శ్రీమద్భాగవత పురాణము - స్కంధము 4 - అధ్యాయము 24

వికీసోర్స్ నుండి
శ్రీమద్భాగవత పురాణము (శ్రీమద్భాగవత పురాణము - స్కంధము 4 - అధ్యాయము 24)


మైత్రేయ ఉవాచ
విజితాశ్వోऽధిరాజాసీత్పృథుపుత్రః పృథుశ్రవాః
యవీయోభ్యోऽదదాత్కాష్ఠా భ్రాతృభ్యో భ్రాతృవత్సలః

హర్యక్షాయాదిశత్ప్రాచీం ధూమ్రకేశాయ దక్షిణామ్
ప్రతీచీం వృకసంజ్ఞాయ తుర్యాం ద్రవిణసే విభుః

అన్తర్ధానగతిం శక్రాల్లబ్ధ్వాన్తర్ధానసంజ్ఞితః
అపత్యత్రయమాధత్త శిఖణ్డిన్యాం సుసమ్మతమ్

పావకః పవమానశ్చ శుచిరిత్యగ్నయః పురా
వసిష్ఠశాపాదుత్పన్నాః పునర్యోగగతిం గతాః

అన్తర్ధానో నభస్వత్యాం హవిర్ధానమవిన్దత
య ఇన్ద్రమశ్వహర్తారం విద్వానపి న జఘ్నివాన్

రాజ్ఞాం వృత్తిం కరాదాన దణ్డశుల్కాదిదారుణామ్
మన్యమానో దీర్ఘసత్త్ర వ్యాజేన విససర్జ హ

తత్రాపి హంసం పురుషం పరమాత్మానమాత్మదృక్
యజంస్తల్లోకతామాప కుశలేన సమాధినా

హవిర్ధానాద్ధవిర్ధానీ విదురాసూత షట్సుతాన్
బర్హిషదం గయం శుక్లం కృష్ణం సత్యం జితవ్రతమ్

బర్హిషత్సుమహాభాగో హావిర్ధానిః ప్రజాపతిః
క్రియాకాణ్డేషు నిష్ణాతో యోగేషు చ కురూద్వహ

యస్యేదం దేవయజనమనుయజ్ఞం వితన్వతః
ప్రాచీనాగ్రైః కుశైరాసీదాస్తృతం వసుధాతలమ్

సాముద్రీం దేవదేవోక్తాముపయేమే శతద్రుతిమ్
యాం వీక్ష్య చారుసర్వాఙ్గీం కిశోరీం సుష్ఠ్వలఙ్కృతామ్
పరిక్రమన్తీముద్వాహే చకమేऽగ్నిః శుకీమివ

విబుధాసురగన్ధర్వ మునిసిద్ధనరోరగాః
విజితాః సూర్యయా దిక్షు క్వణయన్త్యైవ నూపురైః

ప్రాచీనబర్హిషః పుత్రాః శతద్రుత్యాం దశాభవన్
తుల్యనామవ్రతాః సర్వే ధర్మస్నాతాః ప్రచేతసః

పిత్రాదిష్టాః ప్రజాసర్గే తపసేऽర్ణవమావిశన్
దశవర్షసహస్రాణి తపసార్చంస్తపస్పతిమ్

యదుక్తం పథి దృష్టేన గిరిశేన ప్రసీదతా
తద్ధ్యాయన్తో జపన్తశ్చ పూజయన్తశ్చ సంయతాః

విదుర ఉవాచ
ప్రచేతసాం గిరిత్రేణ యథాసీత్పథి సఙ్గమః
యదుతాహ హరః ప్రీతస్తన్నో బ్రహ్మన్వదార్థవత్

సఙ్గమః ఖలు విప్రర్షే శివేనేహ శరీరిణామ్
దుర్లభో మునయో దధ్యురసఙ్గాద్యమభీప్సితమ్

ఆత్మారామోऽపి యస్త్వస్య లోకకల్పస్య రాధసే
శక్త్యా యుక్తో విచరతి ఘోరయా భగవాన్భవః

మైత్రేయ ఉవాచ
ప్రచేతసః పితుర్వాక్యం శిరసాదాయ సాధవః
దిశం ప్రతీచీం ప్రయయుస్తపస్యాదృతచేతసః

