బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 4

వికీసోర్స్ నుండి
బ్రహ్మపురాణము (బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 4)


లోమహర్షణ ఉవాచ
అభిషిచ్యాధిరాజేన్ద్రం పృథుం వైణ్యం పితామహః|
తతః క్రమేణ రాజ్యాని వ్యాదేష్టుముపచక్రమే||4-1||

ద్విజానాం వీరుధాం చైవ నక్షత్రగ్రహయోస్తథా|
యజ్ఞానాం తపసాం చైవ సోమం రాజ్యే ऽభ్యషేచయత్||4-2||

అపాం తు వరుణం రాజ్యే రాజ్ఞాం వైశ్రవణం పతిమ్|
ఆదిత్యానాం తథా విష్ణుం వసూనామథ పావకమ్||4-3||

ప్రజాపతీనాం దక్షం తు మరుతామథ వాసవమ్|
దైత్యానాం దానవానాం వై ప్రహ్రాదమమితౌజసమ్||4-4||

వైవస్వతం పితౄణాం చ యమం రాజ్యే ऽభ్యషేచయత్|
యక్షాణాం రాక్షసానాం చ పార్థివానాం తథైవ చ||4-5||

సర్వభూతపిశాచానాం గిరీశం శూలపాణినమ్|
శైలానాం హిమవన్తం చ నదీనామథ సాగరమ్||4-6||

గన్ధర్వాణామధిపతిం చక్రే చిత్రరథం ప్రభుమ్|
నాగానాం వాసుకిం చక్రే సర్పాణామథ తక్షకమ్||4-7||

వారణానాం తు రాజానమైరావతమథాదిశత్|
ఉచ్చైఃశ్రవసమశ్వానాం గరుడం చైవ పక్షిణామ్||4-8||

మృగాణామథ శార్దూలం గోవృషం తు గవాం పతిమ్|
వనస్పతీనాం రాజానం ప్లక్షమేవాభ్యషేచయత్||4-9||

ఏవం విభజ్య రాజ్యాని క్రమేణైవ పితామహః|
దిశాం పాలానథ తతః స్థాపయామాస స ప్రభుః||4-10||

పూర్వస్యాం దిశి పుత్రం తు వైరాజస్య ప్రజాపతేః|
దిశః పాలం సుధన్వానం రాజానం సో ऽభ్యషేచయత్||4-11||

దక్షిణస్యాం దిశి తథా కర్దమస్య ప్రజాపతేః|
పుత్రం శఙ్ఖపదం నామ రాజానం సో ऽభ్యషేచయత్||4-12||

పశ్చిమస్యాం దిశి తథా రజసః పుత్రమచ్యుతమ్|
కేతుమన్తం మహాత్మానం రాజానం సో ऽభ్యషేచయత్||4-13||

తథా హిరణ్యరోమాణం పర్జన్యస్య ప్రజాపతేః|
ఉదీచ్యాం దిశి దుర్ధర్షం రాజానం సో ऽభ్యషేచయత్||4-14||

తైరియం పృథివీ సర్వా సప్తద్వీపా సపత్తనా|
యథాప్రదేశమద్యాపి ధర్మేణ ప్రతిపాల్యతే||4-15||

రాజసూయాభిషిక్తస్తు పృథురేతైర్నరాధిపైః|
వేదదృష్టేన విధినా రాజా రాజ్యే నరాధిపః||4-16||

తతో మన్వన్తరే ऽతీతే చాక్షుషే ऽమితతేజసి|
వైవస్వతాయ మనవే పృథివ్యాం రాజ్యమాదిశత్||4-17||

తస్య విస్తరమాఖ్యాస్యే మనోర్వైవస్వతస్య హ|
భవతాం చానుకూల్యాయ యది శ్రోతుమిహేచ్ఛథ|
మహదేతదధిష్ఠానం పురాణే తదధిష్ఠితమ్||4-18||

మునయ ఊచుః
విస్తరేణ పృథోర్జన్మ లోమహర్షణ కీర్తయ|
యథా మహాత్మనా తేన దుగ్ధా వేయం వసుంధరా||4-19||

యథా వాపి నృభిర్దుగ్ధా యథా దేవైర్మహర్షిభిః|
యథా దైత్యైశ్చ నాగైశ్చ యథా యక్షైర్యథా ద్రుమైః||4-20||

