బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 173
| ←ముందరి అధ్యాయము | బ్రహ్మపురాణము (బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 173) | తరువాతి అధ్యాయము→ |
బ్రహ్మోవాచ
ఋషిసత్త్రమితి ఖ్యాతమృషయః సప్త నారద|
నిషేదుస్తపసే యత్ర యత్ర భీమేశ్వరః శివః||173-1||
తత్రేదం వృత్తమాఖ్యాస్యే దేవర్షిపితృబృంహితమ్|
శృణు యత్నేన వక్ష్యామి సర్వకామప్రదం శుభమ్||173-2||
సప్తధా వ్యభజన్గఙ్గామృషయః సప్త నారద|
వాసిష్ఠీ దాక్షిణేయీ స్యాద్వైశ్వామిత్రీ తదుత్తరా||173-3||
వామదేవ్యపరా జ్ఞేయా గౌతమీ మధ్యతః శుభా|
భారద్వాజీ స్మృతా చాన్యా ఆత్రేయీ చేత్యథాపరా||173-4||
జామదగ్నీ తథా చాన్యా వ్యపదిష్టా తు సప్తధా|
తైః సర్వైరృషిభిస్తత్ర యష్టుమిష్టైర్మహాత్మభిః||173-5||
నిష్పాదితం మహాసత్త్రమృషిభిః పారదర్శిభిః|
ఏతస్మిన్నన్తరే తత్ర దేవానాం ప్రబలో రిపుః||173-6||
విశ్వరూప ఇతి ఖ్యాతో మునీనాం సత్త్రమభ్యగాత్|
బ్రహ్మచర్యేణ తపసా తానారాధ్య యథావిధి|
వినయేనాథ పప్రచ్ఛ ఋషీన్సర్వాననుక్రమాత్||173-7||
విశ్వరూప ఉవాచ
ధ్రువం సర్వే యథాకామం మమ స్వాస్థ్యేన హేతునా|
యథా స్యాద్బలవాన్పుత్రో దేవానామపి దుర్ధరః|
యజ్ఞైర్వా తపసా వాపి మునయో వక్తుమర్హథ||173-8||
బ్రహ్మోవాచ
తత్ర ప్రాహ మహాబుద్ధిర్విశ్వామిత్రో మహామనాః||173-9||
విశ్వామిత్ర ఉవాచ
కర్మణా తాత లభ్యన్తే ఫలాని వివిధాని చ|
త్రయాణాం కారణానాం చ కర్మ ప్రథమకారణమ్||173-10||
తతశ్చ కారణం కర్తా తతశ్చాన్యత్ప్రకీర్తితమ్|
ఉపాదానం తథా బీజం న చ కర్మ విదుర్బుధాః||173-11||
కర్మణాం కారణత్వం చ కారణే పుష్కలే సతి|
భావాభావౌ ఫలే దృష్టౌ తస్మాత్కర్మాశ్రితం ఫలమ్||173-12||
కర్మాపి ద్వివిధం జ్ఞేయం క్రియమాణం తథా కృతమ్|
కర్తవ్యం క్రియమాణస్య సాధనం యద్యదుచ్యతే||173-13||
తద్భావాః కర్మసిద్ధౌ చ ఉభయత్రాపి కారణమ్|
యద్యద్భావయతే జన్తుః కర్మ కుర్వన్విచక్షణః||173-14||
తద్భావనానురూపేణ ఫలనిష్పత్తిరుచ్యతే|
కరోతి కర్మ విధివద్వినా భావనయా యది||173-15||
అన్యథా స్యాత్ఫలం సర్వం తస్య భావానురూపతః|
తస్మాత్తపో వ్రతం దానం జపయజ్ఞాదికాః క్రియాః||173-16||
కర్మణస్త్వనురూపేణ ఫలం దాస్యన్తి భావతః|
తస్మాద్భావానురూపేణ కర్మ వై దాస్యతే ఫలమ్||173-17||
భావస్తు త్రివిధో జ్ఞేయః సాత్త్వికో రాజసస్తథా|
తామసస్తు తథా జ్ఞేయః ఫలం కర్మానుసారతః||173-18||
భావనానుగుణం చేతి విచిత్రా కర్మణాం స్థితిః|
తస్మాదిచ్ఛానుసారేణ భావం కుర్యాద్విచక్షణః||173-19||