ససముద్రముప విస్తీర్ణమపశ్యన్సుమహత్సరః
మహన్మన ఇవ స్వచ్ఛం ప్రసన్నసలిలాశయమ్

నీలరక్తోత్పలామ్భోజ కహ్లారేన్దీవరాకరమ్
హంససారసచక్రాహ్వ కారణ్డవనికూజితమ్

మత్తభ్రమరసౌస్వర్య హృష్టరోమలతాఙ్ఘ్రిపమ్
పద్మకోశరజో దిక్షు విక్షిపత్పవనోత్సవమ్

తత్ర గాన్ధర్వమాకర్ణ్య దివ్యమార్గమనోహరమ్
విసిస్మ్యూ రాజపుత్రాస్తే మృదఙ్గపణవాద్యను

తర్హ్యేవ సరసస్తస్మాన్నిష్క్రామన్తం సహానుగమ్
ఉపగీయమానమమర ప్రవరం విబుధానుగైః

తప్తహేమనికాయాభం శితికణ్ఠం త్రిలోచనమ్
ప్రసాదసుముఖం వీక్ష్య ప్రణేముర్జాతకౌతుకాః

స తాన్ప్రపన్నార్తిహరో భగవాన్ధర్మవత్సలః
ధర్మజ్ఞాన్శీలసమ్పన్నాన్ప్రీతః ప్రీతానువాచ హ

శ్రీరుద్ర ఉవాచ
యూయం వేదిషదః పుత్రా విదితం వశ్చికీర్షితమ్
అనుగ్రహాయ భద్రం వ ఏవం మే దర్శనం కృతమ్

యః పరం రంహసః సాక్షాత్త్రిగుణాజ్జీవసంజ్ఞితాత్
భగవన్తం వాసుదేవం ప్రపన్నః స ప్రియో హి మే

స్వధర్మనిష్ఠః శతజన్మభిః పుమాన్విరిఞ్చతామేతి తతః పరం హి మామ్
అవ్యాకృతం భాగవతోऽథ వైష్ణవం పదం యథాహం విబుధాః కలాత్యయే

అథ భాగవతా యూయం ప్రియాః స్థ భగవాన్యథా
న మద్భాగవతానాం చ ప్రేయానన్యోऽస్తి కర్హిచిత్

ఇదం వివిక్తం జప్తవ్యం పవిత్రం మఙ్గలం పరమ్
నిఃశ్రేయసకరం చాపి శ్రూయతాం తద్వదామి వః

మైత్రేయ ఉవాచ
ఇత్యనుక్రోశహృదయో భగవానాహ తాఞ్ఛివః
బద్ధాఞ్జలీన్రాజపుత్రాన్నారాయణపరో వచః

శ్రీరుద్ర ఉవాచ
జితం త ఆత్మవిద్వర్య స్వస్తయే స్వస్తిరస్తు మే
భవతారాధసా రాద్ధం సర్వస్మా ఆత్మనే నమః

నమః పఙ్కజనాభాయ భూతసూక్ష్మేన్ద్రియాత్మనే
వాసుదేవాయ శాన్తాయ కూటస్థాయ స్వరోచిషే

సఙ్కర్షణాయ సూక్ష్మాయ దురన్తాయాన్తకాయ చ
నమో విశ్వప్రబోధాయ ప్రద్యుమ్నాయాన్తరాత్మనే

నమో నమోऽనిరుద్ధాయ హృషీకేశేన్ద్రియాత్మనే
నమః పరమహంసాయ పూర్ణాయ నిభృతాత్మనే

స్వర్గాపవర్గద్వారాయ నిత్యం శుచిషదే నమః
నమో హిరణ్యవీర్యాయ చాతుర్హోత్రాయ తన్తవే

నమ ఊర్జ ఇషే త్రయ్యాః పతయే యజ్ఞరేతసే
తృప్తిదాయ చ జీవానాం నమః సర్వరసాత్మనే

సర్వసత్త్వాత్మదేహాయ విశేషాయ స్థవీయసే
నమస్త్రైలోక్యపాలాయ సహ ఓజోబలాయ చ

అర్థలిఙ్గాయ నభసే నమోऽన్తర్బహిరాత్మనే
నమః పుణ్యాయ లోకాయ అముష్మై భూరివర్చసే

ప్రవృత్తాయ నివృత్తాయ పితృదేవాయ కర్మణే
నమోऽధర్మవిపాకాయ మృత్యవే దుఃఖదాయ చ

నమస్త ఆశిషామీశ మనవే కారణాత్మనే
నమో ధర్మాయ బృహతే కృష్ణాయాకుణ్ఠమేధసే
పురుషాయ పురాణాయ సాఙ్ఖ్యయోగేశ్వరాయ చ

