శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 288

వికీసోర్స్ నుండి
వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 288)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
సత్యం కషమాం థమం పరజ్ఞాం పరశంసన్తి పితామహ
విథ్వాంసొ మనుజా లొకే కదమ ఏతన మతం తవ
2 [భీ]
అత్ర తే వర్తయిష్యే ఽహమ ఇతిహాసం పురాతనమ
సాధ్యానామ ఇహ సంవాథం హంసస్య చ యుధిష్ఠిర
3 హంసొ భూత్వాద సౌవర్ణస తవ అజొ నిత్యః పరజాపతిః
స వై పర్యేతి లొకాంస తరీన అద సాధ్యాన ఉపాగమత
4 [సాధ్యా]
శకునే వయం సమ థేవా వై సాధ్యాస తవామ అనుయుజ్మహే
పృచ్ఛామస తవాం మొక్షధర్మం భవంశ చ కిల మొక్షవిత
5 శరుతొ ఽసి నః పణ్డితొ ధీరవాథీ; సాధు శబ్థః పతతే తే పతత్రిన
కిం మన్యసే శరేష్ఠతమం థవిజ తవం; కస్మిన మనస తే రమతే మహాత్మన
6 తన నః కార్యం పక్షివరప్రశాధి; యత కార్యాణాం మన్యసే శరేష్ఠమ ఏకమ
యత్కృత్వా వై పురుషః సర్వబన్ధైర; విముచ్యతే విహగేన్థ్రేహ శీఘ్రమ
7 [హమ్స]
ఇథం కార్యమ అమృతాశాః శృణొమి; తపొ థమః సత్యమ ఆత్మాభిగుప్తిః
గరన్దీన విముచ్య హృథయస్య సర్వాన; పరియాప్రియే సవం వశమ ఆనయీత
8 నారున్తుథః సయాన న నృశంసవాథీ; న హీనతః పరమ అభ్యాథథీత
యయాస్య వాచా పర ఉథ్విజేత; న తాం వథేథ రుశతీం పాపలొక్యామ
9 వాక సాయకా వథనాన నిష్పతన్తి; యైర ఆహతః శొచతి రాత్ర్యహాని
పరస్య నామర్మసు తే పతన్తి; తాన పణ్డితొ నావసృజేత పరేషు
10 పరశ చేథ ఏనమ అతివాథ బానైర; భృశం విధ్యేచ ఛమ ఏవేహ కార్యః
సంరొష్యమాణః పరతిమృష్యతే యః; స ఆథత్తే సుకృతం వై పరస్య
11 కషేపాభిమానాథ అభిషఙ్గ వయలీకం; నిగృహ్ణాతి జవలితం యశ చ మన్యుమ
అథుష్టచేతొ ముథితొ ఽనసూయుః; స ఆథత్తే సుకృతం వై పరేషామ
12 ఆక్రుశ్యమానొ న వథామి కిం చిత; కషమామ్య అహం తాథ్యమానశ చ నిత్యమ
శరేష్ఠం హయ ఏతత కషమమ అప్య ఆహుర ఆర్యాః; సత్యం తదైవార్జవమ ఆనృశంస్యమ
13 వేథస్యొపనిషత సత్యం సత్యస్యొపనిషథ థమః
థమస్యొపనిషన మొక్ష ఏతత సర్వానుశాసనమ
14 వాచొ వేగం మనసః కరొధవేగం; వివిత్సా వేగమ ఉథరొపస్ద వేగమ
ఏతాన వేగాన యొ విషహత్య ఉథీర్ణాంస; తం మన్యే ఽహం బరాహ్మణం వై మునిం చ
15 అక్రొధనః కరుధ్యతాం వై విశిష్టస; తదా తితిక్షుర అతితిక్షొర విశిష్టః
అమానుషాన మానుషొ వై విశిష్టస; తదాజ్ఞానాజ జఞానవాన వై పరధానః
16 ఆక్రుశ్యమానొ నాక్రొశేన మన్యుర ఏవ తితిక్షతః
ఆక్రొష్టారం నిర్థహతి సుకృతం చాస్య విన్థతే
17 యొ నాత్యుక్తః పరాహ రూక్షం పరియం వా; యొ వా హతొ న పరతిహన్తి ధైర్యాత
పాపం చ యొ నేచ్ఛతి తస్య హన్తుస; తస్మై థేవాః సపృహయన్తే సథైవ
18 పాపీయసః కషమేతైవ శరేయసః సథృశస్య చ
విమానితొ హతొ ఽఽకరుష్ట ఏవం సిథ్ధిం గమిష్యతి
19 సథాహమ ఆర్యాన నిభృతొ ఽపయ ఉపాసే; న మే వివిత్సా న చమే ఽసతి రొషః
న చాప్య అహం లిప్సమానః పరైమి; న చైవ కిం చిథ విషమేణ యామి
20 నాహం శప్తః పరతిశపామి కిం చిథ; థమం థవారం హయ అమృతస్యేహ వేథ్మి
గుహ్యం బరహ్మ తథ ఇథం వొ బరవీమి; న మానుషాచ ఛరేష్ఠతరం హి కిం చిత
21 విముచ్యమానః పాపేభ్యొ ధనేభ్య ఇవ చన్థ్రమః
విరజః కాలమ ఆకాఙ్క్షన ధీరొ ధైర్యేణ సిధ్యతి
