస్సర్గః