శక్తిత్రయసమేతాయ మీఢుషేऽహఙ్కృతాత్మనే
చేతఆకూతిరూపాయ నమో వాచో విభూతయే

దర్శనం నో దిదృక్షూణాం దేహి భాగవతార్చితమ్
రూపం ప్రియతమం స్వానాం సర్వేన్ద్రియగుణాఞ్జనమ్

స్నిగ్ధప్రావృడ్ఘనశ్యామం సర్వసౌన్దర్యసఙ్గ్రహమ్
చార్వాయతచతుర్బాహు సుజాతరుచిరాననమ్

పద్మకోశపలాశాక్షం సున్దరభ్రు సునాసికమ్
సుద్విజం సుకపోలాస్యం సమకర్ణవిభూషణమ్

ప్రీతిప్రహసితాపాఙ్గమలకై రూపశోభితమ్
లసత్పఙ్కజకిఞ్జల్క దుకూలం మృష్టకుణ్డలమ్

స్ఫురత్కిరీటవలయ హారనూపురమేఖలమ్
శఙ్ఖచక్రగదాపద్మ మాలామణ్యుత్తమర్ద్ధిమత్

సింహస్కన్ధత్విషో బిభ్రత్సౌభగగ్రీవకౌస్తుభమ్
శ్రియానపాయిన్యా క్షిప్త నికషాశ్మోరసోల్లసత్

పూరరేచకసంవిగ్న వలివల్గుదలోదరమ్
ప్రతిసఙ్క్రామయద్విశ్వం నాభ్యావర్తగభీరయా

శ్యామశ్రోణ్యధిరోచిష్ణు దుకూలస్వర్ణమేఖలమ్
సమచార్వఙ్ఘ్రిజఙ్ఘోరు నిమ్నజానుసుదర్శనమ్

పదా శరత్పద్మపలాశరోచిషా నఖద్యుభిర్నోऽన్తరఘం విధున్వతా
ప్రదర్శయ స్వీయమపాస్తసాధ్వసం పదం గురో మార్గగురుస్తమోజుషామ్

ఏతద్రూపమనుధ్యేయమాత్మశుద్ధిమభీప్సతామ్
యద్భక్తియోగోऽభయదః స్వధర్మమనుతిష్ఠతామ్

భవాన్భక్తిమతా లభ్యో దుర్లభః సర్వదేహినామ్
స్వారాజ్యస్యాప్యభిమత ఏకాన్తేనాత్మవిద్గతిః

తం దురారాధ్యమారాధ్య సతామపి దురాపయా
ఏకాన్తభక్త్యా కో వాఞ్ఛేత్పాదమూలం వినా బహిః

యత్ర నిర్విష్టమరణం కృతాన్తో నాభిమన్యతే
విశ్వం విధ్వంసయన్వీర్య శౌర్యవిస్ఫూర్జితభ్రువా

క్షణార్ధేనాపి తులయే న స్వర్గం నాపునర్భవమ్
భగవత్సఙ్గిసఙ్గస్య మర్త్యానాం కిముతాశిషః

అథానఘాఙ్ఘ్రేస్తవ కీర్తితీర్థయోరన్తర్బహిఃస్నానవిధూతపాప్మనామ్
భూతేష్వనుక్రోశసుసత్త్వశీలినాం స్యాత్సఙ్గమోऽనుగ్రహ ఏష నస్తవ

న యస్య చిత్తం బహిరర్థవిభ్రమం తమోగుహాయాం చ విశుద్ధమావిశత్
యద్భక్తియోగానుగృహీతమఞ్జసా మునిర్విచష్టే నను తత్ర తే గతిమ్

యత్రేదం వ్యజ్యతే విశ్వం విశ్వస్మిన్నవభాతి యత్
తత్త్వం బ్రహ్మ పరం జ్యోతిరాకాశమివ విస్తృతమ్