యథా శైలైః పిశాచైశ్చ గన్ధర్వైశ్చ ద్విజోత్తమైః|
రాక్షసైశ్చ మహాసత్త్వైర్యథా దుగ్ధా వసుంధరా||4-21||

తేషాం పాత్రవిశేషాంశ్చ వక్తుమర్హసి సువ్రత|
వత్సక్షీరవిశేషాంశ్చ దోగ్ధారం చానుపూర్వశః||4-22||

యస్మాచ్చ కారణాత్పాణిర్వేణస్య మథితః పురా|
క్రుద్ధైర్మహర్షిభిస్తాత కారణం తచ్చ కీర్తయ||4-23||

లోమహర్షణ ఉవాచ
శృణుధ్వం కీర్తయిష్యామి పృథోర్వైణ్యస్య విస్తరమ్|
ఏకాగ్రాః ప్రయతాశ్చైవ పుణ్యార్థం వై ద్విజర్షభాః||4-24||

నాశుచేః క్షుద్రమనసో నాశిష్యస్యావ్రతస్య చ|
కీర్తయేయమిదం విప్రాః కృతఘ్నాయాహితాయ చ||4-25||

స్వర్గ్యం యశస్యమాయుష్యం ధన్యం వేదైశ్చ సంమితమ్|
రహస్యమృషిభిః ప్రోక్తం శృణుధ్వం వై యథాతథమ్||4-26||

యశ్చేమం కీర్తయేన్నిత్యం పృథోర్వైణ్యస్య విస్తరమ్|
బ్రాహ్మణేభ్యో నమస్కృత్య న స శోచేత్కృతాకృతమ్||4-27||

ఆసీద్ధర్మస్య సంగోప్తా పూర్వమత్రిసమః ప్రభుః|
అత్రివంశే సముత్పన్నస్త్వఙ్గో నామ ప్రజాపతిః||4-28||

తస్య పుత్రో ऽభవద్వేణో నాత్యర్థం ధర్మకోవిదః|
జాతో మృత్యుసుతాయాం వై సునీథాయాం ప్రజాపతిః||4-29||

స మాతామహదోషేణ తేన కాలాత్మజాత్మజః|
స్వధర్మం పృష్ఠతః కృత్వా కామలోభేష్వవర్తత||4-30||

మర్యాదాం భేదయామాస ధర్మోపేతాం స పార్థివః|
వేదధర్మానతిక్రమ్య సో ऽధర్మనిరతో ऽభవత్||4-31||

నిఃస్వాధ్యాయవషట్కారాః ప్రజాస్తస్మిన్ప్రజాపతౌ|
ప్రవృత్తం న పపుః సోమం హుతం యజ్ఞేషు దేవతాః||4-32||

న యష్టవ్యం న హోతవ్యమితి తస్య ప్రజాపతేః|
ఆసీత్ప్రతిజ్ఞా క్రూరేయం వినాశే ప్రత్యుపస్థితే||4-33||

అహమిజ్యశ్చ యష్టా చ యజ్ఞశ్చేతి భృగూద్వహ|
మయి యజ్ఞో విధాతవ్యో మయి హోతవ్యమిత్యపి||4-34||

తమతిక్రాన్తమర్యాదమాదదానమసాంప్రతమ్|
ఊచుర్మహర్షయః సర్వే మరీచిప్రముఖాస్తదా||4-35||

వయం దీక్షాం ప్రవేక్ష్యామః సంవత్సరగణాన్బహూన్|
అధర్మం కురు మా వేణ ఏష ధర్మః సనాతనః||4-36||

నిధనే ऽత్రేః ప్రసూతస్త్వం ప్రజాపతిరసంశయమ్|
ప్రజాశ్చ పాలయిష్యే ऽహమితీహ సమయః కృతః||4-37||

తాంస్తథా బ్రువతః సర్వాన్మహర్షీనబ్రవీత్తదా|
వేణః ప్రహస్య దుర్బుద్ధిరిమమర్థమనర్థవిత్||4-38||

వేణ ఉవాచ
స్రష్టా ధర్మస్య కశ్చాన్యః శ్రోతవ్యం కస్య వా మయా|
శ్రుతవీర్యతపఃసత్యైర్మయా వా కః సమో భువి||4-39||

ప్రభవం సర్వభూతానాం ధర్మాణాం చ విశేషతః|
సంమూఢా న విదుర్నూనం భవన్తో మాం విచేతసః||4-40||

