శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 286
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 286) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [పరాషర]
పితా సుఖాయొ గురవః సత్రియశ చ; న నిర్గుణా నామ భవన్తి లొకే
అనన్యభక్తాః పరియవాథినశ చ; హితాశ చ వశ్యాశ చ తదైవ రాజన
2 పితా పరం థైవతం మానవానాం; మాతుర విశిష్టం పితరం వథన్తి
జఞానస్య లాభం పరమం వథన్తి; జితేన్థ్రియార్దాః పరమ ఆప్నువన్తి
3 రణాజిరే యత్ర శరాగ్నిసంస్తరే; నృపాత్మజొ ఘాతమ అవాప్య థహ్యతే
పరయాతి లొకాన అమరైః సుథుర్లభాన; నిషేవతే సవర్గఫలం యదాసుఖమ
4 శరాన్తం భీతం భరష్ట శస్త్రం రుథన్తం; పరాఙ్ముఖం పరిబర్హైశ చ హీనమ
అనుథ్యతం రొగిణం యాచమానం; న వై హింస్యాథ బాలవృథ్ధౌ చ రాజన
5 పరిబర్హైః సుసంపన్నమ ఉథ్యతం తుల్యతాం గతమ
అతిక్రమేత నృపతిః సంగ్రామే కషత్రియాత్మజమ
6 తుల్యాథ ఇహ వధః శరేయాన విశిష్టాచ చేతి నిశ్చయః
నిహీనాత కాతరాచ చైవ నృపాణాం గర్హితొ వధః
7 పాపాత పాపసమాచారాన నిహీనాచ చ నరాధిప
పాప ఏవ వధః పరొక్తొ నరకాయేతి నిశ్చయః
8 న కశ చిత తరాతి వై రాజన థిష్టాన్త వశమ ఆగతమ
సావశేషాయుషం చాపి కశ చిథ ఏవాపకర్షతి
9 సనిగ్ధైశ చ కరియమాణాని కర్మాణీహ నివర్తయేత
హింసాత్మకాని కర్మాణి నాయుర ఇచ్ఛేత పరాయుషా
10 గృహస్దానాం తు సర్వేషాం వినాశమ అభికాఙ్క్షితామ
నిధనం శొభనం తాత పులినేషు కరియావతామ
11 ఆయుషి కషయమ ఆపన్నే పఞ్చత్వమ ఉపగచ్ఛతి
నాకారణాత తథ భవతి కారణైర ఉపపాథితమ
12 తదా శరీరం భవతి థేహాథ యేనొపపాథితమ
అధ్వానం గతకశ చాయం పరాప్తశ చాయం గృహాథ గృహమ
13 థవితీయం కారణం తత్ర నాన్యత కిం చన విథ్యతే
తథ థేహం థేహినాం యుక్తం మొక్షభూతేషు వర్తతే
14 సిరా సనాయ్వ అస్ది సంఘాతం బీభత్సా మేధ్య సంకులమ
భూతానామ ఇన్థ్రియాణాం చ గుణానాం చ సమాగతమ
15 తవగ అన్తం థేహమ ఇత్య ఆహుర విథ్వాంసొ ఽధయాత్మచిన్తకాః
పునైర అపి పరిక్షీణం శరీరం మర్త్యతాం గతమ
16 శరీరిణా పరిత్యక్తం నిశ్చేష్టం గతచేతనమ
భూతైః పరకృతమ ఆపన్నైస తతొ భూమౌ నిమజ్జతి
17 భావితం కర్మయొగేన జాయతే తత్ర తత్ర హ
ఇథం శరీరం వైథేహ మరియతే యత్ర తత్ర హ
తత సవభావొ ఽపరొ థృష్టొ విసర్గః కర్మణస తదా
18 న జాయతే తు నృపతే కం చిత కాలమయం పునః
పరిభ్రమతి భూతాత్మా థయామ ఇవామ్బుధరొ మహాన
19 స పునర జాయతే రాజన పరాప్యేహాయతనం నృప
మనసః పరమొ హయ ఆత్మా ఇన్థ్రియేభ్యః పరం మనః
20 థవివిధానాం చ భూతానాం జఙ్గమాః పరమా నృప
జఙ్గమానామ అపి తదా థవిపథాః పరమా మతాః
థవిపథానామ అపి తదా థవిజా వై పరమాః సమృతాః