22 యః సర్వేషాం భవతి హయ అర్చనీయ; ఉత్సేచనే సతమ్భ ఇవాభిజాతః
యస్మై వాచం సుప్రశస్తాం వథన్తి; స వై థేవాన గచ్ఛతి సంయతాత్మా
23 న తదా వక్తుమ ఇచ్ఛన్తి కల్యానాన పురుషే గుణాన
యదైషాం వక్తుమ ఇచ్ఛన్తి నైర్గుణ్యమ అనుయుజ్ఞకాః
24 యస్య వాఙ్మనసీ గుప్తే సమ్యక పరనిహితే సథా
వేథాస తపశ చ తయాగశ చ స ఇథం సర్వమ ఆప్నుయాత
25 ఆక్రొశనావమానాభ్యామ అబుధాథ వర్ధతే బుధః
తస్మాన న వర్ధయేథ అన్యం న చాత్మానం విమింసయేత
26 అమృతస్యేవ సంతృప్యేథ అవమానస్య వై థవిజః
సుఖం హయ అవమతః శేతే యొ ఽవమన్తా స నశ్యతి
27 యత కరొధనొ యజతే యథ థథాతి; యథ వా తపస తప్యతి యజ జుహొతి
వైవస్వతస తథ ధరతే ఽసయ సర్వం; మొఘః శరమొ భవతి కరొధనస్య
28 చత్వారి యస్య థవారాణి సుగుప్తాన్య అమరొత్తమాః
ఉపస్దమ ఉథరం హస్తౌ వాక చతుర్దీ స ధర్మవిత
29 సత్యం థమం హయ ఆర్జవమ ఆనృశంస్యం; ధృతిం తితిక్షామ అభిసేవమానః
సవాధ్యాయనిత్యొ ఽసపృహయన పరేషామ; ఏకాన్తశీల్య ఊర్ధ్వగతిర భవేత సః
30 సర్వాన ఏతాన అనుచరన వత్సవచ చతురః సతనాన
న పావనతమం కిం చిత సత్యాథ అధ్యగమం కవ చిత
31 ఆచక్షాహం మనుష్యేభ్యొ థేవేభ్యః పరతిసంచరన
సత్యం సవర్గస్య సొపానం పారావారస్య నౌర ఇవ
32 యాథృశైః సంనివసతి యాథృశాంశ చొపసేవతే
యాథృగ ఇచ్ఛేచ చ భవితుం తాథృగ భవతి పూరుషః
33 యథి సన్తం సేవతే యథ్య అసన్తం; తపస్వినం యథి వా సతేనమ ఏవ
వాసొ యదా రఙ్గ వశం పరయాతి; తదా స తేషాం వశమ అభ్యుపైతి
34 సథా థేవాః సాధుభిః సంవథన్తే; న మానుషం విషయం యాన్తి థరష్టుమ
నేన్థుః సమః సయాథ అసమొ హి వాయుర; ఉచ్చావచం విషయం యః స వేథ
35 అథుష్టం వర్తమానే తు హృథయాన్తర పూరుషే
తేనైవ థేవాః పరీయన్తే సతాం మార్గస్దితేన వై
36 శిశ్నొథరే యే ఽభిరతాః సథైవ; సతేనా నరా వాక పరుషాశ చ నిత్యమ
అపేథ థొషాన ఇతి తాన విథిత్వా; థూరాథ థేవాః సంపరివర్జయన్తి
37 న వై థేవా హీనసత్త్వేన తొష్యాః; సర్వాశినా థుష్కృత కర్మణా వా
సత్యవ్రతా యే తు నరాః కృతజ్ఞా; ధర్మే రతాస తైః సహ సంభజన్తే
38 అవ్యాహృతం వయాకృతాచ ఛరేయ ఆహుః; సత్యం వథేథ వయాహృతం తథ థవితీయమ
ధర్మం వథేథ వయాహృతం తత తృతీయం; పరియంవథేథ వయాహృతం తచ చతుర్దమ
39 [సాధ్యా]
కేనాయమ ఆవృతొ లొకః కేన వా న పరకాశతే
కేన తయజతి మిత్రాణి కేన సవర్గం న గచ్ఛతి
40 [హమ్స]
అనానేనావృతొ లొకొ మాత్సర్యాన న పరకాశతే
లొభాత తయజతి మిత్రాణి సఙ్గాత సవర్గం న గచ్ఛతి
41 [సాధ్యాహ]
కః సవిథ ఏకొ రమతే బరాహ్మణానాం; కః సవిథ ఏకొ బహుభిర జొషమ ఆస్తే
కః సవిథ ఏకొ బలవాన థుర్బలొ ఽపి; కః సవిథ ఏషాం కలహం నాన్వవైతి
42 [హమ్స]
పరాజ్ఞ ఏకొ రమతే బరాహ్మణానాం; పరాజ్ఞ ఏకొ బహుభిర జొషమ ఆస్తే
పరాజ్ఞ ఏకొ బలవాన థుర్బలొ ఽపి; పరాజ్ఞ ఏషాం కలహం నాన్వవైతి
43 [సాధ్యాహ]
కిం బరాహ్మణానాం థేవత్వం కిం చ సాధుత్వమ ఉచ్యతే
అసాధుత్వం చ కిం తేషాం కిమ ఏషాం మానుషం మతమ
44 [హమ్స]
సవాధ్యాయ ఏషాం థేవత్వం వరతం సాధుత్వమ ఉచ్యతే
అసాధుత్వం పరీవాథొ మృత్యుర మానుషమ ఉచ్యతే
45 [భీ]
సంవాథ ఇత్య అయం శరేష్ఠః సాధ్యానాం పరికీర్తితః
కషేత్రం వై కర్మణాం యొనిః సథ్భావః సత్యమ ఉచ్యతే