ఇచ్ఛన్దహేయం పృథివీం ప్లావయేయం జలైస్తథా|
ద్యాం వై భువం చ రున్ధేయం నాత్ర కార్యా విచారణా||4-41||

యదా న శక్యతే మోహాదవలేపాచ్చ పార్థివః|
అపనేతుం తదా వేణస్తతః క్రుద్ధా మహర్షయః||4-42||

తం నిగృహ్య మహాత్మానో విస్ఫురన్తం మహాబలమ్|
తతో ऽస్య సవ్యమూరుం తే మమన్థుర్జాతమన్యవః||4-43||

తస్మిన్నిమథ్యమానే వై రాజ్ఞ ఊరౌ తు జజ్ఞివాన్|
హ్రస్వో ऽతిమాత్రః పురుషః కృష్ణశ్చేతి బభూవ హ||4-44||

స భీతః ప్రాఞ్జలిర్భూత్వా తస్థివాన్ద్విజసత్తమాః|
తమత్రిర్విహ్వలం దృష్ట్వా నిషీదేత్యబ్రవీత్తదా||4-45||

నిషాదవంశకర్తాసౌ బభూవ వదతాం వరాః|
ధీవరానసృజచ్చాపి వేణకల్మషసంభవాన్||4-46||

యే చాన్యే విన్ధ్యనిలయాస్తథా పర్వతసంశ్రయాః|
అధర్మరుచయో విప్రాస్తే తు వై వేణకల్మషాః||4-47||

తతః పునర్మహాత్మానః పాణిం వేణస్య దక్షిణమ్|
అరణీమివ సంరబ్ధా మమన్థుర్జాతమన్యవః||4-48||

పృథుస్తస్మాత్సముత్పన్నః కరాజ్జ్వలనసంనిభః|
దీప్యమానః స్వవపుషా సాక్షాదగ్నిరివ జ్వలన్||4-49||

అథ సో ऽజగవం నామ ధనుర్గృహ్య మహారవమ్|
శరాంశ్చ దివ్యాన్రక్షార్థం కవచం చ మహాప్రభమ్||4-50||

తస్మిఞ్జాతే ऽథ భూతాని సంప్రహృష్టాని సర్వశః|
సమాపేతుర్మహాభాగా వేణస్తు త్రిదివం యయౌ||4-51||

సముత్పన్నేన భో విప్రాః సత్పుత్రేణ మహాత్మనా|
త్రాతః స పురుషవ్యాఘ్రః పుంనామ్నో నరకాత్తదా||4-52||

తం సముద్రాశ్చ నద్యశ్చ రత్నాన్యాదాయ సర్వశః|
తోయాని చాభిషేకార్థం సర్వ ఏవోపతస్థిరే||4-53||

పితామహశ్చ భగవాన్దేవైరాఙ్గిరసైః సహ|
స్థావరాణి చ భూతాని జఙ్గమాని చ సర్వశః||4-54||

సమాగమ్య తదా వైణ్యమభ్యషిఞ్చన్నరాధిపమ్|
మహతా రాజరాజేన ప్రజాస్తేనానురఞ్జితాః||4-55||

సో ऽభిషిక్తో మహాతేజా విధివద్ధర్మకోవిదైః|
ఆధిరాజ్యే తదా రాజ్ఞాం పృథుర్వైణ్యః ప్రతాపవాన్||4-56||

పిత్రాపరఞ్జితాస్తస్య ప్రజాస్తేనానురఞ్జితాః|
అనురాగాత్తతస్తస్య నామ రాజాభ్యజాయత||4-57||

ఆపస్తస్తమ్భిరే తస్య సముద్రమభియాస్యతః|
పర్వతాశ్చ దదుర్మార్గం ధ్వజభఙ్గశ్చ నాభవత్||4-58||

అకృష్టపచ్యా పృథివీ సిధ్యన్త్యన్నాని చిన్తనాత్|
సర్వకామదుఘా గావః పుటకే పుటకే మధు||4-59||

ఏతస్మిన్నేవ కాలే తు యజ్ఞే పైతామహే శుభే|
సూతః సూత్యాం సముత్పన్నః సౌత్యే ऽహని మహామతిః||4-60||

తస్మిన్నేవ మహాయజ్ఞే జజ్ఞే ప్రాజ్ఞో ऽథ మాగధః|
పృథోః స్తవార్థం తౌ తత్ర సమాహూతౌ మహర్షిభిః||4-61||