21 థవిజానామ అపి రాజేన్థ్ర పరజ్ఞావన్తః పరా మతాః
పరాజ్ఞానామ ఆత్మసంబుథ్ధాః సంబుథ్ధానామ అమానినః
22 జాతమ అన్వేతి మరణం నృణామ ఇతి వినిశ్చయః
అన్తవన్తి హి కర్మాణి సేవన్తే గుణతః పరజాః
23 ఆపన్నే తూత్తరాం కాష్ఠాం సూర్యే యొ నిధనం వరజేత
నక్షత్రే చ ముహూర్తే చ పుణ్యే రాజన స పుణ్యకృత
24 అయొజయిత్వా కలేశేన జనం పలావ్య చ థుష్కృతమ
మృత్యునాప్రాకృతేనేహ కర్మకృత్వాత్మశక్తితః
25 విషమ ఉథ్బన్ధనం థాహొ థస్యు హస్తాత తదా వధః
థంస్త్రిభ్యశ చ పశుభ్యశ చ పరాకృతొ వధ ఉచ్యతే
26 న చైభిః పుణ్యకర్మాణొ యుజ్యన్తే నాభిసంధిజైః
ఏవంవిధైశ చ బహుభిర అపరైః పరాకృతైర అపి
27 ఊర్ధ్వం హిత్వా పరతిష్ఠన్తే పరానాః పుణ్యకృతాం నృప
మధ్యతొ మధ్యపుణ్యానామ అధొ థుష్కృత కర్మణామ
28 ఏకః శత్రుర న థవితీయొ ఽసతి శత్రుర; అజ్ఞానతుల్యః పురుషస్య రాజన
యేనావృతః కురుతే సంప్రయుక్తొ; ఘొరాణి కర్మాణి సుథారుణాని
29 పరబొధనార్దం శరుతిధర్మయుక్తం; వృథ్థ్ధాన ఉపాస్యం చ భవేత యస్య
పరయత్నసాధ్యొ హి స రాజపుత్ర; పరజ్ఞాశరేణొన్మదితః పరైతి
30 అధీత్య వేథాంస తపసా బరహ్మచారీ; యజ్ఞాఞ శక్త్యా సంనిసృజ్యేహ పఞ్చ
వనం గచ్ఛేత పురుషొ ధర్మకామః; శరేయశ చిత్వా సదాపయిత్వా సవవంశమ
31 ఉపభొగైర అపి తయక్తం నాత్మానమ అవసాథయేత
చన్థాలత్వే ఽపి మానుష్యం సర్వదా తాత థుర్లభమ
32 ఇయం హి యొనిః పరదమా యాం పరాప్య జగతీపతే
ఆత్మా వై శక్యతే తరాతుం కర్మభిః శుభలక్షణైః
33 కదం న విప్రనశ్యేమ యొనీతొ ఽసయా ఇతి పరభొ
కుర్వన్తి ధర్మం మనుజాః శరుతిప్రామాన్య థర్శనాత
34 యొ థుర్లభతరం పరాప్య మానుష్యమ ఇహ వై నరః
ధర్మావమన్తా కామాత్మా భవేత స ఖలు వఞ్చ్యతే
35 యస తు పరీతిపురొగేణ చక్షుషా తాత పశ్యతి
థీపొపమాని భూతాని యావథ అర్చిర న నశ్యతి
36 సాన్త్వేనానుప్రథానేన పరియవాథేన చాప్య ఉత
సమథుఃఖసుఖొ భూత్వా స పరత్ర మహీయతే
37 థానం తయాగః శొభనా మూర్తిర అథ్భ్యొ; భూయః పలావ్యం తపసా వై శరీరమ
సరస్వతీ నైమిషపుష్కరేషు; యే చాప్య అన్యే పుణ్యథేశాః పృదివ్యామ
38 గృహేషు యేషామ అసవః పతన్తి; తేషామ అదొ నిర్హరనం పరశస్తమ
యానేన వై పరాపనం చ శమశానే; శౌచేన నూనం విధినా చైవ థాహః
39 ఇష్టిః పుష్టిర యజనం యాజనం చ; థానం పుణ్యానాం కర్మణాం చ పరయొగః
శక్త్యా పిత్ర్యం యచ చ కిం చిత పరశస్తం; సర్వాణ్య ఆత్మార్దే మానవొ యః కరొతి
40 ధర్మశాస్త్రాణి వేథాశ చ షడఙ్గాని నరాధిప
శరేయసొ ఽరదే విధీయన్తే నరస్యాక్లిష్ట కర్మణః
41 [భీ]
ఏవథ వై సర్వమ ఆఖ్యాతం మునినా సుమహాత్మనా
విథేహరాజాయ పురా శరేయసొ ఽరదే నరాధిప