పశ్చాత్కర్మాపి కర్తవ్యం ఫలదాతాపి తద్విధమ్|
ఫలం దదాతి ఫలినాం ఫలే యది ప్రవర్తతే||173-20||
కర్మకారో న తత్రాస్తి కుర్యాత్కర్మ స్వభావతః|
తదేవ చోపదానాది సత్త్వాదిగుణభేదతః||173-21||
భావాత్ప్రారభతే తద్వద్భావైః ఫలమవాప్యతే|
ధర్మార్థకామమోక్షాణాం కర్మ చైవ హి కారణమ్||173-22||
భావస్థితం భవేత్కర్మ ముక్తిదం బన్ధకారణమ్|
స్వభావానుగుణం కర్మ స్వస్యైవేహ పరత్ర చ||173-23||
ఫలాని వివిధాన్యాశు కరోతి సమతానుగమ్|
ఏక ఏవ పదార్థో ऽసౌ భావైర్భేదః ప్రదృశ్యతే||173-24||
క్రియతే భుజ్యతే వాపి తస్మాద్భావో విశిష్యతే|
యథాభావం కర్మ కురు యథేప్సితమవాప్స్యసి||173-25||
బ్రహ్మోవాచ
ఏతచ్ఛ్రుత్వా ఋషేర్వాక్యం విశ్వామిత్రస్య ధీమతః|
తపస్తప్త్వా బహుకాలం తామసం భావమాశ్రితః||173-26||
విశ్వరూపః కర్మ భీమం చకార సురభీషణమ్|
పశ్యత్సు ఋషిముఖ్యేషు వార్యమాణో ऽపి నిత్యశః||173-27||
ఆత్మకోపానుసారేణ భీమం కర్మ తథాకరోత్|
భీషణే కుణ్డఖాతే తు భీషణే జాతవేదసి||173-28||
భీషణం రౌద్రపురుషం ధ్యాత్వాత్మానం గుహాశయమ్|
ఏవం తపన్తమాలక్ష్య వాగువాచాశరీరిణీ||173-29||
జటాజూటం వినాత్మానం న చ వృత్రో వ్యజీయత|
వృథాత్మానం విశ్వరూపో జుహుయాజ్జాతవేదసి||173-30||
స ఏవేన్ద్రః స వరుణః స చ స్యాత్సర్వమేవ చ|
త్యక్త్వాత్మానం జటామాత్రం హుతవాన్వృజినోద్భవః||173-31||
వృత్ర ఇత్యుచ్యతే వేదే స చాపి వృజినో ऽభవత్|
భీమస్య మహిమానం కో జానాతి జగదీశితుః||173-32||
సృజత్యశేషమపి యో న చ సఙ్గేన లిప్యతే|
విరరామేతి సంకీర్త్య సా వాణ్యేనం మునీశ్వరాః||173-33||
భీమేశ్వరం నమస్కృత్య జగ్ముః స్వం స్వమథాశ్రమమ్|
విశ్వరూపో మహాభీమో భీమకర్మా తథాకృతిః||173-34||
భీమభావో భీమతనుం ధ్యాత్వాత్మానం జుహావ హ|
తస్మాద్భీమేశ్వరో దేవః పురాణే పరిపఠ్యతే|
తత్ర స్నానం చ దానం చ ముక్తిదం నాత్ర సంశయః||173-35||
ఇతి పఠతి శృణోతి యశ్చ భక్త్యా|
విబుధపతిం శివమత్ర భీమరూపమ్|
జగతి విదితమశేషపాపహారి-|
స్మృతిపదశరణేన ముక్తిదశ్చ||173-36||
గోదావరీ తావదశేషపాప-|
సమూహహన్త్రీ పరమార్థదాత్రీ|
సదైవ సర్వత్ర విశేషతస్తు|
యత్రామ్బురాశిం సమనుప్రవిష్టా||173-37||
స్నాత్వా తు తస్మిన్సుకృతీ శరీరీ|
గోదావరీవారిధిసంగమే యః|
ఉద్ధృత్య తీవ్రాన్నిరయాదశేషాత్|
స పూర్వజాన్యాతి పురం పురారేః||173-38||
వేదాన్తవేద్యం యదుపాసితవ్యం|
తద్బ్రహ్మ సాక్షాత్ఖలు భీమనాథః|
దృష్టే హి తస్మిన్న పునర్విశన్తి|
శరీరిణః సంస్మృతిముగ్రదుఃఖామ్||173-39||
| ←ముందరి అధ్యాయము | బ్రహ్మపురాణము | తరువాతి అధ్యాయము→ |