తావూచురృషయః సర్వే స్తూయతామేష పార్థివః|
కర్మైతదనురూపం వాం పాత్రం చాయం నరాధిపః||4-62||

తావూచతుస్తదా సర్వాంస్తానృషీన్సూతమాగధౌ|
ఆవాం దేవానృషీంశ్చైవ ప్రీణయావః స్వకర్మభిః||4-63||

న చాస్య విద్మో వై కర్మ నామ వా లక్షణం యశః|
స్తోత్రం యేనాస్య కుర్యావ రాజ్ఞస్తేజస్వినో ద్విజాః||4-64||

ఋషిభిస్తౌ నియుక్తౌ తు భవిష్యైః స్తూయతామితి|
యాని కర్మాణి కృతవాన్పృథుః పశ్చాన్మహాబలః||4-65||

తతః ప్రభృతి వై లోకే స్తవేషు మునిసత్తమాః|
ఆశీర్వాదాః ప్రయుజ్యన్తే సూతమాగధబన్దిభిః||4-66||

తయోః స్తవాన్తే సుప్రీతః పృథుః ప్రాదాత్ప్రజేశ్వరః|
అనూపదేశం సూతాయ మగధం మాగధాయ చ||4-67||

తం దృష్ట్వా పరమప్రీతాః ప్రజాః ప్రోచుర్మనీషిణః|
వృత్తీనామేష వో దాతా భవిష్యతి నరాధిపః||4-68||

తతో వైణ్యం మహాత్మానం ప్రజాః సమభిదుద్రువుః|
త్వం నో వృత్తిం విధత్స్వేతి మహర్షివచనాత్తదా||4-69||

సో ऽభిద్రుతః ప్రజాభిస్తు ప్రజాహితచికీర్షయా|
ధనుర్గృహ్య పృషత్కాంశ్చ పృథివీమాద్రవద్బలీ||4-70||

తతో వైణ్యభయత్రస్తా గౌర్భూత్వా ప్రాద్రవన్మహీ|
తాం పృథుర్ధనురాదాయ ద్రవన్తీమన్వధావత||4-71||

సా లోకాన్బ్రహ్మలోకాదీన్గత్వా వైణ్యభయాత్తదా|
ప్రదదర్శాగ్రతో వైణ్యం ప్రగృహీతశరాసనమ్||4-72||

జ్వలద్భిర్నిశితైర్బాణైర్దీప్తతేజసమన్తతః|
మహాయోగం మహాత్మానం దుర్ధర్షమమరైరపి||4-73||

అలభన్తీ తు సా త్రాణం వైణ్యమేవాన్వపద్యత|
కృతాఞ్జలిపుటా భూత్వా పూజ్యా లోకైస్త్రిభిస్తదా||4-74||

ఉవాచ వైణ్యం నాధర్మం స్త్రీవధే పరిపశ్యసి|
కథం ధారయితా చాసి ప్రజా రాజన్వినా మయా||4-75||

మయి లోకాః స్థితా రాజన్మయేదం ధార్యతే జగత్|
మద్వినాశే వినశ్యేయుః ప్రజాః పార్థివ విద్ధి తత్||4-76||

న మామర్హసి హన్తుం వై శ్రేయశ్చేత్త్వం చికీర్షసి|
ప్రజానాం పృథివీపాల శృణు చేదం వచో మమ||4-77||

ఉపాయతః సమారబ్ధాః సర్వే సిధ్యన్త్యుపక్రమాః|
ఉపాయం పశ్య యేన త్వం ధారయేథాః ప్రజామిమామ్||4-78||

హత్వాపి మాం న శక్తస్త్వం ప్రజానాం పోషణే నృప|
అనుకూలా భవిష్యామి యచ్ఛ కోపం మహామతే||4-79||

అవధ్యాం చ స్త్రియం ప్రాహుస్తిర్యగ్యోనిగతేష్వపి|
యద్యేవం పృథివీపాల న ధర్మం త్యక్తుమర్హసి||4-80||

ఏవం బహువిధం వాక్యం శ్రుత్వా రాజా మహామనాః|
కోపం నిగృహ్య ధర్మాత్మా వసుధామిదమబ్రవీత్||4-81||