యో మాయయేదం పురురూపయాసృజద్బిభర్తి భూయః క్షపయత్యవిక్రియః
యద్భేదబుద్ధిః సదివాత్మదుఃస్థయా త్వమాత్మతన్త్రం భగవన్ప్రతీమహి

క్రియాకలాపైరిదమేవ యోగినః శ్రద్ధాన్వితాః సాధు యజన్తి సిద్ధయే
భూతేన్ద్రియాన్తఃకరణోపలక్షితం వేదే చ తన్త్రే చ త ఏవ కోవిదాః

త్వమేక ఆద్యః పురుషః సుప్తశక్తిస్తయా రజఃసత్త్వతమో విభిద్యతే
మహానహం ఖం మరుదగ్నివార్ధరాః సురర్షయో భూతగణా ఇదం యతః

సృష్టం స్వశక్త్యేదమనుప్రవిష్టశ్చతుర్విధం పురమాత్మాంశకేన
అథో విదుస్తం పురుషం సన్తమన్తర్భుఙ్క్తే హృషీకైర్మధు సారఘం యః

స ఏష లోకానతిచణ్డవేగో వికర్షసి త్వం ఖలు కాలయానః
భూతాని భూతైరనుమేయతత్త్వో ఘనావలీర్వాయురివావిషహ్యః

ప్రమత్తముచ్చైరితి కృత్యచిన్తయా ప్రవృద్ధలోభం విషయేషు లాలసమ్
త్వమప్రమత్తః సహసాభిపద్యసే క్షుల్లేలిహానోऽహిరివాఖుమన్తకః

కస్త్వత్పదాబ్జం విజహాతి పణ్డితో యస్తేऽవమానవ్యయమానకేతనః
విశఙ్కయాస్మద్గురురర్చతి స్మ యద్వినోపపత్తిం మనవశ్చతుర్దశ

అథ త్వమసి నో బ్రహ్మన్పరమాత్మన్విపశ్చితామ్
విశ్వం రుద్రభయధ్వస్తమకుతశ్చిద్భయా గతిః

ఇదం జపత భద్రం వో విశుద్ధా నృపనన్దనాః
స్వధర్మమనుతిష్ఠన్తో భగవత్యర్పితాశయాః

తమేవాత్మానమాత్మస్థం సర్వభూతేష్వవస్థితమ్
పూజయధ్వం గృణన్తశ్చ ధ్యాయన్తశ్చాసకృద్ధరిమ్

యోగాదేశముపాసాద్య ధారయన్తో మునివ్రతాః
సమాహితధియః సర్వ ఏతదభ్యసతాదృతాః

ఇదమాహ పురాస్మాకం భగవాన్విశ్వసృక్పతిః
భృగ్వాదీనామాత్మజానాం సిసృక్షుః సంసిసృక్షతామ్

తే వయం నోదితాః సర్వే ప్రజాసర్గే ప్రజేశ్వరాః
అనేన ధ్వస్తతమసః సిసృక్ష్మో వివిధాః ప్రజాః

అథేదం నిత్యదా యుక్తో జపన్నవహితః పుమాన్
అచిరాచ్ఛ్రేయ ఆప్నోతి వాసుదేవపరాయణః

శ్రేయసామిహ సర్వేషాం జ్ఞానం నిఃశ్రేయసం పరమ్
సుఖం తరతి దుష్పారం జ్ఞాననౌర్వ్యసనార్ణవమ్

య ఇమం శ్రద్ధయా యుక్తో మద్గీతం భగవత్స్తవమ్
అధీయానో దురారాధ్యం హరిమారాధయత్యసౌ

విన్దతే పురుషోऽముష్మాద్యద్యదిచ్ఛత్యసత్వరమ్
మద్గీతగీతాత్సుప్రీతాచ్ఛ్రేయసామేకవల్లభాత్

ఇదం యః కల్య ఉత్థాయ ప్రాఞ్జలిః శ్రద్ధయాన్వితః
శృణుయాచ్ఛ్రావయేన్మర్త్యో ముచ్యతే కర్మబన్ధనైః

గీతం మయేదం నరదేవనన్దనాః పరస్య పుంసః పరమాత్మనః స్తవమ్
జపన్త ఏకాగ్రధియస్తపో మహత్చరధ్వమన్తే తత ఆప్స్యథేప్సితమ్

శ్రీమద్భాగవత పురాణము