పృథురువాచ
ఏకస్యార్థే తు యో హన్యాదాత్మనో వా పరస్య వా|
బహూన్వా ప్రాణినో ऽనన్తం భవేత్తస్యేహ పాతకమ్||4-82||

సుఖమేధన్తి బహవో యస్మింస్తు నిహతే ऽశుభే|
తస్మిన్హతే నాస్తి భద్రే పాతకం చోపపాతకమ్||4-83||

సో ऽహం ప్రజానిమిత్తం త్వాం హనిష్యామి వసుంధరే|
యది మే వచనాన్నాద్య కరిష్యసి జగద్ధితమ్||4-84||

త్వాం నిహత్యాద్య బాణేన మచ్ఛాసనపరాఙ్ముఖీమ్|
ఆత్మానం ప్రథయిత్వాహం ప్రజా ధారయితా స్వయమ్||4-85||

సా త్వం శాసనమాస్థాయ మమ ధర్మభృతాం వరే|
సంజీవయ ప్రజాః సర్వాః సమర్థా హ్యసి ధారణే||4-86||

దుహితృత్వం చ మే గచ్ఛ తత ఏనమహం శరమ్|
నియచ్ఛేయం త్వద్వధార్థముద్యన్తం ఘోరదర్శనమ్||4-87||

వసుధోవాచ
సర్వమేతదహం వీర విధాస్యామి న సంశయః|
వత్సం తు మమ సంపశ్య క్షరేయం యేన వత్సలా||4-88||

సమాం చ కురు సర్వత్ర మాం త్వం ధర్మభృతాం వర|
యథా విస్యన్దమానం మే క్షీరం సర్వత్ర భావయేత్||4-89||

లోమహర్షణ ఉవాచ
తత ఉత్సారయామాస శైలాఞ్శతసహస్రశః|
ధనుష్కోట్యా తదా వైణ్యస్తేన శైలా వివర్ధితాః||4-90||

నహి పూర్వవిసర్గే వై విషమే పృథివీతలే|
సంవిభాగః పురాణాం వా గ్రామాణాం వాభవత్తదా||4-91||

న సస్యాని న గోరక్ష్యం న కృషిర్న వణిక్పథః|
నైవ సత్యానృతం చాసీన్న లోభో న చ మత్సరః||4-92||

వైవస్వతే ऽన్తరే తస్మిన్సాంప్రతం సముపస్థితే|
వైణ్యాత్ప్రభృతి వై విప్రాః సర్వస్యైతస్య సంభవః||4-93||

యత్ర యత్ర సమం త్వస్యా భూమేరాసీత్తదా ద్విజాః|
తత్ర తత్ర ప్రజాః సర్వా నివాసం సమరోచయన్||4-94||

ఆహారః ఫలమూలాని ప్రజానామభవత్తదా|
కృచ్ఛ్రేణ మహతా యుక్త ఇత్యేవమనుశుశ్రుమ||4-95||

స కల్పయిత్వా వత్సం తు మనుం స్వాయంభువం ప్రభుమ్|
స్వపాణౌ పురుషవ్యాఘ్రో దుదోహ పృథివీం తతః||4-96||

సస్యజాతాని సర్వాణి పృథుర్వైణ్యః ప్రతాపవాన్|
తేనాన్నేన ప్రజాః సర్వా వర్తన్తే ऽద్యాపి సర్వశః||4-97||

ఋషయశ్చ తదా దేవాః పితరో ऽథ సరీసృపాః|
దైత్యా యక్షాః పుణ్యజనా గన్ధర్వాః పర్వతా నగాః||4-98||

ఏతే పురా ద్విజశ్రేష్ఠా దుదుహుర్ధరణీం కిల|
క్షీరం వత్సశ్చ పాత్రం చ తేషాం దోగ్ధా పృథక్పృథక్||4-99||

ఋషీణామభవత్సోమో వత్సో దోగ్ధా బృహస్పతిః|
క్షీరం తేషాం తపో బ్రహ్మ పాత్రం ఛన్దాంసి భో ద్విజాః||4-100||

దేవానాం కాఞ్చనం పాత్రం వత్సస్తేషాం శతక్రతుః|
క్షీరమోజస్కరం చైవ దోగ్ధా చ భగవాన్రవిః||4-101||

పితౄణాం రాజతం పాత్రం యమో వత్సః ప్రతాపవాన్|
అన్తకశ్చాభవద్దోగ్ధా క్షీరం తేషాం సుధా స్మృతా||4-102||

నాగానాం తక్షకో వత్సః పాత్రం చాలాబుసంజ్ఞకమ్|
దోగ్ధా త్వైరావతో నాగస్తేషాం క్షీరం విషం స్మృతమ్||4-103||

అసురాణాం మధుర్దోగ్ధా క్షీరం మాయామయం స్మృతమ్|
విరోచనస్తు వత్సో ऽభూదాయసం పాత్రమేవ చ||4-104||

యక్షాణామామపాత్రం తు వత్సో వైశ్రవణః ప్రభుః|
దోగ్ధా రజతనాభస్తు క్షీరాన్తర్ధానమేవ చ||4-105||

సుమాలీ రాక్షసేన్ద్రాణాం వత్సః క్షీరం చ శోణితమ్|
దోగ్ధా రజతనాభస్తు కపాలం పాత్రమేవ చ||4-106||

గన్ధర్వాణాం చిత్రరథో వత్సః పాత్రం చ పఙ్కజమ్|
దోగ్ధా చ సురుచిః క్షీరం తేషాం గన్ధః శుచిః స్మృతః||4-107||

శైలం పాత్రం పర్వతానాం క్షీరం రత్నౌషధీస్తథా|
వత్సస్తు హిమవానాసీద్దోగ్ధా మేరుర్మహాగిరిః||4-108||

ప్లక్షో వత్సస్తు వృక్షాణాం దోగ్ధా శాలస్తు పుష్పితః|
పాలాశపాత్రం క్షీరం చ చ్ఛిన్నదగ్ధప్రరోహణమ్||4-109||

సేయం ధాత్రీ విధాత్రీ చ పావనీ చ వసుంధరా|
చరాచరస్య సర్వస్య ప్రతిష్ఠా యోనిరేవ చ||4-110||

సర్వకామదుఘా దోగ్ధ్రీ సర్వసస్యప్రరోహణీ|
ఆసీదియం సముద్రాన్తా మేదినీ పరివిశ్రుతా||4-111||

మధుకైటభయోః కృత్స్నా మేదసా సమభిప్లుతా|
తేనేయం మేదినీ దేవీ ఉచ్యతే బ్రహ్మవాదిభిః||4-112||

తతో ऽభ్యుపగమాద్రాజ్ఞః పృథోర్వైణ్యస్య భో ద్విజాః|
దుహితృత్వమనుప్రాప్తా దేవీ పృథ్వీతి చోచ్యతే||4-113||

పృథునా ప్రవిభక్తా చ శోధితా చ వసుంధరా|
సస్యాకరవతీ స్ఫీతా పురపత్తనశాలినీ||4-114||

ఏవంప్రభావో వైణ్యః స రాజాసీద్రాజసత్తమః|
నమస్యశ్చైవ పూజ్యశ్చ భూతగ్రామైర్న సంశయః||4-115||

బ్రాహ్మణైశ్చ మహాభాగైర్వేదవేదాఙ్గపారగైః|
పృథురేవ నమస్కార్యో బ్రహ్మయోనిః సనాతనః||4-116||

పార్థివైశ్చ మహాభాగైః పార్థివత్వమిహేచ్ఛుభిః|
ఆదిరాజో నమస్కార్యః పృథుర్వైణ్యః ప్రతాపవాన్||4-117||

యోధైరపి చ విక్రాన్తైః ప్రాప్తుకామైర్జయం యుధి|
ఆదిరాజో నమస్కార్యో యోధానాం ప్రథమో నృపః||4-118||

యో హి యోద్ధా రణం యాతి కీర్తయిత్వా పృథుం నృపమ్|
స ఘోరరూపాత్సంగ్రామాత్క్షేమీ భవతి కీర్తిమాన్||4-119||

వైశ్యైరపి చ విత్తాఢ్యైర్వైశ్యవృత్తివిధాయిభిః|
పృథురేవ నమస్కార్యో వృత్తిదాతా మహాయశాః||4-120||

తథైవ శూద్రైః శుచిభిస్త్రివర్ణపరిచారిభిః|
పృథురేవ నమస్కార్యః శ్రేయః పరమిహేప్సుభిః||4-121||

ఏతే వత్సవిశేషాశ్చ దోగ్ధారః క్షీరమేవ చ|
పాత్రాణి చ మయోక్తాని కిం భూయో వర్ణయామి వః||4-122||


బ్రహ్మపురాణము